کتاب فلسفه هابز

کتاب فلسفه هابز نوشتهٔ مارشال میسنر است و با ترجمهٔ خشایار دیهیمی در نشر نو منتشر شده است.

درباره کتاب فلسفه هابز

 کتاب فلسفه هابز یکی از کتاب‌های مجموعهٔ بزرگان اندیشه است. هدف مجموعه آشناکردن خوانندگان با مهم‌ترین فیلسوفان و مسائل فلسفی از آغاز تا به امروز است و مهم‌تر و فراتر از آن ترغیب خوانندگان به تفکر فلسفی و درگیرشدن با مسائل فلسفی. به‌عبارت‌دیگر، این کتاب‌ها می‌خواهند شوق خواندن، فکرکردن و آموختن را برانگیزند و هراسی را که خوانندگان معمولاً از «فلسفه» دارند برطرف کنند. با خواندن این کتاب‌ها شما فیلسوف یا متخصّص فلسفه نخواهید شد، اما اگر خودتان را درگیر بحث‌های این کتاب‌ها کنید، قطعاً درخواهید یافت که «فلسفه» آن‌گونه که تاکنون به ما القا شده است، امری انتزاعی و تجریدی نیست که فقط به کار پر ابهت‌کردن کلام و مرعوب‌کردن مخاطبان بیاید؛ بلکه دانشی است که به کار زندگی و پاسخ‌دادن به اساسی‌ترین سؤالات بشری می‌آید و نگاه ما را به مسائل ازلی و ابدی «وضع بشری»، از زندگی روزمره گرفته تا مسائل اجتماعی و سیاسی و روان‌شناختی، غنی‌تر و عمیق‌تر می‌کند.

کتاب‌های این مجموعه به زبانی ساده نوشته شده‌اند و اصطلاحات فنی دشوار در آن‌ها بسیار اندک و در حد ضروری است و همین اندک هم هرجا ضرورتاً به‌کاررفته، با توضیحی قابل‌فهم برای همگان همراه شده است؛ بنابراین خواندن کتاب‌های این مجموعه نیازی به اطلاعات خاص قبلی و آشنایی با فلسفه ندارد.

توماس هابْز (Thomas Hobbes) متولد ۵ آپریل ۱۵۸۸ یکی از فیلسوفان سیاسی انگلستان و آغازگر به‌کارگیری عقلانیت و استدلال در تفکرات سیاسی و مردم‌شناسی بوده است. او از مشهورترین فیلسوفانی است که در حوزهٔ فلسفهٔ علوم سیاسی فعالیت می‌کرد. این کتاب به خواننده کمک می‌کند هابز و نظریاتش را بهتر درک کند.  

خواندن کتاب فلسفه هابز را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به فلسفه پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب فلسفه هابز

«چه تشخیص و تحلیل او درست بوده باشد چه نادرست، به‌هرروی آشکار است که این مسائل و مشکلات همچنان دامنگیر ما هستند. صلح و همکاری همه جا بر زندگی حاکم نیست و حتی در جاهایی هم که حاکم است شکننده است. شاید با تأمل در اندیشه‌های هابز بتوانیم سرنخی پیدا کنیم که چرا این وضع ازلی چنین ابدی شده است، و شاید ایده‌هایی هم بتوانیم به‌دست آوریم که چه می‌توان کرد که اوضاع بهتر شود. از سوی دیگر، شاید اصلا دیدگاه‌های هابز همگی خطا باشند. امّا حتی اگر چنین باشد، باز اندیشه‌های او باریک‌بینانه، پرمغز، پر از خلاقیت، و محصول ذهنی فوق‌العاده، توانا و بارآور هستند و حکم نهایی ما درباره قوت و قدرت آنها هرچه باشد باز احتمالا چیز مهمّی از او خواهیم آموخت، حتی اگر آن چیز صرفآ این باشد که نظری بسیار مستدل و مجاب‌کننده هم می‌تواند خطا باشد.

کانون اصلی توجه در این کتابی که درباره فلسفه هابز است نظر او درباره جنگ و صلح خواهد بود ـیعنی این مسئله که آدم‌ها چرا با هم می‌جنگند و چگونه با هم در صلح و صفا می‌زیند. هابز چندین دهه به این سؤال‌ها می‌اندیشید، و درنهایت هم پاسخ‌هایی جالب و پُرمغز برای آنها فراهم آورد. ما خطوط کلّی دیدگاه‌های او و چگونگی شکل گرفتن این دیدگاه‌ها را در طول زندگی‌اش از نظر خواهیم گذراند و آن‌گاه به داوری خواهیم نشست که آیا او سرانجام توانست تَرَکی در این پوسته بسیار سخت بیندازد یا نه.

امّا جنگ و صلح تنها موضوعات مورد علاقه هابز نبودند، و حتی به‌هنگام بحث درباره این مسائل حیاتی، آنها را به دیگر مسائل فلسفی ربط می‌داد. علی‌الخصوص، هابز شیفته علوم بود، علومی که در دوران زندگی او، قرن هفدهم، رو به رشد داشتند و خصوصآ دیدگاه‌های مکانیکی و ماتریالیستی که گالیله و دیگران عرضه می‌کردند. هابز فکر می‌کرد ماتریالیسم پیامدهایی جدّی برای مسائلی چون اراده آزاد (اختیار)، دین، و طبیعت بشری دارد. او این پیامدها را با قوّت و قدرت پی می‌گرفت، حتی زمانی‌که روشن بود که به خطوط قرمز دین پای گذاشته است. ما همچنین به بررسی آرای هابز در مورد مسائل جالب دیگری خواهیم پرداخت و خواهیم دید چگونه همه آنها به همین یک مسئله ربط پیدا می‌کردند که چرا مردمان می‌جنگند، چه چیزی می‌تواند آنان را از جنگ بازدارد تا سلاح‌هایشان را زمین بگذارند و در صلح و آرامش زندگی کنند.»