کتاب آشنایی با برتراند راسل

کتاب آشنایی با برتراند راسل نوشتهٔ پل استراترن و ترجمهٔ کاظم فیروزمند است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. آشنایی با برتراند راسل از مجموعه‌کتاب‌های «آشنایی با فیلسوفانِ» نشر مرکز است. این کتاب به صورت خلاصه و داستان‌وار زندگی، آثار و افکار برتراند راسل را معرفی می‌کند.

درباره کتاب آشنایی با برتراند راسل

آشنایی با فیلسوفان مجموعه‌ای از زندگی‌نامه‌های فیلسوفان مشهور است که برای گشودن باب آشنایی با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های آنان مدخل مناسب و مغتنمی به‌نظر می‌رسد. در هر کتاب گذشته از ارائهٔ اطلاعات زندگی‌نامه‌ای، افکار هر فیلسوف در رابطه با تاریخ فلسفه به‌طـور کلی و نیز در رابطه با جریان‌ها و تحولات فکری و اجتماعی و فرهنگی عصـر او بازگو می‌شود و بدون ورود به جزئیات نظریات و عقاید او، مهم‌ترین نکته‌های آن‌ها بـا بیانی ساده و روشن و در عین حال موثق و سنجیده بیان می‌شود. اساس کار در این کتاب‌ها سادگی و اختصار بوده اسـت تـا جوانان و نیز همهٔ خوانندگان علاقه‌مندی که از پیش مطالعات فلسفی زیادی نداشته‌اند بتوانند به آسانـی از آن‌ها بـهره بگیرند و چه‌بسا همین صفحات اندک انگیزه‌ٔ پی‌جویی بیشتر و دنبال‌کردن مطالعه و پژوهش در این زمینه شود.

برتراند راسل تقریباً ۹۸ سال زیست. این برای یک فیلسوف عمرِ دراز و به‌طور چشمگیری پرحادثه بود و بزرگ‌ترین قرن تغییر را که بشریت تاکنون دیده است در بر می‌گرفت. وقتی راسل به دنیا آمد، جنگ داخلی آمریکا تازه تمام شده بود و نیچهٔ ۲۸ساله نخستین کتابش، زایش تراژدی را می‌نوشت. وقتی مرد، انسان پا بر کرهٔ ماه گذاشته بود و حتی فیلسوفی که خرقه‌اش را به ارث برد، ویتگنشتاین، حدود ربع قرن پیش درگذشته بود. راسل می‌گفت در سرتاسر عمرش سه شوق بزرگ او را پیش می‌بُرد؛ دلبستگی به عشق، پی‌جویی دانش، و دلسوزی شدید برای بشر ستم‌دیده.

برتراند راسل در سال ۱۸۷۲ در یکی از برجسته‌ترین خانواده‌های اشرافی انگلستان به دنیا آمد. اوج عصر ویکتوریا و زمانی بود که امپراتوری بریتانیا به ذُروهٔ خود نزدیک می‌شد. در میانهٔ سرکوب گستردهٔ اجتماعی و روحی، ریا رسمِ روز بود. با این حال، پدر و مادر راسل عقاید لیبرالی روشن‌بینانه‌ای داشتند. مرگ بر کودکی برتراندِ جوان سایه انداخت. پدر و مادر، و خواهرش، همه تا ۵سالگی او مردند. و اینگونه زندگی منحصربه‌فرد راسل آغاز شد.

خواندن کتاب آشنایی با برتراند راسل را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند با برتراند راسل آشنا شوند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آشنایی با برتراند راسل

«زندگی در پمبروک لاج بسیار فرق داشت. لیدی راسل پارسای لجوجی بود، با آن که به‌طور متناقضی عقاید سیاسی لیبرال شوهرش را داشت. «بچهٔ ماه» اش، یعنی برتراند، تحت رژیم دوش آب سرد پیش از صبحانه و اخلاقیات جزمی بزرگ شد. مسائلی چون سکس و کسب‌وکار اصلا مطرح نبود. لیدی راسل بر آن بود که بچهٔ ماهش باید از آلودگی تماس با دیگر بچه‌ها محفوظ بماند. در خانه تحت نظر معلم‌های خصوصی درس خواند، همراه با درس‌هایی گه‌گاهی از برادر مهربانش فرانک که هفت سال از برتراند بزرگ‌تر بود و ظاهراً از او قطع امید کرده و برای تحصیل به مدرسه‌ای بیرون از خانه فرستاده بودند.

فرانک بود که برتراند را با موضوعی آشنا کرد که زندگی‌اش را دگرگون می‌کرد. راسل تعریف می‌کند که چه‌طور در یازده سالگی زیر نظر برادرش هندسه خواندن را شروع کرد. از عناصر اقلیدس شروع کردند و به سخن گویای خود راسل، «تصورش را نمی‌کردم که در دنیا چیزی چنین دلچسب وجود داشته باشد.» حتی وقتی به قضیهٔ مشکلِ پنجم اقلیدس رسیدند راسل مشکلی نیافت و فرانک را به شگفتی واداشت. باز به قول خود راسل: «این نخستین‌باری بود که به فکرم رسید شاید تیزهوش باشم.» در تنهایی‌اش کسی را نداشت که خود را با او مقایسه کند، اما برای برتراند نوجوان این چیزی بیش از کشف پرشور، شگفتی‌ای دور از تصور بود. نحوهٔ نگاه راسل به ریاضیات از همان ابتدا بسیار بدیع بود. فرانک به برتراند توضیح داد که اقلیدس کل هندسه را با برهان ساخته است، بنابراین قضیه‌هایش کاملا قطعی و مسلم اند. اما درک این که اقلیدس در واقع هندسه‌اش را بر تعدادی اصل موضوعهٔ (آکسیوم) بنیادین بنا کرده بوده برتراند را سرخورده کرد. برهانِ اینها کجا است؟ فرانک پاسخ داد که اینها برهان ندارند. برتراند با لجاجت از پی‌گیری درس خودداری کرد، مگر آن که فرانک جوابی بدهد. فرانک توضیح داد که باید این اصول موضوعه را بپذیرد وگرنه نمی‌توانند جلوتر بروند. برتراند آن‌قدر شیفتهٔ بیشتر دانستن دربارهٔ این هندسهٔ شگفت‌انگیز بود که حرف فرانک را با اکراه قبول کرد. این عشق به زیبایی و قطعیتِ صوری ریاضیات، و نیز میل مبرم به این که بر مبنایی از حقیقتِ مسلّم قرار گیرند، راسل را در سی سال آتی زنده نگاه می‌داشت.»