رمان تاریخی
رمان تاریخی چیست؟
رمان های تاریخی همانطور که از اسمشان بر میآید آن دسته از رمانهایی هستند که وقایع و داستانهایشان در یک دورهی تاریخی خاص رخ میدهد. در تاریخ ادبیات نویسندگان مختلفی به این شیوه از رماننویسی روی آوردهاند. یکی از مشهورترین نمونههای رمان تاریخی رمان جنگ و صلح اثر شاخص و مهم لئو تولستوی است. تولستوی در این اثر حجیم وقایع قرن نوزدهم روسیه و تاریخ اجتماعی آن دوران را در قالب داستان ثبت کرد.
خوبی خواندن رمان های تاریخی این است که مثلا وقتی جنگ و صلح را میخوانیم، نویسنده بسیاری از وقایع را در قالب پاورقی اندکی توضیح داده است. همین موضوع میتواند سرنخی باشد تا برویم و کمی دربارهی آن موضوع تحقیق کنیم. نکته مهم دیگر این است که وقتی ماجرایی تاریخی در قالب یک داستان روایت میشود، بیشتر در ذهن ما میماند.
نمونهی دیگری از رمان های تاریخی کتاب «صد سال تنهایی» است. بله! اشتباهی نکردیم. گابریل گارسیا مارکز برههای از تاریخ کلمبیا را با سبک رئالیسم جادویی ثبت کرده است. این شیوه پیچیده برای ثبت تاریخ باعث می شود به سختی واقعهها را فراموش کنیم. مثلا، مگر میشود ماجرای کارخانه کمپوتسازی را در خلال داستان صد سال تنهایی فراموش کرد؟ اگر کمی کنجکاور باشید، میتوانید سر نخ این ماجرا را در واقعیت پیدا کنید.
علاوه بر اینکه یک رمان تاریخی میتواند به ما کمک کند با واقعههای تاریخی آشنا شویم، این رمان ها باعث میشوند یک واقعه در سطح جهان بیشتر و بیشتر شناخته شوند. مثلا ویکتور هوگو با نوشتن رمان گوژپشت نوتردام توانست کلیسای نوتردام پاریس را در سراسر دنیا مشهور کند. یا مثالهای بسیاری از رمانهای تاریخی وجود دارند که روایت غیر مستقیمی از جنگ جهانی دوم هستند؛ مثل تبصره ۲۲. یا کتابهایی که دربارهی انقلاب کمونیستی روسیه هستند؛ مانند نجیبزاده ای در مسکو.
در نهایت، باید حواسمان باشد که با خواندن رمان های تاریخی اطلاعات ما از یک واقعه تاریخی کامل نیست. ما همیشه برای اطلاع دقیق از یک واقعه تاریخی نیاز به کتابهای دقیقتر و مرجع داریم. با خواندن رمان تاریخی ما صرفا نظر و احساسات یک نویسنده را دربارهی تاریخ متوجه میشویم.