کتاب فیل در تاریکی

کتاب فیل در تاریکی نوشتهٔ قاسم هاشمی نژاد است و انتشارات شرکت کتاب هرمس آن را منتشر کرده است. این کتاب از بهترین داستان‌های ایرانی در ژانر تریلر و جنایی است.

درباره کتاب فیل در تاریکی

فیل در تاریکی، رمان مشهور و فوق‌العادهٔ قاسم هاشمی نژاد بعد از حدود چهل سال دوباره چاپ شد و نام این نویسنده و رمانش را بر سر زبان‌ها انداخت. 

هاشمی‌ نژاد فیل در تاریکی را در بهار ۱۳۵۵ در سفری پنج‌‎روزه نوشت. داستان چند هفته بعد از نگارش به صورت پاورقی در روزنامه‎ٔ رستاخیز به چاپ رسید و سه سال بعد، انتشارات زمان آن را برای اولین بار منتشر کرد. هاشمی‌ نژاد فیل در تاریکی را در واکنش به جریان غالب داستان‎‌های نمادین و سمبولیک و تمثیلی در دهه‎ٔ پنجاه نوشته است. داستان‎‌هایی که از دید هاشمی‌نژاد از پرداخت مستقیم به زندگی سر باز‎ می‌‎زدند. او ژانر پلیسی و جنایی را انتخاب کرد چون آن زمان این ژانر را به صورت سرگرمی می‌شناختند و جدی قلمدادش نمی‌کردند؛ اما خواست دقیقا با انتخاب این ژانر نشان دهد چقدر راهش با ادبیات غالبْ تفاوت دارد. 

فیل در تاریکی در هشت روز در تهران اتفاق می‎‌افتد. داستان در صبح یکشنبه‌‎ای زمستانی شروع شده و در نیم‎روز یکشنبه‎ٔ بعد به پایان می‏‌رسد و روایت با تکیه بر دانای کل محدود به ذهن شخصیت اصلی پیش می‌‎رود. جلال امین ۴۱ساله یک گاراژدار قدیمی در چهارراه سیروس تهران است، زندگی‌‎‎ای ساده و زن و دو فرزند دارد و منتظر است برادر کوچک‏‌ترش حسین از آلمان به تهران برسد. تحفهٔ حسین از آلمان برای برادر بزرگ‌ترش یک بنز ۲۸۰ اس سبز موردی است که دلبخواه جلال است. ورود بنز آلمانی دلفریب به گاراژ امین اما به باز شدن پای صد و یک ماجرای کوچک و بزرگ به روزگار و زندگی این خانواده منتهی می‎‌شود؛ از تلاش برای دزدیدن بنز سبز رنگ و پیدا شدن هواخواهان متعدد و رنگارنگ گرفته تا درافتادن با شبکه‌‏ای ‎از تبهکاران و قتل و انتقام.

سعدی شیرازی، مهستی گنجوی، جلال امین و گلباد در طول داستان مدام در موقعیت‎‌های مختلف با هم روبه‌‎رو و بر سر بنز درگیر می‌‎شوند؛ همدیگر را تطمیع و تهدید می‌‎کنند و سعی دارند بنز ۲۸۰ اس مرموز و اسرارآمیز را در دل تهران مخوف به چنگ بیاورند. 

عنوان فیل در تاریکی برگرفته از حکایت معروفی از مثنوی مولاناست و بنز در این داستان می‌تواند شبیه فیل در این حکایت باشد.

خواندن کتاب فیل در تاریکی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران داستان‌های جنایی و پلیسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره قاسم هاشمی‌نژاد

قاسم هاشمی‌نژاد ۱۳۱۹ در آمل به دنیا آمد و ۱۳ فروردین ۱۳۹۵ در تهران درگذشت. او درویش، نویسنده، شاعر، مصحح، داستان‌نویس، منتقد ادبی، عرفان‌پژوه و مترجم ایرانی بود. هاشمی‌نژاد فعالیت ادبی خود را در دههٔ ۱۳۴۰ با نوشتن نقد در مجله فردوسی و نوشتن نقد ادبی در صفحه‌ٔ عیارسنجی کتاب در روزنامهٔ آیندگان آغاز کرد و در سال ۱۳۵۸ بهترین رمان پلیسی ایران را با نام فیل در تاریکی نوشت که مشهورترین اثر وی نیز به‌شمار می‌رود. خیرالنساء نیز یکی دیگر از آثار اوست که برگرفته از زندگی مادربزرگش است.

بخشی از کتاب فیل در تاریکی

«حوالی عصر حسین امین و برف باهم آمدند. برف نرم رقصانی که ناز داشت و تاب غارت زمین نمی‌آورد و به تأنی سینه به خاک می‌داد و ننشسته آب می‌شد چونکه زمین نفس کشیده بود و برف را نمی‌پذیرفت و از برفاب مه رقیقی به‌جا می‌ماند که به هوا می‌پیچید و قاطی چرک و دود شهر می شد. جلال داشت با تلفن صحبت می‌کرد که دید انگار یک بنز از تاریکی دالان گذشت و در مدخل حیاط نگهداشت. بعد مرد لاغری از آن پیاده شد که حالا در محاصرهٔ رشته‌های برف بود و کت جیر به تن داشت و کلاه‌کپی سرش بود.

جلال برادرش را شناخت.

شش سال بود که حسین را ندیده بود، ولی وقتی در گرمای دفتر او را بغل کرد دید همان حسین کوچک محجوب پانزده سال پیش بود که او را از طالقان پیش خودش آورده بود. به نظرش آمد حسین کمی قد کشیده بود و صورتش باریک‌تر و دماغ، هوایی، بزرگ‌تر بود.

گفت: «بدمسب بسکه خودشو شسه چرکاش رفته.» بعد گفت: «چه سفید شدی!»

حس کرد جوانی‌های خودش را داشت می‌دید، منتها ظریف‌تر و آراسته‌تر. و احساس خوشی کرد.

حسین گفت: «چه شلوغ شده اینجا. پشت رابندون گرفتار شدم و دل تو دلم نبود. خیال می‌کردم هیچ‌وقت نمی‌رسم اینجا.»

جلال گفت: «هنوز کجاشو دیدی.» و فکر کرد یواش‌یواش عادت می‌کند. و با خودش گفت خوبست فارسی یادش نرفته هنوز.

حسین پرسید: «بچه‌ها چطورن؟»

جلال گفت: «همه خوبن، همه منتظرتن.»

حسین وقتی می‌رفت آلمان کشاورزی بخواند، علی که حالا شش سال داشت هنوز دنیا نیامده بود؛ زهرا آن‌وقت که حسین می‌رفت شش سالش بود، حالا دوازده سال داشت.

حسین استکال چایی را که مصیب برایش آورد سرکشید. «داداشی، برای سومی عموی مجانی لازم ندارین؟»

جلال خندید. «دیگه تعطیل. همین دو تا پشتمونو خاک کردن.»

آن‌وقت بچه‌های تعمیرگاه که خبر شده بودند به دفتر ریختند. از میان بچه‌ها حسین فقط جواد آقا و آقا نیکلا را می‌شناخت. جواد آقا قدیمی‌ترین مکانیک تعمیرگاه بود. اما حسین با همه روبوسی کرد و دست‌های مشت‌شدهٔ روغنی را که طرفش دراز می‌شد، از کمر آرنج می‌گرفت.

جلال گفت: «به دردسرش می‌ارزید؟» و به ماشین که در حیاط مثل یک حیوان خفته آرام بود اشاره کرد.

حسین گفت: «اگه بپسندیش.»

حالا برادرها در حیاط بودند. جلال دور ماشین طواف کرد. همان رنگی بود که آن‌همه سال دوست می‌داشت ــ سبز مورْدی. و حالا زیر لخته‌های گل و شتک‌های کثافت سیاه می‌زد. جلال فکر کرد چرا این رنگ؟ می‌دانست دیگر عاشق ماشین نبود. دیگر یک دویست و هشتاد اس سبز مورْدی با ستارهٔ سه‌پرش او را به هیجان نمی‌آورد. یادش آمد با چه شوری موتور پیاده می‌کرد و می‌بست. در ماشین را باز کرد و آرام رها کرد. در تلقّی صدا کرد و چفت شد. صدا به گوش جلال مأنوس بود. درِ هیچ ماشینی به این راحتی بسته نمی شد و این صدا را نداشت. صدایی که می‌گفت حالا در دل من در امانی. حسین، منتظر لب تر کردن او بود. فکر کرد با حساب تخفیف دانشجویی و قیمتی که در بازار رویش کشیده می‌شد شست یا هفتاد تایی سود می‌آورد. با خودش گفت مقدمات کار حسین را می‌شود با آن جور کرد.»