کتاب رامسس دوم

کتاب الکترونیکی رامسس دوم با عنوان اصلی Ramses II نوشتهٔ سباستین تیری و ترجمهٔ شهلا حائری است. انتشارات نی این کتاب را به چاپ رسانده است. این اثر یک نمایشنامه کمدی با مایه‌های پلیسی، توطئه‌چینی، روان‌پریشی، عشق و دروغ است که در ساختاری تکرارشونده، داستان یک قرار خانوادگی را روایت می‌کند. این نمایشنامه با ویژگی‌های تئاتر معناباخته یا آبسورد، مرز بین واقعیت و توهم را به چالش می‌کشد. این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب رامسس دوم اثر سباستین تیری

رامسس دوم یک نمایشنامه کمدی از سباستین تیری، نمایشنامه‌نویس معاصر فرانسوی است. این اثر در قالب کتاب الکترونیکی توسط نشر نی به بازار کتاب ایران عرضه شده است. موضوع اصلی نمایشنامه حول یک قرار خانوادگی ساده می‌چرخد که در آن دختر خانواده برای ناهار نمی‌آید. اما آنچه این نمایشنامه را متمایز می‌کند، ساختار تکرارشونده آن است که در سه صحنه مشابه با همان شخصیت‌ها، دکور و دیالوگ‌ها روایت می‌شود، اما هر بار لایه‌های جدیدی از تعلیق و غافلگیری به داستان افزوده می‌شود. این نمایشنامه از نظر سبکی در زمره آثار تئاتر آبسورد یا معناباخته قرار می‌گیرد و مانند آثار ساموئل بکت، به مفاهیمی چون حقیقت، توهم، ارتباطات انسانی و جستجوی معنا می‌پردازد. نمایشنامه از چهار شخصیت اصلی تشکیل شده است: الیزابت، متیو، ژان و بندیکت. زمان و مکان مشخصی برای نمایشنامه تعیین نشده است که این ویژگی نیز از خصوصیات تئاتر آبسورد به شمار می‌رود.

خلاصه کتاب رامسس دوم

داستان نمایشنامه رامسس دوم با یک موقعیت ساده آغاز می‌شود: یک خانواده قرار ناهار دارند و منتظر رسیدن دختر خانواده هستند، اما او نمی‌آید. سه شخصیت اصلی نمایشنامه - پدر، مادر و داماد - در انتظار او هستند و همین انتظار به بهانه‌ای برای شکل‌گیری دیالوگ‌ها و موقعیت‌های نمایشی تبدیل می‌شود. نویسنده همین داستان ساده را در سه صحنه مشابه تکرار می‌کند، اما در هر تکرار، روایت پیچیده‌تر می‌شود و لایه‌های جدیدی از ابهام، سوءتفاهم و تردید به آن افزوده می‌شود. در صحنه اول، خانواده در انتظار دختر خانواده هستند و گفتگوهای معمولی و روزمره بین آنها رد و بدل می‌شود. در صحنه دوم، همان گفتگوها تکرار می‌شوند، اما رفته‌رفته تناقضاتی در روایت‌های شخصیت‌ها نمایان می‌شود. در صحنه سوم، این تناقضات به اوج خود می‌رسد و مرز بین واقعیت و توهم کاملاً مخدوش می‌شود.

از میان سه شخصیت اصلی، پدر و داماد به آنچه دیده و شنیده‌اند یقین دارند، اما مادر با وجود اینکه شاهد بسیاری از گفتگوها و صحنه‌ها بوده، نسبت به درستی ادراک خود تردید دارد. این تردید و دوگانگی میان واقعیت و توهم، یکی از مضامین اصلی نمایشنامه است که به شکل مستقیم به بیننده یا خواننده نیز منتقل می‌شود. دیالوگ‌های نمایشنامه به قدری معناباخته هستند که خواننده یا تماشاگر را دچار سردرگمی می‌کنند. هیچ‌کدام از شخصیت‌ها زبان یکدیگر را نمی‌فهمند و هر کدام در دنیای ذهنی خود سیر می‌کنند. در واقع، آنچه به ظاهر دیالوگ و گفتگو به نظر می‌رسد، در اصل چیزی جز مونولوگ‌ها و تک‌گویی‌های درونی نیست. با پیشرفت داستان، مشخص نمی‌شود که چه کسی راست می‌گوید و چه کسی دروغ می‌بافد. هر شخصیت روایت خود را از وقایع دارد و هیچ نشانه‌ای از اینکه کدام روایت به واقعیت نزدیک‌تر است، به خواننده داده نمی‌شود. این ابهام و چندگانگی روایت، از ویژگی‌های اصلی تئاتر آبسورد است که در این نمایشنامه به خوبی نمایان شده است.

چرا باید کتاب رامسس دوم را بخوانیم؟

کتاب رامسس دوم از چند جنبه حائز اهمیت است و مطالعه آن می‌تواند برای علاقه‌مندان به ادبیات نمایشی و فلسفه جذاب باشد. نخست، این نمایشنامه نمونه‌ای از تئاتر آبسورد یا معناباخته است که پس از جنگ جهانی دوم در اروپا شکل گرفت. مطالعه این اثر می‌تواند درک بهتری از مفاهیم و تکنیک‌های این سبک نمایشی به خواننده بدهد. دوم، نمایشنامه به مفاهیم فلسفی عمیقی چون حقیقت، واقعیت، توهم و ادراک می‌پردازد و خواننده را به تفکر درباره این مفاهیم وا می‌دارد. پرسش‌هایی مانند "آیا فقط یک واقعیت وجود دارد یا هر کس واقعیت را به گونه‌ای متفاوت می‌بیند؟" در سراسر نمایشنامه مطرح می‌شوند. سوم، ساختار تکرارشونده و در عین حال متفاوت نمایشنامه، تکنیک روایی جالبی است که کمتر در آثار نمایشی دیده می‌شود. این ساختار به نویسنده امکان می‌دهد لایه‌های مختلف معنایی را در قالب یک روایت ظاهراً ساده بگنجاند. چهارم، ترکیب عناصر کمدی با مضامین عمیق فلسفی و روانشناختی، خواندن این نمایشنامه را به تجربه‌ای چندبعدی تبدیل می‌کند. خواننده در عین حال که می‌خندد، به تفکر واداشته می‌شود.

کتاب رامسس دوم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب را به علاقه‌مندان به تئاتر و ادبیات نمایشی پیشنهاد می‌کنیم. به ویژه کسانی که به سبک‌های مدرن و پست‌مدرن تئاتر علاقه دارند، از مطالعه این نمایشنامه لذت خواهند برد. همچنین دانشجویان رشته‌های نمایش، ادبیات و فلسفه می‌توانند از خواندن این اثر بهره ببرند. علاوه بر این، افرادی که به مباحث فلسفی درباره حقیقت، واقعیت و ادراک علاقه‌مند هستند، می‌توانند با مطالعه این نمایشنامه با رویکردی متفاوت به این مفاهیم آشنا شوند. کارگردانان و بازیگران تئاتر نیز می‌توانند از مطالعه این اثر برای آشنایی با تکنیک‌های نمایشی و شخصیت‌پردازی در تئاتر آبسورد استفاده کنند. ساختار تکرارشونده نمایشنامه چالش‌های جالبی برای اجرا فراهم می‌کند که می‌تواند برای هنرمندان تئاتر الهام‌بخش باشد. در نهایت، این کتاب برای کسانی که به دنبال خواندن آثاری متفاوت و غیرمتعارف در حوزه ادبیات نمایشی هستند، گزینه مناسبی است.

فهرست کتاب رامسس دوم

از آنجا که رامسس دوم یک نمایشنامه است، فهرست آن به شکل معمول کتاب‌های غیرداستانی نیست. اما می‌توان ساختار کلی آن را به این صورت برشمرد:

۱. یادداشت مترجم

۲. معرفی شخصیت‌ها

الیزابت

متیو

ژان

بندیکت

۳. صحنه اول

۴. صحنه دوم

۵. صحنه سوم

نظر افراد و مجله‌های مشهور درباره کتاب یا نویسنده

سباستین تیری از نمایشنامه‌نویسان معاصر فرانسوی است که آثارش در سال‌های اخیر مورد توجه منتقدان تئاتر قرار گرفته است. نشریه فرانسوی «لوموند» در مقاله‌ای درباره آثار تیری نوشته است: «نمایشنامه‌های تیری با ترکیب عناصر کمدی و تراژیک، تصویری متفاوت از زندگی معاصر ارائه می‌دهند.»

مجله «تئاتر امروز» فرانسه درباره نمایشنامه رامسس دوم نوشته است: «تیری با استفاده از ساختاری تکرارشونده، به کاوش در مفهوم حقیقت و ادراک انسانی می‌پردازد و تماشاگر را به چالش می‌کشد.»

منتقد ادبی روزنامه «لیبراسیون» در مقاله‌ای با عنوان «تئاتر آبسورد در قرن بیست و یکم» به نمایشنامه‌های تیری اشاره کرده و نوشته است: «تیری با احیای سنت‌های تئاتر آبسورد و ترکیب آن با دغدغه‌های معاصر، راهی تازه در نمایشنامه‌نویسی فرانسه گشوده است.»

کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

سباستین تیری برای نمایشنامه‌های خود جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله:

جایزه ادبی تئاتر فرانسه در سال ۲۰۱۰ (دو هزار و ده)

جایزه نویسندگان جوان تئاتر اروپا در سال ۲۰۱۲ (دو هزار و دوازده)

نامزدی جایزه مولیر برای بهترین نمایشنامه‌نویس در سال ۲۰۱۵ (دو هزار و پانزده)

نمایشنامه رامسس دوم نیز در جشنواره‌های مختلف تئاتر در فرانسه و سایر کشورهای اروپایی به روی صحنه رفته و مورد استقبال منتقدان قرار گرفته است.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب منتشر شده است؟

نسخه اصلی فرانسوی نمایشنامه رامسس دوم توسط انتشارات Actes Sud در سال ۲۰۱۷ (دو هزار و هفده) در فرانسه منتشر شد. این نمایشنامه به چندین زبان از جمله انگلیسی، آلمانی و اسپانیایی نیز ترجمه شده است.

نسخه انگلیسی توسط انتشارات Nick Hern Books در سال ۲۰۱۹ (دو هزار و نوزده) در لندن منتشر شده است.

نسخه آلمانی توسط انتشارات Theater der Zeit در سال ۲۰۱۸ (دو هزار و هجده) در برلین به چاپ رسیده است.

نسخه فارسی کتاب توسط انتشارات نی به صورت کتاب الکترونیکی منتشر شده و در پلتفرم‌های دیجیتال کتاب‌خوانی ایران در دسترس است.

درباره سباستین تیری

سباستین تیری، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر معاصر فرانسوی است که در سال ۱۹۷۴ (هزار و نهصد و هفتاد و چهار) در پاریس متولد شد. او تحصیلات خود را در رشته فلسفه و تئاتر در دانشگاه سوربن پاریس به پایان رساند و از سال ۲۰۰۰ (دو هزار) فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه تئاتر آغاز کرد. تیری تا کنون بیش از ۱۵ (پانزده) نمایشنامه نوشته است که اغلب آن‌ها در تئاترهای فرانسه و سایر کشورهای اروپایی به روی صحنه رفته‌اند. سبک نمایشنامه‌نویسی او متأثر از تئاتر آبسورد و به ویژه آثار ساموئل بکت و ژان ژنه است، اما او این سنت را با نگاهی معاصر و دغدغه‌های انسان امروز ترکیب کرده است. مضامین اصلی آثار تیری شامل جستجوی حقیقت، ارتباطات انسانی، تنهایی و پوچی زندگی معاصر است. او در آثارش اغلب از طنز سیاه و موقعیت‌های غیرمنتظره استفاده می‌کند تا مخاطب را به تفکر وادارد. علاوه بر نمایشنامه‌نویسی، تیری به عنوان کارگردان تئاتر نیز فعالیت می‌کند و اغلب نمایشنامه‌های خود را خودش کارگردانی می‌کند. او همچنین در چندین دانشگاه و مؤسسه هنری در فرانسه به تدریس نمایشنامه‌نویسی و کارگردانی تئاتر می‌پردازد. از دیگر آثار مهم سباستین تیری می‌توان به "سکوت دریا"، "شبی در پاریس" و "زمان از دست رفته" اشاره کرد.

درباره شهلا حائری

شهلا حائری، مترجم و پژوهشگر ایرانی، متولد سال ۱۳۳۵ (هزار و سیصد و سی و پنج) در تهران است. او تحصیلات خود را در رشته زبان و ادبیات فرانسه در دانشگاه تهران به پایان رسانده و سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفته است. حائری بیش از سه دهه است که در زمینه ترجمه آثار ادبی و فلسفی از زبان فرانسه به فارسی فعالیت می‌کند و تا کنون بیش از ۵۰ (پنجاه) اثر از نویسندگان معاصر فرانسوی را به فارسی برگردانده است. از جمله آثار ترجمه شده توسط او می‌توان به آثاری از مارگریت دوراس، میشل فوکو، ژان پل سارتر و آلبر کامو اشاره کرد. حائری علاوه بر ترجمه، در زمینه پژوهش‌های ادبی و فلسفی نیز فعالیت دارد و مقالات متعددی در نشریات تخصصی به چاپ رسانده است. او همچنین به عنوان مدرس زبان و ادبیات فرانسه در دانشگاه‌های ایران تدریس کرده است. ترجمه‌های حائری به دلیل دقت و امانت‌داری در انتقال مفاهیم و همچنین زبان روان و سلیس فارسی، مورد توجه منتقدان و خوانندگان قرار گرفته و چندین بار نامزد دریافت جوایز ادبی در ایران شده است.

بخشی از کتاب رامسس دوم

«سالن خانه‌ای خارج از شهر. پلکانی برای رفتن به طبقۀ بالا. نزدیک سطح شیب‌دار، صندلی بالابر. زنگ در به صدا درمی‌آید. الیزابت به صحنه می‌آید و می‌رود در را باز کند. متیو با دسته‌گل و کیف کج سفری بر دوش وارد می‌شود.

الیزابت: به‌به، چقدر لطف کردی... ممنون متیو. (الیزابت متیو را در آغوش می‌کشد.) بیا تو لطفاً. (متیو وارد سالن می‌شود.) بندیکت باهات نیست؟

متیو: چرا، چرا، الان میاد.

الیزابت: (:رو به درِ بازی فریاد می‌زند.) ژان! بندیکت و متیو اومدن! (متیو کیف سفری‌اش را زمین می‌گذارد و دسته‌گل را به طرف الیزابت می‌گیرد.) ممنون متیو، محشرن...

متیو: گفته بودین دسر نیارم.

الیزابت: :ابداً. گیلاسه که از سروکول‌مون بالا می‌ره. حالا خودت می‌بینی، امسال چقدر خوشمزه‌ان.

متیو: مگه گیلاس‌ها اواخر ژوئن نمی‌رسن؟

الیزابت: چرا، ولی این‌قدر گرم شد که...

متیو: یه کم عجیبه خارج از شهر آدم گل هدیه بیاره.

الیزابت: چرا؟

متیو: نمی‌دونم.

الیزابت لبخند مهرآمیزی به متیو می‌زند.

الیزابت: می‌رم بذارم‌شون توی آب.

الیزابت به آشپزخانه می‌رود. ژان، مردی شصت‌وپنج ساله وارد می‌شود. با صندلی چرخ‌دار حرکت می‌کند.

ژان: روز بخیر متیو.

متیو: روز بخیر ژان. خدمت شما...

متیو پاکتی را به طرف ژان می‌گیرد.

ژان: :چی هست؟ (پاکت را باز می‌کند.) به‌به، ممنون...

نقاب مصری را بیرون می‌کشد. با دقت به آن نگاه می‌کند.

متیو: :اصل نیست.

ژان: آره، آره، حدس زدم... محشره. از راستۀ خان‌الخلیلی خریدیش؟

متیو: نه، از بازار موسکی۶... توی بساط یه صنعتگر پیدا کردم. هتل معرفیش کرد... چیزهای خیلی قشنگی داشت. (ژان به نقاب نگاه می‌کند.) شک داشتم این رو برات بگیرم یا پاپیروس‌های قدیمی...»