علیرضا پناهیان
زندگینامه و معرفی کتابهای علیرضا پناهیان
علیرضا پناهیان (Alireza Panahian) روحانی و سخنران مذهبی ایرانی، دارای پیشینهای غنی در حوزههای فرهنگی و مذهبی است. او پیشتر بهعنوان معاون فرهنگی نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها، مسئول نهاد رهبری در دانشگاه هنر، و معاون فرهنگی لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) در دوران دفاع مقدس فعالیت داشته است. در سال ۱۳۹۲، مدرسه علمیهی «دارالحکمه» را در تهران تأسیس کرد و هماکنون مدیریت آن را بر عهده دارد. همچنین، از سخنرانان مراسم رسمی است که در حضور رهبر جمهوری اسلامی ایران برگزار میشود.
بیوگرافی علیرضا پناهیان
علیرضا پناهیان در ۲۸ فروردین ۱۳۴۴ در تهران متولد شد. پدرش از روحانیون و مبلغین تهران بوده است.
از سال اول دورهی راهنمایی به تحصیل در علوم حوزوی پرداخت و از سال ۱۳۶۲ در حوزهی علمیهی قم تحصیلات حوزوی را پی گرفت. پس از پایان دروس سطح حوزه به مدت ۱۲ سال نزد افرادی چون وحید خراسانی، جوادی آملی، سید محمدکاظم حائری و مقام معظم رهبری درس آموخته است.
فعالیتها
علیرضا پناهیان، در کنار تحصیلات حوزوی، به تدریس کتابهای شهید مطهری در محیطهای دانشآموزی، دانشجویی و حوزوی پرداخته و هماکنون عضو هیئت علمی «مرکز تخصصی تبلیغ» است. او در زمینهی تدریس، طراحی سرفصلها و تدوین کتابهای آموزشی فعالیتهای گستردهای داشته است. افزون بر فعالیتهای تبلیغی، در عرصههای اجرایی و مدیریتی فرهنگی نیز نقشآفرینی کرده است. از جمله مسئولیتهای وی میتوان به معاونت فرهنگی لشکر ۲۷ محمد رسولالله (ص) در دوران دفاع مقدس، معاونت فرهنگی نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها، و همکاری با «مرکز جهانی علوم اسلامی» اشاره کرد. همچنین، او از اعضای مؤسس و نایبرئیس «قرارگاه سیاسی عمّار» است و در این مجموعه نیز فعالیتهای مؤثری انجام داده است.
علیرضا پناهیان علاوهبر تدریس در دانشگاه هنر و حوزهی علمیه، در زمینهی پژوهشهای علوم دینی نیز فعالیتهای مختلفی انجام داده است. او جلسات هفتگی خود را در فاطمیهی بزرگ تهران برگزار میکند که محور اصلی این سلسله درسها، تربیت نسل مهدوی است. در این جلسات، موضوعاتی متنوع و عمیق مورد بررسی قرار میگیرند، از جمله: جامعهشناسی مردم زمان پیامبر (ص) و حضرت علی (ع)، تفکر مقاومت، هنر آزاداندیشی، انحطاط متحجرانه، و انعطافپذیری متفکرانه.
علیرضا پناهیان در سال ۱۳۹۲ مدرسهی علمیهی «دارالحکمه» را در تهران تأسیس کرد و همچنان به مدیریت آن مشغول است.
مؤسسهی عصر بیان معنوی
مؤسسهی «عصر بیان معنوی» بهعنوان ناشر آثار علیرضا پناهیان، مسئولیت انتشار سخنرانیهای او را در قالب محصولات چندرسانهای، از جمله DVD، بر عهده دارد. برخی از مجموعه سخنرانیهای منتشر شده از سوی این مؤسسه شامل عناوینی همچون هنر و حماسه، رازهای عاشورا، مهمترین نیاز امروز ما و چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟ است. از دیگر فعالیتهای این مؤسسه میتوان به پژوهش، ضبط و تنظیم آرشیو جلسات، تدوین محتوای سخنرانیها برای انتشار، و مدیریت فضای مجازی فارسی و بینالمللی اشاره کرد. این مؤسسه تلاش میکند تا پیامها و آموزههای علیرضا پناهیان را به شکلی گستردهتر و قابلدسترستر در اختیار علاقهمندان قرار دهد.
در پیامرسانهای داخلی نیز کانالهایی برای انتشار صوت و ویدئوی جلسات سخنرانی علیرضا پناهیان وجود دارد. پایگاه اطلاعرسانیِ panahian.ir یکی از زیرمجموعههای مؤسسهی «عصر بیان معنوی» است که مرجع رسمی انتشار دیدگاهها و مواضع علیرضا پناهیان است.
نظرات جنجالی علیرضا پناهیان
مواضع سیاسی و اظهارات او بارها در محافل خبری داخلی ایران جنجالآفرین بوده است. علیرضا پناهیان در سخنرانیهای خود نظراتی را دربارهی پیامبر اسلام (ص) و امام علی (ع) مطرح کرد که واکنشهای گستردهای را به دنبال داشت. بسیاری عقیده داشتند که نظریات او نسبت به این ائمهی بزرگوار بسیار توهینآمیز بوده است. این اظهارات، بهویژه توصیف امام علی، با انتقادات شدید از سوی عموم مردم، روحانیون و چهرههای سیاسی روبهرو شد. منتقدان او را به تحریف تاریخ متهم کرده و این عبارات را ناپسند و غیرقابلپذیرش دانستند. پناهیان در واکنش به این اعتراضات، توضیح داد که این عبارات را از زبان حسودان زمان پیامبر نقل کرده است و هدفش تأکید بر شفافسازی تاریخ بوده است. او بیان کرد که نیازی به عذرخواهی نمیبیند و این اظهارات را برای ارائهی واقعیتهای تاریخی انتخاب کرده است. در همین حال، خبرگزاری تسنیم، از رسانههای اصولگرا، به نقد تند سخنان پناهیان پرداخت و تأکید کرد که ادبیات انتخابی او میتواند باعث سوءتفاهمهای گسترده شود و شایسته است در بیان چنین موضوعاتی دقت بیشتری صورت گیرد. پناهیان در دفاع از خود تأکید کرد که هدف اصلیاش آشنا کردن جوانان با واقعیتهای تاریخی است و برخی از منتقدان، اگرچه ممکن است دلسوز باشند، اما سخنان او را به درستی درک نکردهاند. او همچنان بر لزوم بیان حقیقتهای تاریخی تأکید دارد و انتقادات را بخشی از سوءتفاهمها میداند.
نگاهی به برخی کتابها و آثار علیرضا پناهیان
چگونه نماز خوب بخوانیم؟
این کتاب برگرفته از سخنرانی پناهیان در حرم امام رضا (ع) است. او در این کتاب به بررسی ویژگیها و آثار نماز خوب پرداخته است.
چگونه دستورات دینی ما را تربیت میکنند؟
این کتاب به تحلیل تأثیرات دستورات دینی بر تربیت فردی و اجتماعی اختصاص دارد. این اثر در دو بخش اصلی، اهمیت ماه رمضان و تأثیرات تربیتی آن را بررسی میکند. در بخش نخست، نویسنده به راههای افزایش آثار و برکات ماه رمضان میپردازد و روشهایی را برای بهرهمندی بیشتر از این ماه مبارک ارائه میدهد. بخش دوم، با عنوان روشهای تربیتی رمضان، به شیوههای پرورش روح و اخلاق در این ماه میپردازد.
شکوه امر خدا
این کتاب دو بخش اصلی دارد. بخش اول برای معتکفان است و نویسنده از زوایای مختلف به اعتکاف نگریسته است. بخش دوم برخی از مفاهیم عمیق تربیتی دین اسلام توضیح داده شده است.
رهایی از تکبر پنهان
نویسنده برخی آثار زیانآور تکبر مثل کاهش قدرت درک، ارائۀ تحلیلهای نامناسب و نگاه نادرست به حقایق را توضیح داده و بررسی همیشگی نفس را ضروری دانسته است.
قدرت و شکوه زن
این کتاب، گزیدههایی از بیانات امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری دربارهی ویژگیهای زنان است که علیرضا پناهیان مقدمهای بر آن نوشته است. تبیین و تجلیل مقام زنان از سوی این دو عالم برجسته نهتنها برای جامعهی جهانی بلکه برای جامعهی خودمان تازگی دارد.
انتظار
عشق در ادبیات کهن فارسی همان محبت شدید و عمیق است. نویسنده بر این باور است که این محبت به کسی جز امام زمان (عج) نمیتواند تعلق بگیرد و باید از راه معرفت، عمل صالح و ایمان قاطع به دست آید.
حلقهی مفقوده
این کتاب دربارهی تولید علم در حوزههای علمیه است. پناهیان به کاستیها و ظرفیتهای موجود، مانند سبک زندگی، پرداخته و راهکارهایی ارائه داده است.
رهایی از گناه
نویسنده گناه را مانع مهمی برای رسیدن به یک زندگی بانشاط و پویا میداند و با نگاهی اصیل و نو به مقولهی گناه و توبه پرداخته است.
باران خوبیها
این کتاب شرح «خطبهی متقین» نهجالبلاغه است که حضرت علی (ع) در پاسخ به درخواست همام ایراد کردند. حضرت در این خطبهی کمنظیر فضیلتها و زیباییهای اهل تقوا را توصیف کردهاند. متن کتاب برگرفته از سخنرانیهای هفتگی پناهیان برای دانشجویان در مسجد دانشگاه تهران است.
تقوا: طرحی برای ادارهی جامعه
پناهیان در این کتاب به ابعاد و زوایای جدیدی در مفهوم کلیدی تقوا میپردازد و روش مدیریت مبتنی بر تقوا را برای ادارهی بهتر جامعه پیشنهاد میدهد.
نخبگان معنوی
این کتاب برگرفته از سخنرانی پناهیان در جمع مدیران و فعالان فرهنگی مساجد و کانونهای فرهنگی است. نکتههایی کاربردی در زمینهی اولویت، هدف و برنامهی تربیتی نخبگان معنوی ارائه کرده است.
برای مهمانی خدا آماده شویم
در این کتاب موضوعات مختلفی در زمینهی روزهداری و ضیافت ماه رمضان به شکل کاربردی توضیح داده شده است؛ مانند امساکهای روزانه، اطعامهای شبانه و محاسبهی قبل از حساب.
نگاهی به رابطهی عبد و مولا
نویسنده در این کتاب تلاش کرده تا به مخاطب نشان دهد با بندگی خداوند میتوانند رابطهای دوطرفه با پروردگار داشته باشند؛ گناه نکردن، بدزبانی نکردن، کنترل گوش و موارد دیگر. اگر انسان نیاز به پرستش مولا را درک و در خود بیدار کند، به مقام عبد میرسد.
هنر و رسانه
پناهیان در این کتاب نگاه امام خمینی (ره) به هنر و رسانه را تحلیل کرده و نقلقولهایی از ایشان را آورده است.
آشنایی با چند مفهوم کلیدی اخلاق
پناهیان در این کتاب به چهار مفهوم مهم اخلاقی پرداخته است: تقوا، حکمت، اخلاص، تزکیه. پیام کلی کتاب این است که انگیزهی انسان برای اعمال و رفتارهایش فقط جلب رضای پروردگار باشد و خود را از دیدن لبخند رضایت دیگران بینیاز ببیند و از خودنمایی بپرهیزد.
شهر خدا
نویسنده در این کتاب میگوید که رمضان یک ماه مربی است و روزه گرفتن کار تربیتی میکند و آثار ارزشمند و ماندگاری دارد. این نیت روزهدار است که به نخوردن و نیاشامیدن روح میبخشد و امر خدا آن را مؤثر قرار میدهد.
خانواده برتر، تربیت فرزند بهتر
«خانواده برتر، تربیت فرزند بهتر» مجموعهای جامع و آموزشی در زمینهی تربیت دینی و اخلاقی فرزندان است. این اثر بهصورت صوتی و تصویری ارائه شده و شامل ۱۵۶ جلسهی آموزشی با محتوای غنی و کاربردی است. هدف این مجموعه، ارائهی راهکارهایی عملی و علمی برای تربیت نسل آینده، بر پایهی اصول دینی و فرهنگی است.