کتاب تاریخ فشرده جنگ

کتاب الکترونیکی تاریخ فشردهٔ جنگ (از شکارچی خوراکجویان تا ابرقدرت‌های هسته‌ای) با عنوان اصلی The shortest history of war :from hunter-gatherers to nuclear superpowers-- a retelling for our times نوشتهٔ «گوئین دایر» با ترجمهٔ «سهند سلطاندوست» از نشر مرکز منتشر شده است. این کتاب با نگاهی جامع، از ریشه‌های زیستی و اجتماعی جنگ تا پیچیدگی‌های نظامی و سیاسی عصر مدرن را بررسی می‌کند و تلاش دارد تصویری روشن از نقش جنگ در شکل‌گیری تمدن‌ها و تحولات تاریخی ارائه دهد. نسخه‌ٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تاریخ فشرده جنگ اثر گوئین دایر

کتاب «تاریخ فشردهٔ جنگ»، منتشرشده در سال ۲۰۲۲ میلادی و در ایران در سال ۱۴۰۳، اثری تحلیلی است که به قلم «گوئین دایر»، نویسنده و مورخ مستقل، نوشته شده است. این کتاب با رویکردی تاریخی و انسان‌شناسانه، سیر تحول جنگ را از دوران پیشاتاریخ تا عصر ابرقدرت‌های هسته‌ای دنبال می‌کند. ساختار کتاب بر پایهٔ روایت‌های تاریخی، پژوهش‌های انسان‌شناسی و تحلیل‌های اجتماعی استوار است و نویسنده تلاش کرده است با استفاده از مثال‌های متنوع، روند شکل‌گیری و تغییرات جنگ را در بسترهای مختلف فرهنگی و جغرافیایی نشان دهد. کتاب در قالب فصل‌هایی منظم، ابتدا به ریشه‌های زیستی و اجتماعی جنگ می‌پردازد و سپس با عبور از دوران شکارچی‌خوراکجویان، به ظهور تمدن‌های نخستین، شکل‌گیری ارتش‌ها و تحولات نظامی در طول تاریخ می‌رسد.

در ادامه، «گوئین دایر» به بررسی جنگ‌های مدرن، فناوری‌های نوین و پیامدهای اخلاقی و روانی جنگ برای انسان معاصر می‌پردازد. این اثر نه‌تنها تاریخ جنگ را روایت می‌کند، بلکه به پرسش‌هایی دربارهٔ چرایی وقوع جنگ، امکان پایان‌دادن به آن و تأثیرات آن بر ساختارهای اجتماعی و سیاسی می‌پردازد. کتاب «تاریخ فشردهٔ جنگ» با زبانی تحلیلی و مستند، برای علاقه‌مندان به تاریخ، علوم اجتماعی و مطالعات نظامی منبعی قابل‌توجه به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب تاریخ فشرده جنگ

کتاب «تاریخ فشردهٔ جنگ» با نگاهی ریشه‌ای به پدیدهٔ جنگ، از نخستین نشانه‌های خشونت سازمان‌یافته در میان انسان‌ها و حتی نخستیان آغاز می‌شود. «گوئین دایر» با استناد به پژوهش‌های انسان‌شناسی و باستان‌شناسی، نشان می‌دهد که جنگ نه‌تنها محصول تمدن نیست، بلکه ریشه‌هایی عمیق‌تر در زیست‌شناسی و ساختار اجتماعی انسان دارد. «دایر» با بررسی جوامع شکارچی‌خوراکجو، کشاورزان اولیه و کوچگردان، به این نتیجه می‌رسد که رقابت بر سر منابع و ساختارهای گروهی زمینه‌ساز شکل‌گیری جنگ بوده است.

در ادامه، کتاب به ظهور نخستین شهرها و دولت‌شهرها می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه افزایش جمعیت، تمرکز منابع و شکل‌گیری ساختارهای طبقاتی جنگ را به ابزاری برای بقا و گسترش قدرت تبدیل کرد. نویسنده با مثال‌هایی از سومر، بین‌النهرین و تمدن‌های اولیه روند شکل‌گیری ارتش‌های منظم، دیوارهای دفاعی و امپراتوری‌های نظامی را شرح می‌دهد. او به نقش فناوری‌هایی مانند اهلی‌کردن اسب، اختراع چرخ و توسعهٔ سلاح‌های فلزی در تغییر چهرهٔ جنگ اشاره می‌کند. در بخش‌های بعدی، «دایر» به بررسی تحولات جنگ در دوران باستان، قرون وسطی و عصر مدرن می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه پیشرفت‌های فناورانه، تغییرات اجتماعی و ظهور دولت‌ملت‌ها جنگ را پیچیده‌تر و مرگ‌بارتر کرده است.

کتاب «تاریخ فشردهٔ جنگ» به پیامدهای روانی و اخلاقی جنگ برای سربازان و جوامع نیز توجه دارد و به مسائلی مانند اکراه انسان‌ها از کشتن، آموزش نظامی و تأثیر فناوری‌های نوین مانند سلاح‌های خودکار بر ماهیت جنگ می‌پردازد. در نهایت، نویسنده با تحلیل وضعیت کنونی جهان، به این پرسش می‌پردازد که آیا می‌توان به پایان جنگ امیدوار بود یا این پدیده همچنان بخشی جدایی‌ناپذیر از تجربهٔ انسانی باقی خواهد ماند. کتاب با تأکید بر نقش ساختارهای اجتماعی، فناوری و سیاست در شکل‌گیری و تداوم جنگ مخاطب را به بازاندیشی دربارهٔ آیندهٔ جنگ و صلح دعوت می‌کند.

چرا باید کتاب تاریخ فشرده جنگ را بخوانیم؟

این کتاب اثری پژوهشی و تحلیلی دربارهٔ تاریخ، ماهیت و تحول جنگ در جوامع انسانی است و با رویکردی تحلیلی و مستند، تصویری چندلایه از تاریخ جنگ ارائه می‌دهد و به ریشه‌های زیستی، اجتماعی و فرهنگی آن می‌پردازد. خواننده با مطالعهٔ این اثر، نه‌تنها با سیر تحول جنگ و فناوری‌های نظامی آشنا می‌شود، بلکه درک عمیق‌تری از نقش جنگ در شکل‌گیری تمدن‌ها و ساختارهای اجتماعی به‌ دست می‌آورد. کتاب «تاریخ فشردهٔ جنگ» همچنین به پرسش‌های بنیادین دربارهٔ چرایی وقوع جنگ و امکان پایان‌دادن به آن می‌پردازد و با بررسی مثال‌های تاریخی و معاصر، مخاطب را به تأمل دربارهٔ آیندهٔ بشریت و چالش‌های پیش‌رو دعوت می‌کند.

خواندن کتاب تاریخ فشرده جنگ را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخ، علوم اجتماعی، مطالعات نظامی و انسان‌شناسی مناسب است. همچنین به پژوهشگران، دانشجویان و کسانی که دغدغهٔ فهم ریشه‌ها و پیامدهای جنگ در جوامع انسانی را دارند پیشنهاد می‌شود.

درباره گوئین دایر

«مایکل گوئین دایر» (Michael Gwynne Dyer) ‏(زادهٔ ۱۷ آوریل ۱۹۴۳) مورخ نظامی، نویسنده، استاد دانشگاه، روزنامه‌نگار، مجری رادیو و تلویزیون و افسر بازنشستهٔ نیروی دریایی است که تابعیت بریتانیا و کانادا را دارد. 

«دایر» در جریان جنگ جهانی دوم در «سنت جانز» و در یک خانوادهٔ کاتولیک ایرلندی به دنیا آمد. در زمان تولد او، «نیوفاندلند» هنوز «قلمرو نیوفاندلند» و تحت ادارهٔ مستقیم لندن بود. با پیوستن «نیوفاندلند» به کانادا در ۳۱ مارس ۱۹۴۹، او رسماً شهروند کانادا شد. «دایر» در ۱۶سالگی به نیروی ذخیرهٔ دریایی سلطنتی کانادا پیوست. در سال ۱۹۶۳ لیسانس تاریخ را از دانشگاه «مموریال نیوفاندلند» دریافت کرد، در سال ۱۹۶۶ کارشناسی ارشد تاریخ نظامی را از دانشگاه «رایس» در تگزاس گرفت و در سال ۱۹۷۳ دکترای تاریخ نظامی و خاورمیانه را از «کینگز کالج» لندن اخذ کرد. او در ذخیرهٔ دریایی کانادا، آمریکا و بریتانیا خدمت کرد.

بین سال‌های ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۷ به‌عنوان مدرس ارشد رشتهٔ مطالعات جنگ در آکادمی نظامی سلطنتی «سَندهِرست» تدریس می‌کرد. از همان سال ۱۹۷۳ شروع به نوشتن مقالاتی دربارهٔ مناقشهٔ اعراب و اسرائیل در مطبوعات لندن کرد و در نهایت زندگی دانشگاهی را رها کرد و روزنامه‌نگاری تمام‌وقت را برگزید. او در دههٔ ۱۹۸۰ با پخش مجموعهٔ تلویزیونی «جنگ» و در سال ۱۹۸۵ با انتشار کتابی با همین موضوع به شهرت رسید. «دایر» از دههٔ ۱۹۶۰ در لندن ساکن بوده و به‌عنوان ستون‌نویس بین‌المللی فعالیت کرده است. او از متخصصان برجستهٔ مسائل خاورمیانه به‌شمار می‌رود و چندین کتاب در این حوزه نوشته است. در سال‌های اخیر تمرکز اصلی او بر تغییرات اقلیمی و پیامدهای ژئوپلیتیکی آن بوده است.

«دایر» در ۲۳ مارس ۱۹۹۸ سخنران یادبود O. D. Skelton در «سنت جانز» بود. در پاییز ۲۰۰۲ دانشگاه «رویال رودز» دکترای افتخاری به او اعطا کرد و در سال ۲۰۱۰ به مقام افسر نشان کانادا (Order of Canada) رسید.

بخشی از کتاب تاریخ فشرده جنگ

«جنگ را آدمیان اختراع نکردند. به ارث بردند. دورترین نیاکان ما به جنگ می‌پرداختند، چنان‌که برخی خویشاوندان نزدیکمان از گونۀ نخستیان تا به امروز جنگ می‌کنند. با وجود این، اکثر مردم طی چند قرن گذشته بر این عقیده بوده‌اند که جنگ در کنار تمدن نشو و نما کرده و نزد پیشینیانِ شکارچی‌‌خوراکجوی ما مسئلۀ بغرنجی نبوده است.

این عقیده را ژان ژاک روسو، از تأثیرگذارترین فیلسوفان عصر روشنگری، در اواسط قرن هجدهم قویاً ترویج کرد. استدلال او این بود که «بدوی‌های خوش‌ذات»، که پیش از پیدایش تمدن‌های توده‌ای می‌زیستند، زندگی‌شان توأم با آزادی و برابری ــ و نیز، تلویحاً، در صلح‌وصفا ــ بود. کافی است از شرّ شاهان و کشیشان که هم‌اینک بر اراضی متمدن ظلم می‌رانند خلاص شویم تا آن بهشت گمشده را بازیابیم. این انگارۀ جذابی بود و مردم در زمانۀ خودِ روسو مشغول شروع اقداماتی در راستایش بودند. او دو سال پس از وقوع انقلاب آمریکا، و فقط یازده سال پیش از تحولات کلان‌ترِ انقلاب فرانسه، درگذشت.»