کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره

کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره نوشتهٔ عباس مخبر است. نشر مرکز این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی از مجموعهٔ «دین و اسطوره» و حاوی درس گفتارهایی در باب اسطوره.

درباره کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره

عباس مخبر در کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره بیان کرده است که شباهت‌های فراوان قهرمانان اسطوره‌ای در فرهنگ‌های مختلف، و تفاوت‌های بارز آن‌ها با قهرمانان تاریخی، یکی از مباحث مورد علاقه‌ٔ ابسیاری از اسطوره‌شناسان و دیگر اندیشمندان حوزه‌های مرتبط بوده است. در این کتاب پس از مرور تحولات مفهوم قهرمان در تاریخ، آرای اندیشمندانی همچون زیگموند فروید، کارل یونگ، و جیمز فریزر در مورد قهرمان در اسطوره بررسی و سه الگوی مدون برآمده از اندیشه‌ها به تفصیل بحث شده‌اند. «اتو رانک»، «لرد رگلان» و «جوزف کمبل»، سه اسطوره‌شناسی هستند که بر مبنای اندیشه‌های پیشگامان خود، الگوهایی برای تبیین موضوع، نقش و کارکرد قهرمان در اسطوره تدوین کرده‌اند. علاوه بر این‌ها، تبارشناسی قهرمان در اسطوره، و دیدگاه متفاوت متفکر فرانسوی، «رنه ژیرار« در مورد رابطه‌ٔ خشونت، قربانی و امر قدسی نیز در این بررسی شده‌اند.

خواندن کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزهٔ اسطوره و اسطوره‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.

درباره عباس مخبر

عباس مخبر در ۱۹ تیر ۱۳۳۲ به دنیا آمد. او مترجم و اسطوره‌شناس و نویسنده‌ای ایرانی است. تحصیلاتش را در دبستان منوچهری در سیوند آغاز کرد و پس از دریافت دیپلم وارد دانشکدهٔ نفت شد. پس از آن به‌دنبال فیزیک رفت و بالأخره دورهٔ کارشناسی جامعه‌شناسی را در دانشگاه پهلوی گذراند؛ سپس فوق‌لیسانس همین رشته را گرفت. پس از آن مدرک کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی را در سال ۱۳۶۸ از دانشگاه تهران دریافت کرد. عنوان پایان‌نامهٔ او «کندوکاوی در برنامه‌ریزی زبان فارسی نوشتاری» (به‌راهنمایی «علی‌محمد حق‌شناس») بود؛ سپس در حوزهٔ ترجمه و پژوهش در زمینه‌های علوم اجتماعی، علوم اقتصادی، اسطوره‌شناسی و ادبیات به فعالیت‌های خود ادامه داد. از تألیفات عباس مخبر می‌توان به «مبانی اسطوره‌شناسی»، «اساطیر خاورمیانه» و «قهرمان در تاریخ و اسطوره» اشاره کرد و عنوان برخی از کتاب‌هایی که او به پارسی برگردانده، عبارت است از «حیوان قصه‌گو»، «راز فال ورق»، «راهنمای نظریهٔ ادبی معاصر»، «مقدمه‌ای بر روان‌شناسی نقاشی کودکان»‌، «کتاب فیلسوفان مرده» و «سفر قهرمان» به قلم «جوزف کمبل».

بخشی از کتاب قهرمان در تاریخ و اسطوره

«ژیرار با تحلیل مفصل اسطوره‌ی اودیپ، این نظریه‌ی خود را محک می‌زند و کل این ماجرا را نوعی تعقیب و آزار دنیای باستان توصیف می‌کند. زمانی که اودیپ وارد تِبس می‌شود، شهر با مشکلی دست به گریبان است که ماهیت دقیق آن روشن نیست. اودیپ با پاسخ دادن به ابوالهول موفق می‌شود طلسم را از تِبس بردارد. سپس فرمانروای تبس می‌شود، با مادرش ازدواج می‌کند، صاحب چهار فرزند می‌شود، و سال‌ها حکومت می‌کند و تِبس بار دیگر دچار بحران می‌شود. نخستین کلیشه‌ی تعقیب و آزار این است که طاعون تبس را درنوردیده و اودیپ مسئول آن است، چون پدرش را کشته، با مادرش ازدواج کرده و درعین‌حال خارجی هم هست. سروش معبد دلفی، اعلام می‌کند برای پایان دادن به این بیماری باید بزهکار نفی بلد شود. جامعه دچار بحران شده و می‌خواهند گناه آن را به گردن یک نفر بیندازند. چه کسی از همه مناسب‌تر است؟ ژیرار می‌گوید معمولاً الگویی وجود دارد که بر اساس آن قطب‌های افراطی قربانی می‌شوند. آدم‌های خیلی بلندمرتبه مانند پادشاهان و ملکه‌‌ها، یا آدم‌های خیلی پایین‌مرتبه مانند روسپیان را قربانی می‌کنند. شواهد مربوط به این موضوع را در بحران‌ها و انقلاب‌های اجتماعی نیز می‌توان دید. در انقلاب فرانسه هم به ماری آنتوانت همین اتهامات را می‌زنند. می‌گویند خارجی است، چون وابسته به خاندان سلطنتی اتریش است. بعد هم می‌گویند مرتکب زنای محارم شده و با پسرش رابطه‌ی جنسی دارد.»