کتاب از گوشه و کنار ترجمه

کتاب از گوشه و کنار ترجمه نوشتهٔ علی صلح‌جو است و نشر مرکز آن را روانهٔ بازار کتاب کرده است.

درباره کتاب از گوشه و کنار ترجمه

چرا باید ترجمه کنیم؟ آیا ترجمه جای تألیف را می‌گیرد؟ ترجمه خود اثر یا ترجمه آثاری دربارهٔ اثر؟ ترجمه دوباره و چندباره، ترجمه و تغییر ذائقه ادبی، ترجمه اسم خاص، ترجمه عنوان، گرایش‌های گوناگون در ترجمه، ترجمه به زبان مادری، ترجمه از زبان مادری، مسیر نادرست نقد ترجمه، نگاه متفاوت شرق و غرب به ترجمه، و بسیاری از مسائل و وقایع ترجمه در کتاب از گوشه و کنار ترجمه جمع آمده است. خواندن مطالب این مجموعه برای دانشجویان رشتهٔ ترجمه خالی از فایده، و برای مترجمان حرفه‌ای و علاقه‌مندان مسائل ترجمه خالی از لطف نیست. زبان ساده، پرهیز از پیچیده‌نمایی و عرضهٔ مطالب در طرح‌های گیرا و تا جای ممکن مصداقی از ویژگی‌های این اثر است.

خواندن کتاب از گوشه و کنار ترجمه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به همهٔ مترجمان و علاقه‌مندان به مهارت ترجمه پیشنهاد می‌کنیم.

درباره علی صلح‌جو

علی صلح‌جو ۳ تیر ۱۳۲۳ در قزوین به دنیا آمد. او زبان‌شناس، ویراستار، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ترجمه است. صلح‌جو دارای مدرک کارشناسی در رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی از مدرسهٔ عالی ادبیات و زبان‌های خارجی و کارشناسی ارشد در زبان‌شناسی از دانشگاه تهران، ویراستاری را در سال ۱۳۴۲ از مؤسسهٔ انتشارات فرانکلین آغاز کرد و پس از انحلال این مؤسسه در ۱۳۵۴ همین حرفه را در دانشگاه آزاد ایرانِ سابق، مرکز نشر دانشگاهی، مجلهٔ پیام یونسکو و دانشگاه پیام نور ادامه داد.

کتاب‌های او از این قرار هستند:

پژوهش و نگارش (آگاه، ۱۳۶۸)

گفتمان و ترجمه (نشر مرکز، ۱۳۷۷)

نکته‌های ویرایش (نشر مرکز، ۱۳۸۷)

شکسته‌نویسی (نشر مرکز، ۱۳۹۱)

از گوشه و کنار ترجمه (نشر مرکز، ۱۳۹۴)

بیایید ترجمه کنیم (نشر مرکز، ۱۳۹۹)

بخشی از کتاب از گوشه و کنار ترجمه

«ترجمه‌های ذبیح‌الله منصوری را شاید بتوان ترجمة سوپر فرهنگی نامید. بدون شک، منصوری در شناخت سلیقه و ذائقة مخاطبان مورد نظرش به‌اصطلاح محشر کرده است و از این نظر دست مریزاد دارد. منصوری با ترجمه‌های به‌شدت دستکاری‌شده‌اش گروه کثیری را به میدان مطالعه کشانده است. این استعداد، در واقع، استعداد نویسندگی است نه ترجمه. اما طراحی و اجرای حدود هزار داستان هم خارق‌العاده است ــ گفته‌اند او حدود همین تعداد اثر دارد. متأسفانه، منصوری هیچ‌گاه دربارة چگونگی آثارش سخن نگفته است. می‌توان حدس زد که او اثر را، بدون اینکه از قبل خوانده باشد، به قصد ترجمه آغاز می‌کرده و در حین کار، احتمالاً پس از رسیدن به بخش‌هایی که آنها را با ذائقة مخاطبانش جور نمی‌دیده، دستگاه داستان‌پردازانة ذهنش را روشن می‌کرده و به جای آن بخش سنگین و نامطلوب مطلبی در خور سلیقة خوانندة ایرانی اضافه می‌کرده است. انصافاً، ساختن این کلاژ آسان نیست.

روشنفکران نظر خوبی به منصوری نداشتند. پیروان ترجمة دقیق کلاً او را رد می‌کنند و آثارش را مجعول و خیانت به ترجمه می‌دانند. به هر حال، به‌رغم ترجمه‌های روان و جذابی که منصوری منتشر کرد، آکادمی هرگز او را نپذیرفت. علت هم روشن بود، زیرا معیاری برای سنجش چنین ترجمه‌ای در دست نداشت. اکنون، در مطالعات ترجمه، معمولاً هیچ ترجمه‌ای را بدون قرار دادن آن در چارچوب یکی از نظریه‌های ترجمه بررسی نمی‌کنند. در این مورد، نظریة اسکوپوس کاملاً به این نوع ترجمه پاسخ می‌دهد.

برای ذبیح‌الله منصوری مسلماً همتاهایی در کشورهای دیگر هم می‌توان پیدا کرد. اقبال گسترده به این‌گونه آثار در جاهای دیگر نیز وجود داشته است. اما در مورد منصوری باید به نکته‌ای هم اشاره کرد. ظاهراً، بیشترین فروش آثار منصوری در دهة شصت شمسی بوده است. به نظر من، علت این موضوع سرخوردگی گروه بزرگی از مردم طبقة متوسط از انقلاب بوده است. فضای داستان‌های تاریخی، پلیسی، علمی‌تخیلی و اسطوره‌ای ترجیف (ترجمه‌تألیف) های ذبیح‌الله تسکین‌خاطر خوبی برای آن مردم در آن سال‌ها بوده است.»