برایان مگی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های برایان مگی
برایان مگی با نام کامل برایان ادگار مگی (Bryan Edgar Magee)، فیلسوف، نویسنده، سیاست‌مدار، مجری رادیو و تلویزیون و چهره‌ای برجسته در عرصه‌ی عمومی بریتانیا، با تلاشی بی‌وقفه فلسفه را به زبانی ساده و همه‌فهم به مردم معرفی کرد. زندگی او، از کودکی در خانواده‌ای فقیر تا تدریس در دانشگاه‌های معتبر و حضور در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی، روایتگر مسیر پرتلاطمی است که به خلق آثار ماندگار و برنامه‌های تلویزیونی تأثیرگذار انجامید.
بیوگرافی برایان مگی
برایان مگی که ۱۲ آوریل ۱۹۳۰ از والدینی از طبقهی کارگر در هاکستون لندن به دنیا آمد، در فاصله‌ی چند صد متری محل تولد پدربزرگ و مادربزرگ پدری‌اش، در آپارتمانی در بالای مغازه‌ی لباس‌فروشی خانواده‌ای فقیر بزرگ شد، جایی که در سال‌های اولیه‌‌ی زندگی‌اش در یک تخت مشترک با خواهر بزرگترش، جوآن می‌خوابید. او به پدرش نزدیک بود، اما رابطه‌ی سختی با مادر بدسرپرست و عصبی‌اش داشت.
مگی در طول جنگ جهانی دوم به همراه خانواده‌اش به مارکت هاربورو در لسترشر پناهنده شد، اما زمانی که به لندن بازگشت، بخش زیادی از هاکستون بمباران و صاف شده بود. مگی در مدرسه‌ی بیمارستان مسیح با بورسیه‌ی شورای شهرستان لندن تحصیل کرد. در طول این دوره‌ی شکل‌گیری، او علاقه‌ی شدیدی به سیاست سوسیالیستی پیدا کرد، در حالی که در طول تعطیلات مدرسه، از گوش دادن به سخنرانان سیاسی در هاید پارک لندن و همچنین بازدید منظم از تئاتر و کنسرت لذت می‌برد.
برایان مگی در طول خدمت ملی خود در ارتش بریتانیا، در سپاه اطلاعات، به دنبال جاسوسان احتمالی در میان پناهندگانی بود که از مرز بین یوگسلاوی و اتریش عبور می‌کردند. پس از اتمام خدمت، او موفق به دریافت بورسیه تحصیلی برای کالج کبل، آکسفورد شد، جایی که ابتدا در مقطع کارشناسی به مطالعه‌ی تاریخ پرداخت و سپس در دوره‌ای یک‌ساله به تحصیل فلسفه، سیاست و اقتصاد مشغول شد. رابین دی، ویلیام ریس -موگ، جرمی تورپ و مایکل هسلتین دوستان او در آکسفورد بودند. زمانی که مگی در دانشگاه بود، به عنوان رئیس اتحادیه‌ی آکسفورد انتخاب شد. او بعداً به عضویت افتخاری کالج کبل درآمد.
مگی در آکسفورد با شاعران و همچنین سیاستمداران حشر و نشر داشت و در سال ۱۹۵۱ یک جلد شعر از طریق مطبوعات فورچون منتشر کرد. این ناشر به نویسندگانش پولی پرداخت نکرد و انتظار داشت که تعداد معینی از نسخه‌ها را خودشان بخرند – معامله‌ای مشابه با نویسندگانی مانند دیلن توماس و فیلیپ لارکین برای اولین مجموعه‌هایشان بسته شده بود. شعر مگی به یاد ریچارد واگنر با نقل قولی از مرثیه‌های دوینو اثر ریلکه تقدیم شد: «زیبایی چیزی جز آغاز وحشت نیست، که ما هنوز قادر به تحمل آنیم» مگی بعدها درباره‌ی اشعارش گفت: «الان از شعرها خجالت می‌کشم. اگرچه شعرهایی سروده‌ام که از آن زمان منتشر نشده‌اند که در خفا فکر می‌کنم نسبتاً خوب هستند.» او بعدها همچنین داستان‌های تخیلی منتشر کرد، از جمله یک رمان جاسوسی به نام «زیستن در خطر» در سال ۱۹۶۰ و سپس یک اثر طولانی با عنوان «در مواجهه با مرگ». دومی، ابتدا در دهه‌ی ۱۹۶۰ نوشته شد، اما تا سال ۱۹۷۷ منتشر نشد و پس از انتشار، در فهرست نهایی جوایز یورکشایر پست قرار گرفت.
در سال ۱۹۵۵، برایان مگی به مدت یک سال تحصیل در رشته‌ی فلسفه را در دانشگاه ییل با بورسیه‌ی تحصیلات تکمیلی آغاز کرد. او انتظار داشت از آمریکا متنفر باشد، اما پس از اقامت در این کشور به آن علاقه پیدا کرد. تحسین عمیق او از برابری فرصت‌ها در این کشور در مجموعه‌ای سریع از کتاب‌های «به غرب برو، مرد جوان» (۱۹۵۸)، «رادیکالیسم جدید» (۱۹۶۳) و «انقلاب دموکراتیک» (۱۹۶۴) بیان شد. او برای مدتی در کالج بالیول آکسفورد به تدریس فلسفه پرداخت، اما فلسفه‌ی تحلیلی که در آن زمان در آن دانشگاه تدریس می‌شد باب میل مگی نبود.
فعالیت‌های سیاسی
مگی با امید به عضویت در پارلمان کارگری (MP) به بریتانیا بازگشت. او ۲ بار در انتخابات عمومی ۱۹۵۹ و میان دوره‌ی ۱۹۶۰ شرکت کرد و هر ۲بار نتوانست که به پارلمان راه یابد. مگی پس از سرخوردگی از عوضیت در پارلمان به ارائه‌ی برنامه‌ی تلویزیونی تحلیل و کارشناسی امور جاری شبکه‌ی ITV در برنامه‌ای با عنوان «این هفته» پرداخت. او برنامه‌های مستند متعددی درباره‌ی موضوعات اجتماعی مانند فحشا، بیماری‌های مقاربتی، سقط جنین و همجنس‌گرایی (که در آن زمان در بریتانیا غیرقانونی بود) ساخت. مگی در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۰۳ گفت: «جامعه‌ی بریتانیا در تعدادی از زمینه‌ها غیرلیبرال بود که اکنون بدیهی تلقی می‌شوند. روی جنکینز آن‌ها را تغییر داد و با مخالفت شدید محافظه‌کاران مواجه شد، اما اگر شما لیبرال با یک L کوچک بودید، یک منوی تغییر اجتماعی وجود داشت و من به‌شدت به آن دستور کار لیبرال اعتقاد داشتم.»
او در نهایت در انتخابات عمومی فوریه‌ی ۱۹۷۴ به‌عنوان نماینده‌ی لیتون انتخاب شد. مگی در کتاب «بهترین بهره از آن» نوشت که وقتی در کنار رنه شورت نشسته بود، به این نتیجه رسید که مجلس عوام برای او مناسب نیست زیرا او مدام صحبت یک محافظه‌کار را قطع می‌کرد تا او را «توئیت» خطاب کند. او تصمیم گرفت زمان زیادی را برای بحث‌های پارلمانی صرف نکند و ترجیح داد از کتابخانه‌ی مجلس عوام برای تحقیقات خود استفاده کند و در مورد مکاتبات رأی‌دهندگانش به‌نحواحسن عمل کند. او گاهی اوقات در یک شب به تئاتر می‌رفت و به‌موقع برای رأی‌دادن به مجلس باز می‌گشت، در حالی که مناظره را از دست داده بود.
مگی در سمت راست حزب کارگر بود: او با ملی‌شدن، خلع سلاح هسته‌ای و روابط دوستانه با کشورهای کمونیستی مخالف بود. او اظهار داشت که از هارولد ویلسون به‌عنوان عاری از اصول متنفر است و از کالاگان به دلیل درک‌نکردن نقش مذاکرات با اتحادیه‌های کارگری انتقاد کرد. در اوایل کار تاچر، مگی روابط دوستانه‌ای با او داشت و آن دو درباره‌ی فلسفه کارل پوپر بحث کردند، اما او بعدها تاچر را به زنی «محدود، سطحی، و حتی کوته‌بین» توصیف کرد. او به‌عنوان یکی از اعضای گروه مانیفست حزب کارگر که از اتحاد همه‌ی نمایندگان کارگری در پشت مانیفست انتخاباتی حمایت می‌کرد، دست‌نوشته‌ی «آنچه ما باید انجام دهیم» را منتشر کرد.
از سال ۱۹۸۱، مگی خود را با رهبری حزب کارگر تحت رهبری مایکل فوت ناسازگار دید و پس از اینکه نتوانست خود را مجبور به مخالفت با دستور کار دولت تاچر برای محدودکردن قدرت اتحادیه‌های کارگری کند، تصمیم به ترک آن گرفت. در۲۲ ژانویه ۱۹۸۲ او از حزب کارگر استعفا داد و در ماه مارس به جدایی نمایندگان حزب کارگر میانه‌رو به حزب تازه‌تأسیس سوسیال دموکرات پیوست. او کرسی خود را در انتخابات سراسری ۱۹۸۳ از دست داد.
مگی به نویسندگی و پخش تلویزیونی بازگشت که در واقع در دوران پارلمانی خود ادامه داده بود و همچنین در هیئت‌ها و کمیته‌های مختلف خدمت می‌کرد. او به‌ویژه در سال ۱۹۹۴ در اعتراض به کاهش بودجه از ریاست هیئت موسیقی شورای هنر استعفا داد. او همچنین با دریافت بورس تحصیلی به آکسفورد بازگشت، ابتدا به‌عنوان همکار در کالج ولفسون و سپس در کالج جدید. از سال ۱۹۸۴، به‌عنوان پژوهشگر ارشد تاریخ ایده‌ها در کینگز کالج لندن فعالیت کرد و از سال ۱۹۹۴ به‌عنوان استاد مدعو مشغول به کار شد. در این دوران، زمان بیشتری برای نگارش نقدهای موسیقی کلاسیک پیدا کرد و بر روی آثار شخصی خود تمرکز داشت.
مروری بر کتاب‌ها، برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی برایان مگی
مهم‌ترین تأثیر مگی در فرهنگ عامه، تلاش‌های او برای قابل‌دسترس‌کردن فلسفه برای مردم عامه بود. در سال‌های ۱۹۷۰-۱۹۷۱ او مجموعه‌ای را برای رادیو بی‌بی‌سی ۳ با عنوان گفتگو با فیلسوفان ارائه کرد. این مجموعه در گفت‌وگو با تعدادی از فیلسوفان معاصر بریتانیایی شکل گرفت که این فیلسوفان در مورد کار خود و کار فیلسوفان بریتانیایی قرن بیستم صحبت می‌کردند. این مجموعه با گفت‌وگوی مقدماتی بین مگی و آنتونی کوئینتون آغاز شد. برنامه‌های دیگر شامل بحث در مورد برتراند راسل، جی. ای. مور و جی. ال. آستین، لودویگ ویتگنشتاین و رابطه‌ی بین فلسفه و دین و دیگر حوزه‌های بشری بود. عصاره‌ی هر یک از گفت‌وگوها اندکی پس از پخش در مجله‌ی «شنونده» چاپ می‌شد و نسخه‌های اصلاح‌شده‌ی گسترده‌ای از همه‌ی این بحث‌ها در کتاب «فلسفه‌ی نوین بریتانیا» در سال ۱۹۷۱ در دسترس قرار گرفت. کارل پوپر ۲بار به این مجموعه دعوت شد و مگی به زودی کتابی مقدماتی درباره‌ی فلسفه‌ی پوپر نوشت که اولین بار در سال ۱۹۷۳ منتشر شد.
کتاب «فلسفه نوین بریتانیا» شامل گفت‌وگوهای برایان مگی با صاحب‌نظران فلسفه‌ی معاصر بریتانیا است. این اثر مقدمه‌ای بر فلسفه‌ی بریتانیایی در قرن بیستم ارائه می‌دهد و در ۱۲ گفت‌وگو تنظیم شده است: ۸ مصاحبه درباره‌ی نظریه‌پردازان سنت تحلیلی و ۴ مصاحبه درباره‌ی نسبت فلسفه با دین، هنر، اخلاق و نظریه اجتماعی. این اثر پیوندهای فلسفه‌ی بریتانیا با فلسفه‌ی قاره‌ای را نیز بررسی می‌کند.
در سال ۱۹۷۸ مگی ۱۵ گفت‌وگو با فیلسوفان برجسته را برای تلویزیون بی‌بی‌سی در مجموعه‌ای به نام «مردان اندیشه» ارائه کرد. این مجموعه، همان‌طور که در دیلی تلگراف نقل شده است، «شاهکاری استثنایی در ارائه‌ی موضوعات پیچیده‌ی فلسفی به مخاطبان گسترده بود، بدون آنکه یکپارچگی فکری یا ارزش آن به خطر بیفتد.» این برنامه توانست به طور پیوسته در هر قسمت، یک میلیون بیننده را به خود جذب کند.
به دنبال «درآمدی بر فلسفه»، که توسط مگی در گفت‌وگو با آیزایا برلین ارائه شد، مگی موضوعاتی مانند فلسفه‌ی مارکسیستی، مکتب فرانکفورت، ایده‌های نوام چامسکی و اگزیستانسیالیسم مدرن را در قسمت‌های بعدی مورد بحث قرار داد. در طول پخش، نسخه‌های کوتاه‌تری از بحث‌ها به‌صورت هفتگی در مجله‌ی «شنونده» منتشر می‌شد. نسخه‌های اصلاح‌شده‌ی گسترده‌ای از گفت‌وگوهای مجموعه‌ی «مردان اندیشه» در اصل در کتابی به همین نام منتشر شد که اکنون تحت عنوان «پدیدآورندگان فلسفه‌ی معاصر» فروخته می‌شود. اکثر قسمت‌های این مجموعه به‌صورت رایگان در یوتیوب در دسترس هستند.
یکی دیگر از مجموعه‌های تلویزیونی بی‌بی‌سی، «فیلسوفان بزرگ» بود که در سال ۱۹۸۷ به دنبال مجموعه‌ی قبلی شروع به پخش کرد. در این مجموعه، مگی در مورد شخصیت‌های تاریخی اصلی فلسفه‌ی غرب با ۱۵ فیلسوف معاصر بحث کرد. این مجموعه فلسفه‌های افلاطون، ارسطو، و دکارت را شامل می‌شد، از جمله بحثی با پیتر سینگر در مورد فلسفه‌ی مارکس و هگل و بحثی با جان سرل در مورد فلسفه‌ی ویتگنشتاین. نسخه‌های اصلاح شده‌ی گسترده‌ای از این گفت‌وگوها در کتابی با عنوان «فلاسفه بزرگ» در همان سال منتشر شد.
در فاصله‌ی زمانی بین این ۲ مجموعه، مگی اولین نسخه از اثری را منتشر کرد که او آن را نزدیک‌ترین اثر به «مقام عالی آکادمیک» خود می‌دانست: «فلسفه‌ی شوپنهاور». این کتاب اولین بار در سال ۱۹۸۳ به چاپ رسیدُ اما مگی آن را در ۱۹۹۷ مورد بازبینی عمیقی قرار داد و ویراست دوم این اثر را در همین سال منتشر کرد. این کتاب حاوی یکی از اساسی‌ترین و گسترده‌ترین رویکردهای مگی به فلسفه‌ی غرب است و تأثیر شوپنهاور را بر ویتگنشتاین، واگنر و دیگر نویسندگان خلاق اروپایی ارزیابی می‌کند. مگی همچنین به افکار شوپنهاور در مورد همجنس‌گرایی و تأثیر بودیسم بر افکار او می‌پردازد.
کتاب «پرسش‌های بنیادین» اثری ساده و خوش‌خوان از برایان مگی، به بررسی وضعیت بشری و محدودیت‌های شناخت می‌پردازد. این کتاب مسائل بنیادین فلسفی مانند «ما کیستیم؟» و «این جهان چیست؟» را مطرح می‌کند و تأکید دارد که عقل در پاسخ به این پرسش‌ها کمک بسیاری کرده، اما گره‌های ناگشوده همچنان باقی‌اند. مگی با بیانی شیوا نشان می‌دهد که ایمان راه‌گشا است، اما از جنس شناخت نیست. او با الهام از آموزگاران فلسفی خود، مانند لاک، هیوم و کانت، نقشه‌ای برای شناخت چیزهایی ترسیم می‌کند که به درک حدومرز معنا کمک می‌کنند.
رمان «مواجهه با مرگ» اثری تکان‌دهنده و تأمل‌برانگیز است که مرز میان فلسفه و ادبیات داستانی را درنوردیده و خواننده را با عمیق‌ترین پرسش‌های وجودی مواجه می‌کند. مگی که به‌خاطر گفتگوها و آثار فلسفی‌اش شهرت دارد، در این رمان با پرداختی داستانی و انسانی، نگاه فلسفی خود را به مقوله‌ی مرگ، عشق، و معنای زندگی ارائه کرده است.
نسخه صوتی کتاب‌های برایان مگی
کتاب «سرگذشت فلسفه» که با نام داستان فکر نیز شناخته می‌شود، اثری جامع و مصور است که تاریخ ۲۵۰۰ ساله‌ی فلسفه‌ی غرب را از یونان باستان تا فیلسوفان مدرن با زبانی روان و قابل‌فهم بررسی می‌کند. مگی در این کتاب به اصول بنیادین شناخت و وجود می‌پردازد و آثار فیلسوفانی چون افلاطون، قدیس آگوستین، نیچه، لاک، پوپر و دیگران را تحلیل می‌کند. این کتاب هم برای پژوهشگران و هم علاقه‌مندان تازه‌کار در فلسفه مناسب است و به‌عنوان راهنمایی ضروری برای درک مباحث فلسفی و اندیشه‌های برجسته شناخته می‌شود. کتاب صوتی سرگذشت فلسفه، ترجمه‌ی حسن کامشاد است و منوچهر زنده‌دل گویندگی آن را انجام داده و استودیو نوار آن را منتشر کرده است.
آثار متأخر برایان مگی و علاقه به واگنر
در سال ۱۹۹۷ مگی در کنار ویراست دوم «فلسفه‌ی شوپنهاور» کتاب «اعترافات یک فیلسوف» را منتشر شد. این کتاب اساساً مقدمه‌ای بر فلسفه به شکل زندگی‌نامه‌ای بود. این کتاب درگیر یک دعوای افترا بود که رالف شوئنمن، یکی از همکاران جنجالی برتراند راسل در دهه‌ی آخر زندگی فیلسوف، به تحریک سازمان سیا، برای بی‌اعتبارکردن چهره‌ی راسل فعالیت کرده است. شوئنمن با موفقیت از مگی به دلیل افترا در بریتانیا شکایت کرد هرچند که اولین چاپ بریتانیایی کتاب چاپ شد. شکایت دوم برای افترا، که در کالیفرنیا تنظیم شد، در سال ۲۰۰۱ حل‌وفصل شد. این اتهامات بالاخره رفع شد و نسخه‌ی جدیدی از این کتاب در همان سال صادر شد و در اختیار بیش از ۷۰۰ کتابخانه‌ی دانشگاهی و عمومی قرار گرفت. مگی در «اعترافات یک فیلسوف» تحولات فلسفی خود را در زمینه‌ای زندگی‌نامه‌ای ترسیم می‌کند. او همچنین بر اهمیت فلسفه‌ی شوپنهاور به‌عنوان تلاشی جدی برای حل مسائل فلسفی تأکید می‌کند. علاوه بر این، او نقدی بر فلسفه‌ی تحلیلی، به‌ویژه در قالب زبانی آن، در ۳ فصل به کار می‌بندد و اصول بنیادین آن را به چالش می‌کشد و از تأثیر آن بر فضای فکری جهان انگلیسی‌زبان ابراز تأسف می‌کند.
مگی علاقه‌ی خاصی به زندگی، اندیشه و موسیقی ریچارد واگنر داشت و ۲ کتاب برجسته در مورد این آهنگ‌ساز و دنیای او نوشت. کتاب‌های «ساحت‌های واگنر» (۱۹۶۸) و «واگنر و فلسفه» (۲۰۰۰). در «ساحت‌های واگنر» مگی طیف و عمق دستاورد واگنر را ترسیم می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه موسیقی هیجان‌انگیز و اروتیک او محتوای سرکوب‌شده و شدید روان را بیان می‌کند. او همچنین جهت‌های صحنه‌ای دقیق واگنر و آثار منثور او را که در آن فرمول‌بندی کرده است بررسی می‌کند. مگی نور جدید جالبی بر ایده‌های او و بر یهودی‌ستیزی واگنر می‌افکند.
در سال ۱۹۵۳، مگی به شغل معلمی در سوئد منصوب شده بود و در آنجا با اینگرید سودرلوند، داروساز در آزمایشگاه دانشگاه آشنا شد. آن‌ها سال بعد ازدواج کردند و صاحب یک دختر به نام گونلا و به مرور زمان ۳ نوه شدند. مگی در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۹، در سن ۸۹ سالگی، در بیمارستان سنت لوک در هدینگتون، آکسفورد، خانه‌ی مراقبتی که آخرین سال‌های زندگی خود را در آن گذرانده بود، درگذشت. تشییع جنازه‌ی وی در ۱۵ اوت برگزار شد.
