مهدی مظفری ساوجی
زندگینامه و معرفی کتابهای مهدی مظفری ساوجی
مهدی مظفری ساوجی شاعر و ادبیاتپژوه ایرانی، متولد سال ۱۳۵۶، از اواسط دههی ۱۳۷۰ به فعالیت در حوزهی ادبیات مشغول شده و از آن زمان تا به الان آثار مختلفی از کتاب اشعار گرفته تا گفتگو با اشخاص مهم فرهنگی ایران منتشر کرده است. از جملهی این آثار میتوان به «گفتگو با عباس کیارستمی» و «گفتگو با نجف دریابندی» اشاره کرد.
بیوگرافی مهدی مظفری ساوجی
مهدی مظفری ساوجی در بهمن ماه سال ۱۳۵۶ هجری شمسی در ساوه چشم به جهان گشود. مهدی مظفری ساوجی تحصیلات ابتدایی و متوسطهی خود را در ساوه گذراند و در همان شهر برای تحصیل در مقطع کارشناسی به دانشگاه پیام نور ساوه رفت. در این دانشگاه، مهدی در رشتهی زبان و ادبیات فارسی تحصیل کرد و مدرک کارشناسی خود را گرفت. مهدی مظفری ساوجی فعالیتهای ادبی خود را از سال ۱۳۷۴ هجری شمسی با همکاری با روزنامهها و مجلات آغاز کرد. ۴ سال بعد در سال ۱۳۷۸ اولین مجموعهی اشعار مظفری ساوجی با نام «دلتنگیهای نسیم» از سوی انتشارات اهل قلم منتشر شد. گرچه مهدی مظفری ساوجی در سبکهای مختلف شعر سروده است اما آثار او عمدتا به اشعار غزل، مثنوی و شعر سپید گرایش دارد. از میان بیش از ۴۰ اثر که از مهدی مظفری ساوجی تا به امروز منتشر شده است، آثار منتخبی نیز وجود دارد. در سال ۱۳۸۷ مجموعه اشعار او با نام «رنگها و سایهها» برندهی جایزهی شعر قیصر امینپور شد. در سال ۱۳۹۷ نیز اثر دیگری از وی با نام «باران با انگشتهای لاغر و غمگینش» برندهی جایزهی کتاب سال شعر خبرنگاران شد.
مروری بر کتابها و آثار مهدی مظفری ساوجی
از سال ۱۳۷۴ که مهدی مظفری ساوجی فعالیتهای ادبی خود را آغاز کرد تا به امروز بیش از ۴۰ جلد کتاب از او منتشر شده است و هرچند از مهدی مظفری ساوجی بیشتر با عنوان شاعر یاد میشود ولیکن در بین این آثار، علاوه بر مجموعه اشعار، آثار مهم دیگری نیز به چشم میخورد.
کتاب گفتگو با عباس کیارستمی
مهدی مظفری ساوجی در طی ۳۰ سال فعالیت خود در حوزهی ادبیات، با افراد مهم فرهنگ و ادبیات فارسی گفتگو کرده و این گفتگوها را منتشر کرده است. این مجموعه گفتگوها ازجمله ارزشمندترین آثار کارنامهی ادبی مهدی مظفری ساوجی به شمار میآیند. از جمله این گفتگوها میتوان به «گفتگو با عباس کیارستمی» اشاره کرد. این کتاب که به همت نشر آبان منتشر شده است، شامل ۳ بخش است. در بخش اول این کتاب، مهدی مظفری ساوجی به بررسی آثار عباس کیارستمی و همچنین افتخارات و جوایز وی پرداخته است. در بخش دوم، اثرگذارترین فیلم زندگی کیارستمی معرفی شده است و گفتگو با عباس کیارستمی در بخش سوم این کتاب قرار دارد.
کتاب روزنوشت یک گفتگو با نجف دریابندری
از جمله کتابهای دیگری که در این مجموعه منتشر شده است میتوان به کتاب «روزنوشت یک گفتگو با نجف دریابندری» اشاره کرد که در سال ۱۳۸۸ توسط نشر مروارید منتشر شده است. کمتر کسی پیدا میشود که نجف دریابندری مترجم و نویسندهی ماهر و برجستهی ایرانی را نشناسد، اما جزئیات زندگی او چیزی است که به همت مهدی مظفری ساوجی و در کتاب گفتگو با دریابندری در اختیار مخاطبین قرار گرفته است. در این گفتگوی طولانی، دریابندری در بارهی برهههای مختلف زندگی خود از گرایش به حزب توده تا زندانی شدن و ارتباط با افرادی مثل شاملو و سهراب سپهری و بسیاری موضوعات دیگر سخن گفته است.
کتاب جایی پشت واژهها
از جمله سایر افرادی که مهدی مظفری ساوجی با آنها گفتگو کرده است میتوان به استاد شمس لنگرودی شاعر پرآوازهی ایرانی اشاره کرد. در کتاب «جایی پشت واژهها» که توسط نشر دوران منتشر شده است، مظفری ساوجی با شمس لنگرودی گفتگویی بیبدیل دربارهی ادبیات و هنر داشته است و شمس لنگرودی در بیان نظرات خود در این گفتگو از تکرار دوری کرده است.
کتاب آن جا که وطن بود
مهدی مظفری ساوجی در کتاب «آن جا که وطن بود» نیز یک گفتگوی طولانی ۲۵ ساعته با استاد شمس لنگرودی را منتشر کرده است. این گفتگوها بین سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ بودهاند و در آن گفتگوها به زندگی و نظرات استاد لنگرودی پرداخته شده است. این کتاب در سال ۱۳۹۹ برای اولینبار توسط نشر چشمه منتشر شده است.
کتاب پنهان در آینه
کتاب «پنهان در آینه» نتیجهی ۴ سال گفتگوهای مهدی مظفری ساوجی با دکتر ضیاءالدین موحد است که از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ برگزار شدهاند. این اثر، مجموعهای از بحثها و تأملات عمیق دربارهی موضوعاتی متنوع مانند فلسفه، شعر، احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث، شعر دههی هفتاد، جریان روشنفکری، رمان بوف کور، و هوشنگ گلشیری را شامل میشود. این کتاب که توسط نشر هرمس منتشر شده است، علاوه بر تحلیلهای فلسفی و ادبی، حاوی خاطرات شنیدنی و جذابی است که ضیاء موحد در خلال گفتگوها روایت کرده است.
کتاب آفاق و اسرار عزیز شب
در کتاب «آفاق و اسرار عزیز شب» مهدی مظفری ساوجی به سراغ مهدی اخوان ثالث رفته است. این کتاب که توسط نشر نگاه منتشر شده است شامل ۳۰ گفتگو در بارهی مهدی اخوان ثالث و بررسی زندگی و آثار اوست. در بین افرادی که در این کتاب گفتگویشان منتشر شده است، نام مسعود کیمیایی، ابراهیم گلستان، ضیاء موحد، رضا براهنی و سیمین بهبهانی نیز به چشم میخورد. مهدی مظفری ساوجی از سال ۱۳۸۵ مشغول به جمعآوری این گفتگوها بوده است و سرانجام در سال ۱۳۹۳ این کتاب منتشر شد.
کتاب نقاشی با نور
کتاب «نقاشی با نور» مجموعهای از گفتگوهای مهدی مظفری ساوجی با ایران درّودی است که بین سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۴ انجام شده و در سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده است. این اثر، گفتگوهای دلنشین و عمیقی را با این هنرمند برجسته در بردارد که در آن ایران درّودی به بازگویی خاطرات تلخ و شیرین زندگیاش میپردازد. در این کتاب، علاوه بر زندگی شخصی ایران درّودی، به موضوعاتی مانند نیما یوشیج، احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، و سهراب سپهری پرداخته شده است.
کتاب مردن که جرم نیست
مهدی مظفری ساوجی، علاوه بر مجموعه گفتگوهای جذاب و خواندنی، آثار دیگری نیز در حوزه شعر، رمان و پژوهش به چاپ رسانده است. از جمله رمانهای او میتوان به کتاب «مردن که جرم نیست» اشاره کرد که نخستینبار در سال ۱۳۹۶ توسط نشر کولهپشتی منتشر شد.در این کتاب مظفری ساوجی با نگاهی تلخ و طنزآلود وضعیت پر از دشواری جامعه را به تصویر کشیده است.
کتاب زندگی چیزی کم دارد
ازجمله آثار منظوم مظفری ساوجی میتوان به کتاب «زندگی چیزی کم دارد» اشاره کرد. این کتاب گزیدهای از اشعار مهدی مظفری ساوجی است که سیمین بهبهانی آنها را از چندین دفتر شعر مظفری ساوجی انتخاب کرده است. کتاب «گزیدهی اشعار» مهدی مظفری ساوجی نیز به همت نشر مروارید منتشر شده است.
آثار پژوهشی مهدی مظفر ساوجی
علاوه بر این فعالیتها، مهدی مظفری ساوجی فعالیتهای مهمی نیز در حوزهی ادبیاتپژوهی داشته است. از جمله آثار پژوهشی وی میتوان به مجموعهی ۴ جلدی «غزل اجتماعی معاصر» اشاره کرد. در این کتاب مظفری ساوجی به بررسی بعد اجتماعی غزل در ادبیات فارسی از آغاز شکلگیری این سبک تا سال ۱۴۰۰ پرداخته است. علاوه بر این تحلیل، گزیدهی غزلهای اجتماعی معاصر نیز در این کتاب ذکر شده است. این کتاب برای اولین بار در سال ۱۴۰۱ توسط انتشارات دیدآور منتشر شده است.
اثر پژوهشی دیگری که به همت مهدی مظفری ساوجی منتشر شده است مجموعهی ۳ جلدی «متافیزیک شعر» است. این کتاب که در سال ۱۴۰۲ توسط نشر دیدآور منتشر شده است، تازهترین اثر منتشرشده از مهدی مظفری ساوجی به شمار میآید. مهدی مظفری ساوجی برای نگارش این کتاب به بیش از ۴ سال پژوهش پرداخته است. این ۳ جلد کتاب با نامهای «سفر تکوین»، «سفر تکامل» و «سفر خروج» که نامهایی نمادین هستند منتشر شدهاند. در این کتاب مظفری ساوجی تلاش کرده تا به پرسشهای هستیشناسی و فلسفی مختلف با بررسی آثار فارسی که در این زمینه منتشر شده است (اعم از نظم و نثر و آثار ترجمهای) پاسخ دهد. در این کتاب مظفری ساوجی به مخاطب گوشزد میکند که شعر اعماق بسیار دارد و فقط وزن و قافیه نیست و از همین سو نامی که برای این کتاب انتخاب شده «متافیزیک شعر» است چرا که متافیزیک علمی است که به بررسی چیستی زندگی و جهان میپردازد.