کتاب دیوارگذر

کتاب دیوارگذر نوشته‌ی مارسل امه مجموعه‌ای است از پنج داستان کوتاه. زمان این داستان‌ها در زمان جنگ جهانی دوم و در فرانسه‌ی تحت اشغال می‌گذرد. داستان دیوار گذر در مورد کارمندی است که با استعداد خارق‌ا‌لعاده‌ای که دارد می‌تواند از دیوارها بگذرد.

درباره کتاب دیوارگذر

کتاب دیوارگذر مجموعه‌ی پنج داستان کوتاه با نام‌های دیوارگذر، کارت، حکم، ضرب‌المثل و چکمه‌های هفت فرسخی است. قهرمان این کتاب کارمندی است که ناگهان قدرتی جادویی پیدا می‌کند، در ابتدا از استعدادش به شکل معقولی استفاده می‌کند اما با گذشت زمان انتقام‌جویی را شروع می‌کند و به سرقت بانک مشغول می‌شود. این قدرت باعث سرگرمی، رسیدن به آرزوهایش و همچنین آشنایی با زنی جوان می‌شود. این داستان یک زندگی ساده‌ی کارمندی با دو رفتار متفاوت را نشان می‌دهد و با طنزی تلخ تمام می‌شود.

داستان «حکم» را مارسل امه از جلو کشیدن ساعت‌های تابستان الهام گرفته تا از این روش آدم‌های داستان بتوانند زمان را در اختیار داشته باشند و باعث تغییرات پی‌درپی آن شوند. در این داستان برای اینکه انسان‌ها از کابوس جنگ رها شوند زمان به مدت هفده سال به جلو می‌رود. راوی این داستان نیز نویسنده‌ای است که در زمان حال دو فرزند دارد، و بعد از اجرای حکم مردی پنجاه و شش ساله است. «ضرب‌المثل» برخلاف بقیه‌ی داستان‌های کتاب، ساختاری کاملا واقعی دارد و نظام پدرسالار و زورگو را نقد می‌کند. فضای داستان از این جهت که فرزندان برای جبران ناکامی‌های پدر و مادر وسیله‌ای هستند با جامعه‌ی امروزی ما شباهت‌های زیادی دارد. درباره پدری است که خوشحال از خبری، تصمیم می‌گیرد آن را با خانواده‌اش در میان بگذارد. اما دیدن بی‌تفاوتی‌های آن‌ها، باعث عصبانیت وی شده و در این میان این مسئله که پسرش تکلیف فرانسه‌اش را انجام نداده بهانه‌ای می‌شود تا عصبانیتش را سر وی خالی کند.

در داستان «چکمه‌های هفت‌فرسخی» از کتاب دیوارگذر نیز مارسل امه با نگاهی کنایه‌آمیز، فقر و نابرابری طبقاتی را به ما نشان می‌دهد ولی در پایان داستان، برای نجات قهرمان از غم و اندوه زندگی، به تخیل متوسل می‌شود. در داستان، ماجرای شش پسربچه روایت می‌شود که با دیدن چکمه‌هایی پشت ویترین مغازه سمسارفروشی، تصمیم می‌گیرند آن را به دست بیاورند؛ چکمه‌هایی که هر کس را صاحب قدرت جادویی رفتن به هر جایی که بخواهد، می‌کند. در تلاش برای انجام این کار، پنج نفرشان مصدوم و در بیمارستان بستری می‌شوند.

داستان «کارت» درباره جامعه‌ای است که در آن سیاست‌مردانش تصمیم می‌گیرند زمان را سهمیه‌بندی کنند و به هر فردی با توجه به مفید بودنش سهم مشخصی از زمان را اختصاص بدهند. راوی این داستان نویسنده‌ی تنهایی است که در اول کتاب فقط پانزده روز حق زندگی دارد، ولی به مرور تعداد روزهایش را افزایش می‌دهد. او در یادداشت‌های روزانه‌اش، وقایع را از زمان آغاز این طرح تا شرایطی که در آن هرکس به خاطر بازار سیاه کوپن‌های اضافه، می‌تواند بیشتر از سی روز یک ماه زندگی کند تا احوال نزدیکان و همسایگان خود را شرح می‌دهد.

در تمام داستان‌های کتاب دیوارگذر دنیای واقعی به تصویر کشیده شده است و همه چیز رنگ و بوی واقعیت دارد به جز یک چیز خاص. از داستان دیوارگذر نوشته‌ی مارسل امه چندین فیلم سینمایی نیز اقتباس شده است.

چرا باید کتاب دیوارگذر را مطالعه کنیم؟

کتاب دیوارگذر با وجود حجم کمی که دارد، به‌دلیل تنوع موضوع و پرداخت‌های گوناگون، ذهن خواننده را تا مدت‌ها درگیر می‌کند؛ حتی شاید بیشتر از وقتی که صرف خواندن کتاب کرده‌ایم.

از ویژگی‌های خوب کتاب، مقدمه‌ی مترجم است که در آن به معرفی مارسل امه پرداخته است و خواننده‌ را با این نویسنده‌ی مشهور فرانسوی آشنا می‌کند و نکته‌ی خوب دیگر درمورد کتاب معرفی آثار نویسنده در انتهای کتاب است.

خواندن این کتاب را به چه کسی پیشنهاد می کنیم؟

از ویژگی برجسته داستان‌های مارسل امه می‌توان به فانتزی و تخیلی بودن آنها اشاره کنیم. در نتیجه اگر شما جزو کسانی هستید که خواندن کتاب‌های فانتزی را دوست دارید این کتاب می‌تواند برای شما جذاب باشد. امه که با طنز خاص خودش سیاهی‌های جهان را نشان می‌دهد فضای واقعیت را با فانتزی می آمیزد و داستان‌های او را می‌توان به نوعی رئالیسم جادویی دانست. پس اگر جزو کسانی هستید که طنز تلخ و داستان‌های فانتزی آمیخته با واقعیت را دوست دارید این کتاب برای شما مناسب است.

درباره مارسل امه

مارسل امه در سال ۱۹۰۲ در فرانسه متولد شد. او نویسنده، دراماتورژ و داستان‌کوتاه‌نویس قرن بیستم میلادی اهل فرانسه است. او مدتی را به‌عنوان خبرنگار در فرانسه مشغول به کار بود. او در سال ۱۹۲۶ اولین رمانش را منتشر کرد و بعد از آن نوشتن را به‌طور رسمی ادامه داد. او در سال ۱۹۲۹ برای رمان «میزی برای مردگان» توانست جایزه رونودو را دریافت کرد و معروف شد.

از آثار مارسل امه می‌توان به خیابان بی‌نام، مادیان سبز، دیوارگذر، اورانوس، انتخاب دورترین راه، بی‌گناهان زیر گیوتین، پرندگان ماه اشاره کرد. او در سال ۱۹۶۷ در ۶۵ سالگی در پاریس درگذشت. از آثار و کتاب‌های او اقتباس‌های سینمایی زیادی ساخته شده است.

تکه هایی از کتاب دیوارگذر

دوتیول که از استبداد مسیم لکویه رها شده بود به عبارات محبوبش بازگشت: «با ارجاع به نامه‌ی فلان تاریخ شما...» بااین ‌همه، ناراضی بود. چیزی در وجودش برانگيخته می‌شد؛ نیازی تازه و ضروری که چیزی نبود جز گذشتن از دیوارها. بی‌شک می‌توانست به‌راحتی این کار را انجام دهد. مثلاً توی خانه‌اش، جایی که دیوارهای زیادی دور و برش بود. ولی کسی که صاحب استعدادهای برجسته است، نمی‌تواند خودش را راضی کند که آن استعدادها را مدت زیادی در چیزی پیش‌پا افتاده به کار ببرد. از طرفی، گذشتن از دیوار پایان ماجرا نیست؛ این آغاز یک ماجراست که دنباله‌ای می‌خواهد، پیشرفتی و دست‌آخر پاداشی. دوتیول این را به‌خوبی می‌فهمید. در خودش نیاز به شکوفایی حس می‌کرد، میل فزاینده‌ی رسیدن به کمال و برتری و نوعی نوستالژی که چیزی بود مثل دعوت از پشت دیوار. بدبختانه او یک هدف کم داشت. با خواندن روزنامه، مخصوصاً بخش‌های سیاسی و ورزشی که به نظرش فعالیت‌های آبرومندانه‌ای می‌آمدند، دنبال چیزی می‌گشت که الهام‌بخش او باشد. ولی درنهایت، وقتی دید آن‌ها هیچ روزنه‌ای برای افراد دیوارگذر باز نمی‌کنند، به ستون حوادث رضایت داد که به نظرش وسوسه‌انگیزتر می‌آمد.