کتاب رواداری در تاریخ فرهنگی ایران (جلد اول)

کتاب الکترونیکی «رواداری در تاریخ فرهنگی ایران» نوشتهٔ احد قربانی دهناری در نشر افکار چاپ شده است. جلد اول این اثر به تاریخ پیش و پس از اسلام می‌پردازد. رواداری و مترادف‌های آن، تساهل، تسامح و مدارا، به‌معنی شکیبایی در اندیشه، گفتار، رفتار و اعمال دیگران است.

درباره کتاب رواداری در تاریخ فرهنگی ایران (جلد اول)

رواداری درجه‌ای از بلوغ انسان و جامعه است که اکثریت صاحب قدرت با اقلیت فاقد قدرت هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و حقوق برابر دارند و اختلاف در افکار، عقاید، مذهب، رفتار، نژاد، قومیت و جنسیت منجر به تبعیض نمی‌شود. رواداری دفاع از حق انتقاد و مخالفت است. رواداری از تکرار بی‌پشتوانهٔ شعارهای انسان‌گرایانه و آزادی‌خواهانه فراتر رفته و حرمت انسان را با هر اندیشه، نژاد و جنس پاسداری می‌کند. این کتاب، رواداری در تاریخ فرهنگی ایران را بررسی می‌کند و این کار را با کمک‌گرفتن از آثار ادبی کهن فارسی انجام می‌دهد.

کتاب رواداری در تاریخ فرهنگی ایران (جلد اول) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به جامعه‌شناسی و ادبیات کهن فارسی پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب رواداری در تاریخ فرهنگی ایران (جلد اول)

«تاریخ ایران کم‌وبیش در تمامی طول خود شاهد حکومت تعصب، تنگ‌نظری و سختگیری نسبت به اقلیت‌های سیاسی، مذهبی، فرهنگی و قومی بوده‌است. اندیشمندان، نواندیشان، دگراندیشان و عادت‌شکنان هم از سوی حاکمان و هم از سوی توده‌ها، به‌شدت مورد آزار، شکنجه و پیگرد قرار گرفته‌اند. در سیاست، دگرگونی‌خواهی و در علم، تجربه‌گرایی و نوآوری با چماق تکفیر سرکوب شده است. مبارزهٔ دائمی و غم‌انگیزی بین خردورزی و آزادی‌خواهی از یک سو و تعبد و استبداد از سوی دیگر، در سراسر تاریخ ایران در جریان بوده است.

هرچند حکومت‌ها و مذاهب رسمی، سیاست‌های تنگ‌نظرانه و قشری را اعمال می‌کردند، اندیشمندان و آزادگانی قد علم کرده و در مقابل آن‌ها مستقیم و غیرمستقیم ایستادگی کرده و نظرات روادارانه و انسان‌گرایانه را ترویج کردند. هرچند این اندیشه‌های روادار، در جامعه‌ای بسته و بدون حقوق انسانی و شهروندی شکل گرفت، هنوز این اندیشه‌ها با ژرفش کرامت و حقوق انسان در دوران ما صادق و معتبر است.

رواداری، سکولاریسم، حقوق بشر، احترام به حقوق فرد، برابری حقوق زن و مرد، حقوق کودک و حق شهروندی در دوران معاصر، جستارهایی نوین هستند و از درس‌گیری از فجایعی کلان چون دادگاه‌های تفتیش عقاید کلیسا۱، جنگ‌های مذهبی اروپا، جنگ جهانی اول و دوم از یک سو و تلاش پیگیر فلاسفه، اندیشمندان، سیاست‌مداران انسان‌گرا برای ترسیم حدود حقوق و حرمت انسان از سوی دیگر، شکل گرفته‌اند. (نگاه کنید به کتاب رواداری: روند شکل‌گیری، ژرفش و نهادینه شدن آن در غرب از همین قلم). گفتارهای روادارانه و اندیشه‌های تساهل و آزادی عرفا و اندیشمندان ما، با آزادی و رواداری نظام‌مند اجتماعی مدرن همسنگ نیست. اولی آذرخش‌های جدا جداست که تلقی اخلاقی و انفرادی با تأثیر اجتماعی ناچیز از رواداری دارد و دومی مفهوم نظام‌مند اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حقوق شهروندی است در پی نهادینه کردن رواداری در اجتماع و روابط انسانی.

مدارای سنتی، یک ارزش، فضیلت، روش و منش فردی است. بر کیفیت رفتار و برخورد انسان در برابر انسان‌های دیگر دلالت و اشارت دارد و تا نهادینه شدن آن در روابط اجتماعی و نظام حقوقی جامعه و تا حق شهروندی پیگیری نمی‌شود. اما، رواداری مدرن یک ارزش، فضیلت، روش و باور سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است که تحقق آن در یک نظام سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مبتنی بر ساخت‌های لازم رواداری، حقوق عمومی، جامعه مدنی، دست‌یافتنی است.»