کتاب آشنایی با ویتگنشتاین

کتاب آشنایی با ویتگنشتاین نوشتهٔ پل استراترن و ترجمهٔ علی جوادزاده است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. آشنایی با ویتگنشتاین از مجموعه‌کتاب‌های «آشنایی با فیلسوفانِ» نشر مرکز است. این کتاب به صورت خلاصه و داستان‌وار زندگی، آثار و افکار ویتگنشتاین را معرفی می‌کند.

درباره کتاب آشنایی با ویتگنشتاین

آشنایی با فیلسوفان مجموعه‌ای از زندگی‌نامه‌های فیلسوفان مشهور است که برای گشودن باب آشنایی با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های آنان مدخل مناسب و مغتنمی به‌نظر می‌رسد. در هر کتاب گذشته از ارائهٔ اطلاعات زندگی‌نامه‌ای، افکار هر فیلسوف در رابطه با تاریخ فلسفه به‌طـور کلی و نیز در رابطه با جریان‌ها و تحولات فکری و اجتماعی و فرهنگی عصـر او بازگو می‌شود و بدون ورود به جزئیات نظریات و عقاید او، مهم‌ترین نکته‌های آن‌ها بـا بیانی ساده و روشن و در عین حال موثق و سنجیده بیان می‌شود. اساس کار در این کتاب‌ها سادگی و اختصار بوده اسـت تـا جوانان و نیز همهٔ خوانندگان علاقه‌مندی که از پیش مطالعات فلسفی زیادی نداشته‌اند بتوانند به آسانـی از آن‌ها بـهره بگیرند و چه‌بسا همین صفحات اندک انگیزه‌ٔ پی‌جویی بیشتر و دنبال‌کردن مطالعه و پژوهش در این زمینه شود.

اگر ادعای ویتگنشتاین را بپذیریم، او آخرین فیلسوف بود. از دیدگاه او، فلسفه به مفهوم سنتی‌اش، فلسفه‌ای که ۲۵ قرن پیش با یونان باستان آغاز شد و ما با آن آشنا شده‌ایم، به پایان راه خود رسید. پس از کاری که او در حق فلسفه انجام داده بود، فلسفه دیگر ممکن نبود ادامه یابد. بجاست که فلسفه با فیلسوفی به پایان راه خود برسد که محدودترین مفهوم فلسفه را اختیار کرده بود. لودویگ ویتگنشتاین منطق‌دانی نابغه بود، و راه‌حل او برای مسائل فلسفه تقلیل‌دادن آن‌ها به عرصهٔ منطق بود. بدین ترتیب مابعدالطبیعه، زیبایی‌شناسی، اخلاق و نهایتا خود فلسفه هم کنار گذاشته شدند. ویتگنشتاین، با هدف بستن یکباره و همیشگی دفتر فلسفه، درصدد یافتن «راه‌حل نهایی» برای فلسفه برآمد. بدین منظور یک بار تلاش کرد، ولی به نتیجه نرسید؛ اما بار دوم موفق شد.

لودویگ جوان چهار برادر داشت که همگی بسیار تیزهوش و به گونه‌ای استثنائی حساس و عصبی بودند. سه نفرشان اقدام به خودکشی کردند، احتمالِ دست‌زدن به چنین اقدامی مانند بختک بر سراسر زندگی لودویگ هم سایه انداخته بود. او در چنین محیطی بالید.

خواندن کتاب آشنایی با ویتگنشتاین را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند با ویتگنشتاین آشنا شوند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آشنایی با ویتگنشتاین

«خانواده ویتگنشتاین، به رغم تبار یهودیشان، مسیحی شده بودند و لذا لودویگ مانند کاتولیک‌ها غسل تعمید شد. آموزشش را معلم‌های سرخانه در محیطی به شدت فرهنگی عهده‌دار شدند (برادران بزرگ و نابغه‌اش که خودکشی کردند تا ساعت‌ها بعد از نیمه شب پشت پیانوی بزرگ موسیقی می‌نواختند، یکی از خواهرها تکچهره خود را به کلیمت سفارش داد و تمام آثار گویا را از کلکسیون‌های خانوادگی کنار گذاشت چون «حال و هوایشان با فضای خانه جور درنمی‌آمد»). لودویگ در سن ده سالگی به تنهایی با استفاده از چوب و سیم یک ماشین خیاطی طراحی کرد و ساخت.

در چهارده سالگی قادر بود تمامی موومنت‌های چندین سمفونی معروف را با سوت زدن اجرا کند. تا این جا لودویگ کم و بیش شبیه پسربچه‌ای متعارف بود. در ۱۹۰۳، لودویگ جوان برای اولین‌بار خانه را به قصد رفتن به مدرسه رئالشوله واقع در شهر لینتس ترک کرد تا در آنجا ریاضیات و علوم بخواند. جالب آنکه آدولف هیتلر هم در آن زمان در همین مدرسه بود. این دو هم‌سن بودند، و قاعدتآ می‌بایستی همکلاس می‌شدند. ویتگنشتاین خود را دانش‌آموز متوسطی می‌دانست که به کلاس بالاتر از همسالانش منتقل شده بود، ولی هیتلر از درخشش خود در میان همشاگردی‌های کودنش خبر می‌دهد. با این همه اسناد مدرسه حاکی از آن‌اند که هیتلر در کلاسی پایینتر از همسالانش نگه داشته شده بود.

از این رو، این دانش‌آموز متوسط و آن نابغه نژاد برتر هرگز همکلاس نشدند. پس از این مرحله ویتگنشتاین به مدت دو سال دوره مهندسی مکانیک را در کالج فنی شارلوتنبورگ در برلین گذراند؛ در سال ۱۹۰۸ برای ادامه تحصیل به انگلستان عزیمت کرد. طی سه سال اول اقامت در این کشور در دانشگاه منچستر سرگرم تحقیق در رشته هواپیمایی شد و به کمک کایت در ایستگاه مطالعات بالای جو در دربیشایر آزمایش‌هایی هم به عمل آورد. تا این مرحله هیچ نشانه‌ای از آنچه بعدها در او به منصه ظهور رسید به چشم نمی‌خورد. در باب فلسفه هیچ نمی‌دانست، دوستانش او را فردی تیزهوش می‌دانستند اما مسلمآ نابغه به شمار نمی‌رفت.»