کتاب جوان خام

کتاب جوان خام با عنوان‌های انگلیسی The Adolescent ،A Raw Youth و An Accidental Family نوشته‌ی فئودور داستایفسکی است که به‌صورت سریالی در مجله‌ی یادداشت‌های وطن در سال ۱۸۷۵ منتشر می‌شده است. رمان به زبان روسی است و در ژانر روان‌شناختی-فلسفی و رمان رشد و پرورش قرار می‌گیرد. نویسنده از سبک دیالوگ‌محور و روان‌کاوانه‌ای که در آن تبحر داشته بهره برده است. جوان خام را رضا رضایی به فارسی برگردانده و انتشارات اختران آن را چاپ و منتشر کرده است. شما می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب جوان خام

جوان خام بیش از اینکه یک رمان داستانی باشد، درگیری‌های ذهنی و روانی جوانی است که احساس گم‌گشتگی داشته و در پی یافتن پاسخی برای سؤالات بی‌پایان ذهنی خویش است. نویسنده در سه بخش به شرح سه روز از زندگی شخصیت اصلی داستان به نام آرکادی ماکالوویچ دولگوروکی که فرزند نامشروع یک زمین‌دار ثروتمند و زن‌باره است، می‌پردازد. داستایفسکی در بخش اول کتاب به معرفی آرکادی پرداخته و از آمال و آرزوهایی که او در سر می‌پروراند و آنچه در پی رسیدن به آن است، می‌گوید. در بخش دوم به ماجراهایی با محوریت اطرافیان شخصیت اصلی می‌پردازد و در بخش سوم موضوع اصلی بحران‌های عاطفی و روانی شخصیت‌هاست.

داستایوفسکی نویسنده‌ی برجسته‌ای است و در این رمان به‌خوبی توانسته روایتی به‌شکل خاطره‌نویسی و از زبان شخصیت اصلی را شکل دهد. مضمون و درون‌مایه‌ی این رمان خودآگاهی و بحران هویت، بازیابی رابطه‌ی پدر و فرزندی و شکاکیت اخلاقی و نسبی‌گرایی است.

در یک جمع‌بندی، با نگاهی انتقادی به این رمان، هرچند که شخصیت‌پردازی‌هایش گاه اغراق‌آمیز و مفاهیم فلسفی پنهان در روایتش در پاره‌ای موارد پیچیده می‌نماید، اما می‌توان آن را در شخصیت‌پردازی، مضمون و فلسفه‌ای که از آن بهره برده نسبتاً موفق ارزیابی کرد. رمان در مقایسه با سایر آثاری که از این نویسنده وجود دارد، در رده‌ی میانی قرار دارد و در نقدهای مختلف به پراکنده‌بودن روایت و ریتم ناموزون آن اشاره‌ شده است.

خلاصه کتاب جوان خام

داستان حول محور شخصیتی اصلی به نام آرکادی می‌چرخد. او که متوجه می‌شود حاصل ارتباط نامشروع پدرش و زنی دیگر بوده با بحرانی هویتی مواجه است و در تلاش برای یافتن خویشتن خویش و جایگاهی که در اجتماع دارد است. جوان خام رمانی فلسفی، سیاسی، اجتماعی و به‌شدت انسانی است. شخصیت آرکادی به‌صورتی نمادین وارد مرحله‌ی گذار از سنت شده و بدون اینکه قصد حذف پدر را داشته باشد، با تمام وجود برای استقلال و رهایی از وابستگی سنتی که تابه‌حال وجود داشته، تلاش می‌کند. جوان خام رمانی عمیقاً اخلاقی است که ماهیت خیر و شر را بررسی می‌کند. داستایفسکی معتقد بود که افراد موظف به زندگی براساس قوانین اخلاقی هستند و عدم انجام آن می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد. از دیگر نکاتی که نویسنده در این کتاب بر آن تکیه کرده و شخصیت اصلی را با آن آزموده و پیش می‌برد موضوع مسئولیت شخصی و وظایفی است که هر شخص در قبال خانواده، دوست، جامعه و... بر عهده دارد. در مجموع، کتاب جوان خام رمانی قدرتمند و چندلایه است که طیف وسیعی از موضوعات را بررسی می‌کند. کاوش در کشف خود، اخلاق و عشق آن را به شاهکاری جاودانه از ادبیات روسیه تبدیل کرده است و شخصیت‌های زنده و طرح پیچیده‌ی آن همچنان خوانندگان را مجذوب خود می‌کند.

چرا باید کتاب جوان خام داستایفسکی را بخوانیم؟

خواندن این اثر به جهت شناخت ساختار روایی ذهن‌محوری که سبک نویسنده در خلق این رمان بوده، اهمیت دارد. او در قالب ادبیات و خلق یک داستانِ روان‌کاوانه به ارتباط پدر-پسر پرداخته و در این میان بحران هویت و ساختار ذهن ناپایدار را مطرح کرده است. از دیدگاه روان‌شناسی اجتماعی این پردازش به موضوع به‌نوعی تحلیل گذار هویتی و روانی در جامعه‌ی پدرسالار اما فروپاشیده است. این رمان بازتاب درونیات انسان مدرن است که میان سنّت و تجدد، وابستگی و استقلال سردرگم مانده و تلاش به گذر از این مرز موجود او را دچار تحولاتی عمیق می‌کند. مواجه‌شدن با تمام این تلاطم‌ها خواننده را در میانه‌ی راهی که خود پیشِ رو دارد، یاری می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

از آن‌جایی که این کتاب وجه سرگرم‌کننده‌ی کم‌رنگ‌تری دارد، امکان دارد خواندن آن برای هرکسی دلچسب نباشد. جوان خام بی‌شک برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات داستانی و فلسفه مناسب است. با توجه به جنبه‌های روان‌کاوانه‌ای که نویسنده مدنظر قرار داده و داستان را بر پایه‌ی آن پیش برده، این کتاب می‌تواند تمثالی از نمونه‌های واقعی باشد. اگر به روان انسان و اخلاق و معنای زندگی علاقه‌مندید می‌توان این کتاب را در فهرست آثار پیشنهادی قرار داد. همچنین آن دسته که می‌توانند بهره‌ی کافی و وافی از جوان خام و نقدهایی که پیرامون آن نوشته‌ شده است، ببرند، نویسندگان جوان و همچنین داستان‌نویسان حرفه‌ای هستند که هر اثری از نویسنده‌ای بنام می‌تواند چراغ راهی برای آنان باشد.

درباره فیودور داستایفسکی؛ نویسنده کتاب

فئودور داستایفسکی در سال ۱۸۲۱ در مسکو متولد شد. پدرش پزشکی اوکراینی-روسی و مادرش دختر تاجری روس بود. تحصیلاتش را در دانشکده‌ی مهندسی نظامی سن‌پترزبورگ گذراند. این نویسنده در سال ۱۸۸۱ در سن‌پترزبورگ بر اثر خونریزی ناشی از بیماری ریوی و صرع درگذشت.

او در طول دوران حرفه‌ای خود موفق به کسب جایزه‌ای نشد، اما در سال ۱۸۸۰ در پی سخنرانی‌ای که در بزرگداشت پوشکین انجام داد، به اوج شهرت رسید. در وصف توانایی او همین بس که بزرگان بسیاری آثار او را خوانده و در باب آن‌ها تحسین و تمجیدهای بسیاری شده است. کتاب‌های این نویسنده به ۱۷۰ زبان ترجمه‌ شده‌اند.

نظرات افراد مشهور درباره کتاب جوان خام

کتاب جوان خام داستایوفسکی نه‌تنها موفق به کسب جایزه‌ای نشد، بلکه در زمان انتشار نیز استقبال چندانی از آن نشد. با این همه، با گذشت زمان و در دوران معاصر به‌عنوان نمونه‌ای از رمان‌های روان‌کاوانه تحسین‌ شده است. این رمان پنجمین اثر داستایفسکی پس از دوران تبعیدش به شمار می‌آید، اما در نظر منتقدان و در سنجش و مقایسه با سایر آثارش در رده‌ی بالایی قرار ندارد و کم‌اثر ارزیابی شده است.

بهترین ترجمه جوان خام

این کتاب با سه نام مختلف به زبان انگلیسی ترجمه‌ شده است. در فارسی نیز دو ترجمه از آن موجود است. ترجمه‌ی عبدالحسین شریفیان از نشر نگاه و ترجمه‌ی رضا رضایی از نشر اختران. طاقچه ترجمه‌ی دوم را در اختیار مخاطبان و علاقه‌مندان قرار داده است. ترجمه‌ای که نشر نگاه منتشر کرده ترجمه‌ای کلاسیک، کامل و دقیق از جوان خام است که در سال ۱۴۰۲ به چاپ هفتم رسیده است. شریفیان چنان به متن روسی وفادار مانده که حتی جملات بلند و نفس‌گیر آن را نیز با همان ساختار در ترجمه‌اش نگاه داشته است. او گاه با استفاده از کلمات پیچیده‌ی فارسی تلاش داشته تا متنی که به این زبان ارائه می‌دهد، با سبک قرن نوزدهمی داستایفسکی هم‌خوان باشد. این ترجمه بیش از هر کس برای مخاطبانی که در ادبیات کلاسیک غرب حرفه‌ای هستند و آن دنیا را به‌خوبی می‌شناسند، مناسب است و ممکن است مخاطب عام را خسته یا دلزده کند.

نشر اختران ترجمه‌ی روان، ساده و مدرن‌تری از این کتاب ارائه کرده است. رضا رضایی با استفاده از سبک زبانی مخاطب‌پسندی که انتخاب کرده توانسته اقبال عمومی را از آنِ خود کند. رضایی اگرچه به متن اصلی وفادار است، در برخی موارد ترجمه‌ای آزاد ارائه کرده و درنتیجه توانسته متنی به‌روزتر و قابل درک برای مخاطب امروزی ارائه دهد. اگرچه این ترجمه مخاطب بیشتری داشته و برای تازه‌خوانان و ناآشنایان به ادبیات کلاسیک روسی مناسب‌تر است، اما خوانندگانی که آن دنیای ادبی را می‌شناسند و آثار مختلف داستایفسکی را خوانده‌اند در مواجهه با این ترجمه به نظر گم‌گشته‌ای دارند که از آن به روح متن یاد می‌کنند.

بخشی از متن کتاب جوان خام

«نمی‌توانم از نوشتن داستان نخستین گام‌هایم در زندگی شخصی صرف‌نظر کنم، هرچند که به‌آسانی می‌شد از این کار خودداری کرد... اما اطمینان دارم که اگر صد سال هم عمر کنم بار دیگر سرگذشتم را نخواهم نوشت. نهایت خودپرستی است که آدم بدون هیچ شرمی درباره خودش بنویسد. فقط بر این مبنا می‌توانم خودم را تبرئه کنم که هدف من از نوشتن، با هدف دیگران، که جلب تحسین خوانندگان است، فرق دارد. ناگهان به فکرم رسید که صرفاً از روی انگیزه درونی هرچه طی این سال گذشته برایم پیش آمد کلمه به کلمه روی کاغذ بیاورم، چون به‌شدت تحت تأثیر این پیشامدها قرار گرفته‌ام. فقط رویدادها را ثبت خواهم کرد و نهایت سعی را به خرج خواهم داد تا از هر گونه حاشیه‌پردازی و به‌ویژه از ظرایف ادبی بپرهیزم. نویسندگان حرفه‌ای سی‌سال کتاب می‌نویسند اما سرانجام اصلا نمی‌توانند بگویند این‌همه مدت برای چه نوشته‌اند. من نویسنده حرفه‌ای نیستم، و نمی‌خواهم باشم، و عرضه‌کردن نهفته‌ترین رازهای روحم و توصیف هنرمندانه احساساتم را در بازار ادبی قطعاً کار گستاخانه و حقیری تلقی می‌کنم. با این حال، با آزردگی پیش‌بینی می‌کنم که اجتناب از توصیف احساسات و اظهارنظر (چه‌بسا اظهارنظرهای پیش‌پاافتاده و مبتذل) کلا امکان‌پذیر نخواهد بود، لذا هر نوع کار ادبی خودبه‌خود مایه فساد است حتی اگر نویسنده صرفاً برای دل خودش بنویسد. اظهارنظرها ممکن است واقعاً پیش‌پاافتاده و مبتذل باشند چون چیزی که برای یک نفر باارزش است احتمال بسیار دارد که برای دیگران کلا بی‌ارزش باشد. البته این موضوع مورد بحث ما نیست اما می‌توان آن را یک مقدمه به حساب آورد. دیگر مطالبی شبیه این در کار نخواهد بود. حالا برویم سر اصل مطلب؛ و البته هیچ چیز دشوارتر از شروع بعضی کارها (شاید هر کاری) نیست.»