کتاب آشنایی با اسپینوزا

کتاب آشنایی با اسپینوزا نوشتهٔ پل استراترن و ترجمهٔ شهرام حمزه ای است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. آشنایی با اسپینوزا از مجموعه‌کتاب‌های «آشنایی با فیلسوفانِ» نشر مرکز است. این کتاب به صورت خلاصه و داستان‌وار زندگی، آثار و افکار اسپینوزا را معرفی می‌کند.

درباره کتاب آشنایی با اسپینوزا

آشنایی با فیلسوفان مجموعه‌ای از زندگی‌نامه‌های فیلسوفان مشهور است که برای گشودن باب آشنایی با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های آنان مدخل مناسب و مغتنمی به‌نظر می‌رسد. در هر کتاب گذشته از ارائهٔ اطلاعات زندگی‌نامه‌ای، افکار هر فیلسوف در رابطه با تاریخ فلسفه به‌طـور کلی و نیز در رابطه با جریان‌ها و تحولات فکری و اجتماعی و فرهنگی عصـر او بازگو می‌شود و بدون ورود به جزئیات نظریات و عقاید او، مهم‌ترین نکته‌های آن‌ها بـا بیانی ساده و روشن و در عین حال موثق و سنجیده بیان می‌شود. اساس کار در این کتاب‌ها سادگی و اختصار بوده اسـت تـا جوانان و نیز همهٔ خوانندگان علاقه‌مندی که از پیش مطالعات فلسفی زیادی نداشته‌اند بتوانند به آسانـی از آن‌ها بـهره بگیرند و چه‌بسا همین صفحات اندک انگیزه‌ٔ پی‌جویی بیشتر و دنبال‌کردن مطالعه و پژوهش در این زمینه شود.

اسپینوزا فیلسوف فیلسوفان است. او بنای رفیع نظام متافیزیکی شگفت‌آوری را برپا کرد که در اوج زیبایی و نبوغ قرار دارد، این که بنا نه برگرفته از واقعیت است و نه حاصل تجربه، شگفتی آن را دو چندان می‌سازد.

خواندن کتاب آشنایی با اسپینوزا را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند با اسپینوزا آشنا شوند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب آشنایی با اسپینوزا

«باروخ (یا بِنِدیکت) اسپینوزا در چهارم نوامبر ۱۶۳۲ م. در شهر آمستردام به دنیا آمد. او از تبار یهودیان پرتغالی بود ــ و نامش برگرفته از شهر اسپینوزا واقع در شمال غربی اسپانیا است. پدر و مادرش از پرتغال به هلند مهاجرت کرده بودند، به کشوری که این اجازه را به آنها می‌داد تا خود را از التزام ظاهری به آیین مسیح، که در دوران استیلای تفتیش عقاید به پیروی از آن مجبور شده بودند، برهانند و به دین آبا و اجدادی خود یعنی یهودیت بازگردند. پدر اسپینوزا از تجار موفق و محترم شهر به شمار می‌رفت و خانه اعیانی آنها در خیابان بورگوال در نزدیکی «کنیسه باستانی پرتغالی» قرار داشت. مادرش، که او نیز پرتغالی بود، زمانی که اسپینوزا تنها شش سال داشت به هنگام وضع حمل مرده بود. چنان که از قراین پیداست، اسپینوزا در دوران کودکیش شاهد داغ دیدن‌های فراوانی در خانواده‌اش بوده است. زمانی که بیست و دو سال داشت پدرش را از دست داد و این در حالی بود که پیش از این پدرش سه همسر و چهار تن از فرزندانش را به خاک سپرده بود.

اسپینوزا در دامن فرهنگ بازدارنده یهودی زمانه‌اش به بار آمد و هر روز ساعت‌های متمادی به فراگیری تورات (کتاب عهد عتیق) و تلمود (سند معتبر سنت کلامی یهودی) می‌پرداخت. علی‌رغم محدودیت به غایت خسته‌کننده و بعضاً آزاردهنده این روش آموزش، به نظر می‌رسد اسپینوزا مطالعاتش را با اشتیاق دنبال می‌کرد، و پدرش بر این باور بود که او سرانجام به سِلک روحانیون و فقهای یهودی درخواهد آمد. اسپینوزای جوان در ساعات فراغت از مدرسه زبان لاتینی و یونانی باستان را فرا می‌گرفت. ظاهراً واقعیت بیرونی و دنیای مدرن نقش چندان مهمی در نحوه تربیت و آموزش اسپینوزا ایفا نمی‌کردند همان‌طور که در آینده نیز کمتر نقشی در فلسفه‌اش داشتند. اما باروخ اسپینوزا، چندان جوان سر به راهی هم نبود. بسیاری از دانشجویان یهودی که هوادار استقلال و آرمان آزادی اندیشه شده بودند، به تدریج عَلَمِ مخالفت با فضای منقبضِ ناشی از قرائتِ سنتی از تعالیم دین یهود را بلند می‌کردند. آنها به این نتیجه رسیده بودند که نیازهای معنویشان بسیار فراتر از توقعات طایفه سامری کوچ‌نشینِ اولیه رفته است، و تورات را زیر سئوال بردند.»