کتاب ارتباطات جهانی در حال گذار

حمید مولانا (۱۳۱۵-) استاد و پژوهشگر علوم ارتباطات است.

در بخشی از پیشگفتار کتاب آمده است:

«... کتاب حاضر سعی دارد تا از این شیوه‌‌های سنتی سازمان‌دهی مطالب در قالب طبقات رسانه‌‌ها یا حیطه‌‌های موضوعی دوری کند. در عوض، این کتاب در جستجوی تعدادی مفاهیم کلیدی است که بتوان در چارچوب آن به تجزیه و تحلیل پدیده ارتباطات جهانی پرداخت. در چارچوب مفاهیمی نظیر تاریخ، قدرت، جامعه، مشروعیت و زبان تلاش شده است که شکاف میان نظریه و عمل، قوه و فعل پر شود. به علاوه در این کتاب، به‌‌منظور نشان دادن زنده بودن این رشته و روشن شدن پیچیدگی‌‌های آن، کوشش‌‌هایی نیز برای گنجاندن طیف متنوعی از موضوعات و سیاست‌‌های جاری در ارتباطات ملی، منطقه‌‌ای و جهانی صورت گرفته است. طبقه‌‌بندی و سازمان‌دهی موضوع در قالب این چارچوب‌‌های مفهومی مزیت دیگری نیز دارد. این کار باعث می‌‌شود که نویسنده و خواننده مفاهیم مزبور را در درون و در امتداد مرزهای ملی و فرهنگی مورد ملاحظه قرار دهند. یک چنین چشم‌‌اندازی از این مزیت هم برخوردار است که گذار از تحلیل کلان به تحلیل خرد را امکان‌‌پذیر می‌‌سازد.

با این سیستم طبقه‌‌بندی، به‌‌عنوان مثال می‌‌توان مفهوم جامعه و مشروعیت در محیطی اسلامی را بررسی و با اندیشه‌‌های غالب در فلسفه و تاریخ غرب مقایسه کرد. در اینجا فرض بر این است که جنبه‌‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ارتباطات را نمی‌‌توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد، مگر این که در چارچوب مفاهیم گسترده‌‌تری همچون جامعه مورد بحث قرار گیرد. تلاش برای ایجاد جامعه، کوششی همگانی در سرتاسر تاریخ تمدن جهانی است. پس این دقیقاً ماهیت و مرزهای جامعه است که موضوع اختلاف و دعاوی است....»