کتاب بنیادهای ماتریالیسم

کتاب الکترونیکی بنیادهای ماتریالیسم نوشتهٔ جورج نواک با ترجمهٔ پرویز بابایی در انتشارات آزادمهر به چاپ رسیده است. از آغاز پرداختن به فلسفه دو دیدگاه اصلی وجود داشت: ماتریالیستی و ایدئالیستی. هگل در تاریخ فلسفه پیشگام خود اعلام کرد که «در سراسر تاریخ تنها یک فلسفه وجود داشته است که اختلاف‌های معاصر جنبه‌های ضروری یک مکتب را تشکیل می‌دهند»

لذت سلامت بشریت است. لذت مقدم بر فضیلت است و برای زندگی اساسی‌تر است، فضیلت به‌خودی‌خود هدف نیست، تنها وسیله‌ای لازم برای رسیدن به نیک‌بختی است، نوزاد می‌تواند احساس لذت کند اما نمی‌تواند فضیلت را تجربه کند. فضیلت گزیده سالمندان به‌خاطر لذت است و نه عکس آن.

درباره کتاب بنیادهای ماتریالیسم

۱. گزارهٔ بنیادی ماتریالیسم اشاره به سرشت واقعیت دارد بدون توجه به‌وجود انسان. بنا بر این گزاره، ماده جوهر نخستین، جوهر واقعیت است. همه چیز از ماده و حرکات آن برمی‌خیزد و بر ماده استوار است. این اندیشه در این عبارت بیان می‌شود: «طبیعت مادر است». این اصطلاحِ ماتریالیستی بیانگر این است که طبیعت منبع فرجامین همه چیز در عالم کائنات است از منظومه‌های کهکشانی گرفته تا صمیمی‌ترین احساس‌ها و گستاخانه‌ترین اندیشه‌های آدمیان اندیشه‌ورز.

۲. دومین ویژگی ماتریالیسم روابط میان ماده و روح را در بر می‌گیرد. بنا بر ماتریالیسم ماده موجد روح است و روح هرگز جدا از ماده وجود ندارد. روح عالی‌ترین فرآورد تکامل مادی و سازمان‌یافتگی جانوری و پیچیده‌ترین شکل فعالیت انسانی است.

۳. این بدین معناست که طبیعت مستقل از روح وجود دارد اما هیچ روحی نمی‌تواند جدا از ماده وجود داشته باشد. جهان مادی مدت‌ها پیش از آن‌که بشریت یا هر موجود متفکر دیگری پا به عالم وجود بگذارد، وجود داشت. به قول فوئرباخ: «رابطهٔ واقعی تفکر با وجود چنین است: «وجود موضوع۳ و تفکر محمول۴ است. تفکر از هستی برمی‌خیزد، اما هستی از تفکر برنمی‌خیزد.»

۴. این مفهوم، مانع وجود هر الوهیتی، خدایان، ارواح، جان‌ها یا جوهرهای غیر مادی دیگری است که به اصطلاح بر کنش‌های طبیعت، جامعه و درون انسان جهت می‌دهند یا بر آن‌ها تأثیر می‌گذارند.

این‌ها اصول بنیادی جهان‌بینی ماتریالیستی‌اند. با این نشانه‌ها شما شخص ماتریالیست یا برعکس غیر ماتریالیست را خواهید شناخت اعم از آن‌که او خود بداند یا نداند واقعاً چه متفکری است.

کتاب بنیادهای ماتریالیسم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به فلسفه و کسانی که مایل هستند شناخت بهتری از دیدگاه‌های ماتریالیستی به‌دست‌آورند، پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب بنیادهای ماتریالیسم

انقلاب کشاورزی که برای نخستین بار راه را برای گرفتن مهار ذخیرهٔ غذا به دست انسان هموار کرد، انگیزهٔ رشد باورهای فراطبیعی شد و نخستین عناصر شناخت لازم برای فلسفه و علم را فراهم نمود. میان کشاورزی و باورهای دینی و مبانی علم ارتباط تنگاتنگی موجود است. گردآوران خوراک و شکارگران نیاز به علائم گذشت زمان نداشتند مگر در پهناورترین جاده‌ها و تنها مبهم‌ترین تصورات را از نظامات ادواری آن داشتند. نیازهای فصلی اشتغالات کشاورزی با گردش منظم و تنظیم شدهٔ تولید، مطالعهٔ گردش زمان را ضرورتی اقتصادی و برای نخستین بار کارکردی اجتماعی می‌سازد. انسان‌ها مجبور شدند به نظامات معین در حرکت فصول و اجرام آسمانی به علت بستگی معیشتی‌شان توجه کنند. نیاز به ابداع شیوه‌ها و وسایل سنجش زمان به اختراع تقویم‌ها و نخستین کشفیات اخترشناختی انجامید. بدین سبب بود که روحانیان خالقان و نگاهبانان علم آغازین شدند.

این سلسله تکامل را نه فقط میان تمدن‌های واقع در دره‌های پر آب بین‌النهرین و مصر، بلکه در دره‌های آمریکای مرکزی و در فلات آندس و مکزیکو که بالاترین ترازهای فرهنگ سرخپوستی در نیمکرهٔ غربی را دارا هستند، می‌توان مشاهده کرد. مثلاً مورد آزتک‌ها را در نظر گیریم. دین قبیله‌ای آنان، با مناسک جمعی در بر گیرندهٔ تمام مردم، ریشه در کشت ذرّت داشت. مراسم دینی آنان بر محور تقویمی می‌چرخید که کاهنان ترتیب آن را داده بودند. آنان در برابر عناصر طبیعی مانند باران و کوه‌ها که به نیروهای اجتماعی تشخص‌یافته تبدیل شده بودند استغاثه می‌کردند و به آن‌ها هدایا و قربانی‌های انسانی تقدیم می‌کردند. همهٔ این مناسک به عملیات کشاورزی مقید بود که زندگی آزتک‌ها به آن وابستگی داشت. اقتصاد آنان، اعتقادات آنان، و معلومات سطحی آنان از طبیعت همه به هم گره خورده بود.