کتاب‌های تصوف و عرفان
از آنجایی که دو واژه‌ی تصوّف و عرفان را اغلب کنار یکدیگر می‌نشانند، ممکن است این خطایِ شناختی رخ بدهد که عرفان و تصوّف یکی هستند. بنابراین بهتر است ابتدا تعریفی از هر دو حیطه داشته باشیم تا به شناختی نسبی از هر دو برسیم. عرفان در اصطلاح نام علمی از علوم الهی است که موضوع آن شناخت حق تعالی، اسما و صفات اوست. به‌طور کلی عرفان راه و روشی است که اهل الله براى شناخت حق برگزیده‌اند. عرفان راهى است که با آن مىتوان حقیقت را به طریق کشف و شهود و تزکیه نفس درک کرد و مقصود و مقصد عارفان در این سیروسلوک عرفانی تنها خداست. اصولاً عنوان تصوّف معرّف قشری خاص از اجتماع بوده که داراى یک رشته افکار ،آداب و پوشش‌های خاصی بودند که با خواهش‌هاى نفسانی خود مبارزه می‌کردند و معمولاً انزواطلب بوده و از حضور در جامعه گریزان بودند. اما عرفان یک مفهوم عام کلىترى است که شامل تصوّف و سایر نحلهها نیز مىشود. اگر می‌خواهید از کم‌وکیف کتاب‌های این دسته‌بندی در طاقچه آگاه شوید، یادداشت پیش‌ِ رو شما را راهنمایی می‌کند.
کتاب‌های دسته‌بندی تصوف و عرفان چه محتوایی ارائه می‌کنند؟
به‌طور کلی محتوای آثاری که به تصوف و عرفان پرداخته‌اند، حولِ مفاهیمی از جمله تزکیه‌ی نفس، سیر و سلوک، احوال و مقامات، ذکر و عبادت، خانقاه و آداب آن، زهد و عزلت، شناخت حقایق هستی، وحدت وجود، محبت الهی، فنا و بقا، معرفت نفس و تجلیات الهی می‌گردد.
کتاب‌های این دسته‌بندی مناسب چه کسانی هستند؟
اگر به‌دنبال فاصله گرفتن از دنیای مادی، چیستی و چرایی جهان و جایگاه انسان در آن، عشق و محبت به خداوند و همچنین کشف جلوه‌های مختلف خداوند در هستی باشید و بخواهید از چندوچون کسب معرفت و قرب به خداوند باخبر شوید، خواندن کتاب‌های تصوف و عرفان بسیار تجربه‌ی خوبی خواهد بود. البته این پیش‌آگاهی را باید بدهیم که خواندن چند کتاب کافی نبوده، بلکه باید خوانده‌ها و آموزه‌ها را به کار بست.
انواع کتاب‌های تصوف و عرفان
با یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان به‌روشنی به انواع کتاب‌های تصوف و عرفان دست یافت. الف) کتاب‌هایی که مخصوصاً به مباحث نظری تصوف و عرفان می‌پردازند و ب) آثاری که به ابعاد عملی و تجربی تصوف اختصاص دارند. در مباحث نظری با شرح و تفسیر و توضیح پیرامون مفاهیم اصلی متون تصوف و عرفان آشنا شده و ذهنمان با الفبای این دریای بی‌کران انس خواهد گرفت. همچنین با تاریخ تصوف و عرفان نیز مواجه خواهیم شد. اما در بخش عملی و تجربی با روش‌های سیر و سلوک برخورد داشته و اعمالی که در این مسیر جدیت زیادی دارند معرفی می‌شود؛ از جمله دعا و مناجات و خواندن دستورالعمل‌هایی که از بزرگان این حوزه به جای مانده است.
تاریخچه‌ی تصوف و عرفان
شروع تصوف و عرفان در سده‌ی نخست با زهد بوده است. در زمان حیات پیامبر اسلام اغلب مسلمان‌ها زهد و تقوای معتدلی داشته و حتی برخی از صحابه‌ی ایشان از زهاد نخستين و اصحاب صفه به شمار می‌آمدند؛ از جمله: ابوذر و سلمان فارسی. عرفان اسلامی ريشه در كتاب و سنت دارد و حتى فرض اين مطلب كه تصوف منشأ غیر اسلامی دارد، غير قابل قبول است. اساس و ريشه‌ی عرفان در تعاليم قرآن و سنت رسول اكرم (ص) و سيرت حضرت علی (ع) است. در آن عصر مسلکی خاص به نام تصوف وجود نداشت و تنها جماعتی از زُّهاد اوليه و اصحاب صُفّه بودند كه به زهد و تقوا شهرت داشتند. جالب است بدانیم درباره‌ی منشأ و اساس تصوف و عرفان، نظرات و آرای گوناگونی از طرف محققان معاصر و ویژه شرق‌شناسان ارائه شده است. عده‌ای اصل آن را ايرانی و عكس‌العمل فكر آريايی ايرانی در مقابل اسلام عربی دانسته‌اند و بعضی به سبب مشابهت‌هایی كه ميان تصوف و عرفان هندویی است، منشأ آن را عرفان هندویی پنداشته‌اند و جماعتی بر آن‌اند كه تصوف، ناشی از افكار فلسفی و نوافلاطونی است و دسته‌ای نيز در اديان بودایی، يهود و مسيحی، به‌دنبال سرچشمه‌های تصوف بوده‌اند. اما پذیرفته‌ترین دیدگاه این است كه تصوف و عرفان، در طول تاريخ بشريت از ميان همه‌ی اديان گذشته باشد. شایان ذکر است علی‌رغم تشابهات عرفان اسلامی با ساير مكاتب عرفانی، منشأ واقعی آن را قرآن و سنّت دانسته‌اند.
چرا خواندن کتاب‌های تصوف و عرفان سودمند است؟
بسیاری از مواقع انسان تمایل دارد که عقل خود را برای مدتی کنار گذارده و با قلب خود به جهان هستی توجه کند. قطعاً در این میان، آثاری می‌توانند به کار ما بیایند که ما را نسبت به خداوند، راه‌های قرب و محبت به او بیدار کنند. در این میان علاوه بر کتب نظری و عملی تصوف و عرفان، اگر انس بیشتری با زبان شعر داریم، می‌توانیم به ادبیات و کسانی مانند جامی، مولانا، عطار و تذکره‌ها رجوع کنیم و دریابیم که جماعت عارفان و صوفی‌ها چگونه آرامش خود را تأمین می‌کرده و راه رسیدن به خالق خویش را چگونه طی می‌کرده‌اند.
تنوع کتاب‌های این دسته‌بندی در طاقچه
با رجوع به طاقچه، گستردگی مطلوبی جلب نظر می‌کند. از آثار کلاسیک و معاصر گرفته تا آثار تألیفی و ترجمه، همگی در دسترس ما هستند. از ابن عربی و ابن فارض تا مولانا و باباطاهر عریان و امام محمد غزالی و خواجه نصیرالدین طوسی و عبدالحسین زرین‌کوب. در بخش ترجمه هم می‌توان به کتاب الکترونیکی به سوی روشن ضمیری اثر آنتونی د ملو اشاره داشت که دربردارنده‌ی ۲۵۰ داستان عرفانی و اخلاقی است.
دریافت رایگان نمونه‌ی کتاب و خواندن نظرات کاربران و میزان امتیاز هر کتاب از جمله امکاناتی است که طاقچه در اختیار مخاطبان قرار داده است.
راهنمای انتخاب کتاب‌های تصوف و عرفان
اگر تازه‌وارد هستید و قصد آشنایی با مبانی عرفان و تصوف و تاریخچه عرفان و تصوف را دارید؛ کتاب‌هایی را که در دوره‌ی معاصر قرار دارند مانند آشنایی با عرفان اسلامی انتخاب کنید؛ چرا که این کتاب‌ها کوشیده‌اند تا زمینه‌های پیدایش این علم، تاریخچه، منازل و مقامات و برخی اصطلاحات رایج و در یک کلام، ویژگی‌های کلی و عمومی آن را ارائه کنند. اما اگر در این حیطه آبدیده شده و دیگر نیازی ندارید که اصول اولیه‌ی آن را بخوانید؛ پس آزادانه به سوی متون عرفانی کلاسیک یا جدید بشتابید.
با مراجعه به مجله‌ی طاقچه و مطالعه‌ی یادداشت معرفی بهترین و پرفروش‌ترین کتاب‌های عرفانی نیز می‌توانید در انتخاب بهترین کتاب‌های این دسته‌بندی هدایت شوید.
همچنین مراجعه به بخش‌های داغ‌ترین‌ها، تازه‌ترین‌ها، محبوب‌ترین‌ها و ارزان‌ترین‌ها در همین صفحه می‌توانید بهترین کتاب‌های این دسته‌بندی را انتخاب کنید.
نویسندگان مشهور این دسته‌بندی
سیدعلی قاضی طباطبایی، مرتضی مطهری، آیت‌الله خمینی، سید محمدحسین طباطبایی، رحمت‌الله شریعتی نجف‌آبادی، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، علی فاطمی‌نیا، محمدرضا شفیعی‌کدکنی و عبدالحسین زرین‌کوب از چهره‌های نامی در این دسته‌بندی هستند.
بهترین ناشران کتاب‌های این دسته‌بندی در ایران
تولیدات انتشارات مکتب وحی، مؤسسه‌ی فرهنگی مطالعاتی الزهراء (س)، نشر فیض فرزان، انتشارات شمس‌الشموس و بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی از استقبال فراوانی برخوردار بوده که نشان از توفیق این ناشران در اثرگذاری محتوای کتاب بر مخاطبان دارد.
خرید و دانلود پرفروش‌ترین کتاب‌های تصوف و عرفان
- کتاب کهکشان نیستی: نوشته‌ی محمدهادی اصفهانی، روایتی مستند از زندگی سیدعلی قاضی طباطبایی است. در آغاز کتاب آمده: عاقبت از میان رستخیز هستی‌ها، گردباد تقدیرها، پیچش افلاک و تداوم دهرها مسافری کوچک اما عظیم را از مکنون مکتوم عالم غیب در آغوش خویش یافتم؛ مسافری که نه ماه و نه روز صبح و شب در انتظار به دنیا آمدنش بودم…
- کتاب رساله لقاءالله: اثری از میرزا جواد آقا ملکی تبریزی است که در آن به یکی از مباحث اساسی عرفانی یعنی دیدار با حق تعالی پرداخته است. از ضمائم مهمی که در کتاب آمده می‌توان به رساله لقاءالله آیت‌الله خمینی و رساله لقاءالله علامه فیض کاشانی اشاره داشت.
- کتاب عطش: به همت هیئت تحریریه مؤسسه فرهنگی مطالعاتی شمس‌الشموس تألیف شده و به زندگی سید علی قاضی طباطبایی می‌پردازد. در کتاب از قول پدر مرحوم قاضی طباطبایی آمده است: پسرم مردم به اصل و نسب خود افتخار می‌کنند ولی من به تو افتخار می‌کنم و به این موضوع می‌بالم و شرف من تو هستی.
- کتاب دروس معرفت نفس: مجموعه سه دفتر ماحصل زحمات علامه حسن حسن‌زاده آملی است که شامل درس‌گفتارهای ایشان درباره‌ی خودشناسی و معرفت نفس است.
- کتاب جهاد با نفس: ترجمه‌ی یک باب از مجموعه‌‌ی صدویک باب کتاب وسائل‌الشیعه اثر گرانبهای شیخ حر عاملی است که توسط غلامحسین انصاری ترجمه شده است. نویسنده در باب‌های گوناگون، احادیث ائمه و معصومین را درباره‌ی رذایل و سجایای اخلاقی گردآوری کرده است.
قیمت کتاب‌ها در طاقچه
یکی از مزیت‌های قابل‌توجه مطالعه در طاقچه، قیمت مناسب کتاب‌های ارائه‌شده در این پلتفرم است. نسخه‌های الکترونیکی کتاب‌ها با توجه به ساختار دیجیتال خود، بسیار به‌صرفه‌تر از نمونه‌های فیزیکی‌اند. در خصوص کتاب‌های صوتی عرفانی نیز، کیفیت بالای ضبط و گویندگی حرفه‌ای، ارزش پرداخت مبلغ تعیین‌شده را توجیه‌پذیر می‌کند. همچنین کاربران می‌توانند با مراجعه به بخش «ارزان‌ترین‌ها»، گزینه‌هایی اقتصادی و ارزشمند را در کوتاه‌ترین زمان بیابند.
