کتاب یادداشت هایی درباره زندگی

کتاب یادداشت هایی درباره زندگی نوشتهٔ اورهان پاموک و ترجمهٔ بهاره فریس آبادی است. نشر چشمه این مجموعه جستار را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب یادداشت هایی درباره زندگی

کتاب یادداشت هایی درباره زندگی برابر است با مجموعه‌ای از یادداشت‌های اورهان پاموک که در ۲ کتاب جداگانه («رنگ‌های دیگر» و «تکه‌هایی از چشم‌انداز») و در سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۰ منتشر شده است. این کتاب‌ها، یادداشت‌هایی را در بر گرفته‌اند که نویسنده در کمال صداقت دربارهٔ کودکی، استانبول، ادبیات، رمان‌هایش و داستان‌های دیگران نوشته است. بخشی از این یادداشت‌ها، روزنوشت و بخشی مقالات او هستند و بعضی از آن‌ها هم از میان مصاحبه‌هایش انتخاب شده‌اند. اورهان پاموک در این ۲ کتاب کوشیده در جایگاه یک رمان‌نویس ترک، تمام احساسات و دیدگاه‌هایش را دربارهٔ سیاست، دین، غرب و تمایلات غرب‌گرایانه یا غرب‌ستیزانه (در شرق و به‌ویژه در ترکیه)، نویسندگانی که دوست دارد و دوست ندارد (چه در ادبیات ترکیه و چه در ادبیات جهان)، خاطرات شیرین کودکی، یادداشت‌هایی که در سفرها برداشته، فرازونشیب‌هایی که هنگام نوشتن رمان‌هایش طی کرده و آشفتگی و بحران‌های درونی خود، با خواننده در میان بگذارد. کتاب حاضر، این نویسندهٔ برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات را در کسوت یک جستارنویس یا خاطره‌نویس برای مخاطب بازتعریف کرده است.

در یک تقسیم‌بندی می‌توان ادبیات را به ۲ گونهٔ داستانی و غیرداستانی تقسیم کرد. ناداستان (nonfiction) معمولاً به مجموعه نوشته‌هایی که باید جزو ادبیات غیرداستانی قرار بگیرند، اطلاق می‌شود. در این گونه، نویسنده با نیت خیر، برای توسعهٔ حقیقت، تشریح وقایع، معرفی اشخاص، یا ارائهٔ اطلاعات و به دلایلی دیگر شروع به نوشتن می‌کند. در مقابل، در نوشته‌های غیرواقعیت‌محور (داستان)، خالق اثر صریحاً یا تلویحاً از واقعیت سر باز می‌زند و این گونه به‌عنوان ادبیات داستانی (غیرواقعیت‌محور) طبقه‌بندی می‌شود. هدف ادبیات غیرداستانی تعلیم عامهٔ مردم است (البته نه به‌معنای آموزش کلاسیک و کاملاً علمی و تخصصی که عاری از ملاحظات زیباشناختی است)؛ همچنین تغییر و اصلاح نگرش، رشد افکار، ترغیب، یا بیان تجارب و واقعیات از طریق مکاشفهٔ «مبتنی بر واقعیت» از هدف‌های دیگر ناداستان‌نویسی هستند. ژانر ادبیات غیرداستانی به مضمون‌های بی‌شماری می‌پردازد و فرم‌های گوناگونی دارد. انواع ادبی غیرداستانی می‌توانند شامل این‌ها باشند: جستارها، زندگی‌نامه‌ها، کتاب‌های تاریخی، کتاب‌های علمی - آموزشی، گزارش‌های ویژه، یادداشت‌ها، گفت‌وگوها، یادداشت‌های روزانه، سفرنامه‌ها، نامه‌ها، سندها، خاطره‌ها، نقدهای ادبی.

خواندن کتاب یادداشت هایی درباره زندگی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران ناداستان و قالب جستار درمورد موضوعاتی پراکنده پیشنهاد می‌کنیم.

درباره اورهان پاموک

اورهان پاموک در سال ۱۹۵۲ در استانبول به دنیا آمد. او در خانواده‌ای پرجمعیت و از لحاظ مالی تقریباً مرفه بزرگ شد و همین فضای خانوادگی الهام‌بخش فضای بسیاری از کارهای او مانند کتاب «چیدت بی و پسران» شد. پدربزرگ او مهندس عمران موفقی بود و از راه ساخت ریل‌های راه‌آهن و کارخانه ثروت بسیاری به دست آورد. پدر اورهان مسیر پدربزرگش را دنبال کرد، اما عوض آنکه ثروت‌آفرینی کند، ثروتش را از دست می‌داد. اورهان مسیری کاملاً متفاوت اختیار کرد. او ۳ سال معماری خواند، اما بی‌آنکه این رشته را به پایان برساند، انصراف داد. در عوض در کلاس‌های روزنامه‌نگاری ثبت‌نام کرد و در نهایت تصمیم گرفت که نویسنده شود. او در ۲۲سالگی نخستین رمان خود را با عنوان «جودت بیک و پسران» نوشت، اما ۴ سال زمان برد تا ناشری چاپ کتاب او را بپذیرد.

پاموک در سال ۱۹۸۴ کتاب «خانه خاموش» و در سال ۱۹۸۵ کتاب «قلعهٔ سفید» را نوشت که هر ۲ جوایزی از سوی منتقدان دریافت کردند. پس از انتشار کتاب «قلعهٔ سفید» بود که نیویورک تایمز نوشت: «ستاره‌ای جدید از شرق ظهور کرده است؛ اورهان پاموک». با وجود استقبال منتقدان، مخاطبین عام دیرتر به نوشته‌های پاموک گرایش پیدا کردند. «کتاب سیاه» شاید نخستین موفقیت چشمگیر پاموک در ترکیه بود. شهرت بین‌المللی پاموک اما با کتاب «نام منْ سرخ» بیش از پیش گسترده شد. این رمان ترکیبی از ماجراجویی، عشق و معماهای فلسفی است که در قرن ۱۶ در استانبول رخ می‌دهد. داستان روایت ۹ روز برفی در حکومت عثمانی در سال ۱۵۹۱ است که جدالی از شرق و غرب را در روایتی پرکشش بیان می‌کند. این رمان به ۲۴ زبان دنیا ترجمه شد و در سال ۲۰۰۳ برندهٔ جایزهٔ بین‌المللی ادبیات دوبلین شد.

در کنار شهرت نویسندگی، پاموک در ترکیه سابقهٔ قضایی نیز دارد. ملی‌گرایان ترک از او به‌دلیل عنوان‌کردن این مسئله که در زمان حکومت عثمانی نسل‌کشی کردها و ارامنه در ترکیه رخ داده است، در سال ۲۰۰۵ شکایت کردند. او پس از محاکمه در دادگاه قضایی ترکیه بر اساس این جرم، مجبور به پرداخت جریمهٔ نقدی شد. پاموک دراین‌باره گفته است که دیگر امکان خودداری از بیان این مسئله را نداشت و اقدامش در راستای تلاش برای احیای حق آزادی بیان در کشورش بوده است. کتاب‌های پاموک عمدتاً روایت‌هایی هستند از سرگشتگی و بی‌هویتی که با رگه‌هایی از تقابل ارزش‌های شرقی و غربی ارائه می‌شوند. روایت‌های او سبکی پست‌مدرنیستی همراه با پیچیدگی‌ و رازآلودگی دارند. اورهان پاموک در سال ۲۰۰۶ نوبل ادبیات را دریافت کرد. او نخستین نویسندهٔ ترکی است که توانسته است نوبل ادبیات را کسب کند.

بخشی از کتاب یادداشت هایی درباره زندگی

«در واقع دلم برای هر دوشان سوخت. یا بهتر بگویم، دلم برای آدمیزاد سوخت. اما چیزی که مرا غمگین می‌کرد حتی این هم نبود. می‌دانم که پیری برای بعضی‌ها زشتی و کراهت می‌آورد. این مرا متعجب نمی‌کند. گمان می‌کنم چیزی که به‌ناگهان برایم روشن شده بود این بود که ادبیات اصلاً و ابداً انسان را زیبا نمی‌کند. از زیباییِ دختران جوانی که پیاده‌روهای سن‌ژرمن را پُر کرده بودند فقط می‌شد دریافت که آن‌ها چه‌قدر از ادبیات دور هستند. کتاب‌ها، نوشته‌ها، عشق به ادبیات و صرف کردن و به پایان رساندن عمر پشت میز کار، هیچ‌کدام‌شان نمی‌تواند سپری باشد در مقابل بی‌رحمی حیات که به‌ناگاه در یک ظهر بهاری، وقتی در پیاده‌روهای شلوغ و زیر آفتاب در حال قدم زدن هستی، به سمت تو هجوم می‌آورد. نویسندگی هم بی‌شک حرفه‌ای است مثل باقی مشاغل. با هیجان و علاقه دست‌وپا می‌زنیم، سعی می‌کنیم چیزهایی را روایت کنیم، به داستان‌ها شکل بدهیم و پژواک صداهای درون‌مان باشیم. این‌گونه است که توهمات‌مان دربارهٔ ارتباط این عشق و هیجان با چیزهایی نظیر زیبایی و کمال، به‌یک‌باره در یک روز بی‌رحم بهاری، وقتی در حال قدم زدن در پیاده‌روهای پاریس هستیم، برای ما آشکار می‌شوند.»