کتاب عاشقانه ها: برگزیده‌ی اشعار و نامه‌ها، سرگذشت‌ها و سخنان کوتاه

ویکتور هوگو، شعر و شاعری را یک نوع تسلای شخصی یا وسیله‏‌ی تفریح و سرگرمی نمی‌‏دانست، بلکه ماموریت‏ها و رسالتی بزرگ برای شاعر قائل بود چنان که خود گفته است:

«به عقیده من هر شاعر حقیقی باید به وسیله‌‏ی افکاری که از حقایق ابدی در او الهام می‌‏گردد، بر تمام افکار عصر خود مشرف و مسلط باشد. افکار را همیشه افکار عموم می‏‌دانست و می‌‏گفت: «هنگامی که من از خود با شما سخن می‌‏گویم، چنان است که از شما با شما حرف می‏‌زنم. چگونه شما این مطلب را احساس نمی‌‏کنید؟ آه چقدر بی‌‏احساسی، تو که مرا از خود نمی‌‏دانی!» در اشعار و آثار او، صدای انسانی در کنار صدای طبیعت و صدای حوادث دیده می‌‏شود، چنانچه می‏‌گوید: «اگر انسان و طبیعت دارای صدایی هستند، حوادث نیز برای خود صدایی دارند، من همیشه شاعر را مأمور و موظّف می‏‌دانم که این سه صدای مختلف را یکباره در اشعار خود به کار برد.» به هر روی، ویکتور هوگو، شاعری را نور هدایت و چراغ ظلمت و مبشّر امید و سعادت نوع بشر می‏‌دانست.