کتاب پرتره مرد ناتمام

کتاب پرتره مرد ناتمام نوشتهٔ امیرحسین یزدان‌بد است و نشر چشمه آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب پرتره مرد ناتمام

پرتره مردی ناتمام مجموع ۶ داستان از امیرحسین یزدان‌بد است که در عین اینکه به هم پیوسته هستند، هر داستان را می‌توان به صورت مجزا نیز مطالعه کرد. شخصيت‌های داستان هر كدام ضمن ارتباط ناگزيری كه با ديگران دارند، راوی حكايت جداگانه و تنهايی خود نیز به‌شمار می‌روند. داستان‌های این کتاب از این قرار هستند: یک دقیقه روی سفیدی سرد دوکی شکل، فردا برمی‌گردم، دادزن، برای مارسیای رذل عزیز، چیزی شبیه سونیا، الترالایت، هنوز یوسف و جنوار.

داستان «یک دقيقه روی سفيدی سرد دوكی شكل» روايت زندگی كسالت‌بار زن و شوهری است كه انگار كلماتشان فروكش كرده و جز با اشاره سر و حركت انگشتان، نيازی به رد و بدل كردن حرفی ندارند. تا اینکه زن آبستن همسايه كه می‌خواهد از توالت فرنگی دوكی‌شكل آن‌ها استفاده كند، امنيت خوكردهٔ آن‌ها را فرو می‌ريزد.

در داستان «فردا برمی‌گردم»، با زندگی این زن آبستن آشنا می‌شویم. ذهن ابتدايی، خام و كودكانهٔ او داستانی سرشار از طنز و شوخ طبعی پديد آورده است. زن آبستن با بچهٔ هفت‌ماهه‌اش هر روز صحبت می‌کند. 

«داد زن» سرگذشت پسر جوان دادزنی است كه با صدای گرفته، لابه‌لای جمعيت تبليغ كتاب‌های پزشكی و كنكور جان می‌كند و منتظر وعده‌های صاحب مغازه برای اضافه حقوق و ديدن دوبارهٔ روستای زادگاهش است. اما در وضعیتی ناخواسته، همین موقعيت متزلزلش را هم از دست می‌دهد. روز بعد، پسری جای او را می‌گيرد.

ديدن شخصی، سه دوست دانشكده‌ای را در داستان «برای مارسيای رذل عزيز» غافلگیر می‌کند.

«چيزی شبيه به سونيا» بازگويی خاطره‌ای از يک مهمانی دوره‌ای است كه در ذهن راوی ماجرا ته‌نشين شده و در همهٔ سال‌هايی كه گذشته، او را رها نكرده است.

داستان «الترالايت» گفت‌وگوی دو نفری است كه از روی نشانه‌های بازمانده می‌خواهند هويت آدم‌هايی را بشناسند كه پيش از آن‌ها در آن‌جا بوده‌اند. 

توقفی كوتاه در قهوه‌خانه‌ای سرراهی و ادامهٔ ماجرا در مسيری جاده‌ای، حادثهٔ داستان «هنوز يوسف» را شكل می‌دهد. 

«جنوار» داستان دكتر آيدين، خان زاده‌ای است كه به كمبريج رفته و درس خوانده و در بازگشت، با ماجرای اشغال آذربايجان توسط نيروهای بيگانه پس از جنگ جهانی دوم، رو در رو شده است. او ذهنيت خود را روی كاغذ می‌ريزد و می‌خواهد برای زنی بفرستد كه در انگلستان می‌شناخته است. اكنون دفترچهٔ يادداشت روزانهٔ دكتر آيدین، سرنخی برای ماجرای قتل اوست.

داستان‌های پرتره مرد ناتمام از زبان اول شخص يا دانای كل روايت می‌شوند. اما نويسنده دلبستگی بيشتری به بازگويی داستان در قالب يادداشت‌های روزانه يا شيوه‌ٔ نامه‌نگاری دارد. زبان داستان‌ها، متناسب با شخصيت راوی، تغيير می‌كند. در داستان «فردا برمی‌گردم» راوی ذهنی ساده و كودكانه دارد. پس با روايتی سر راست و بی‌گره روبه‌روييم. اما داستان «چيزی شبيه سونيا» آميخته با پيچيدگی‌های ذهنی است. 

خواندن کتاب پرتره مرد ناتمام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران داستان‌ها کوتاه، به‌ویژه داستان‌های پیچیده و تودرتو پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب پرتره مرد ناتمام

سلام الاغ عزیز!

راستش این‌که این‌جوری صدایت می‌کنم به‌خاطر این است که هنوز اسمت را نمی‌دانم. کتاب خریده‌ام و دارم اسم جمع می‌کنم. بالاخره یکی را انتخاب می‌کنم. تا آن‌موقع الاغ عزیز خودمی. این اولین‌باری است که دارم باهات حرف می‌زنم و یک‌جوری است که دست‌وپایم را گم کرده‌ام. آخرین‌باری که برای کسی نامه فرستادم، دو سال پیش بود که همه‌اش از سر تا ته، فحش و بدوبیراه بود به سهیل که پیله کرده بود و توی محل و پیش مامان آبرو برایم نگذاشته بود که البته بعدها به‌خاطرش خیلی ضایع شدم و کلی خندیدیم. بگذریم... قرار بود اولش باهات حرف بزنم. خدایی خیلی مسخره بود. رفتم جلوِ آینه و بهت گفتم سلام. پقی زدم زیر خنده، گفتم الاغ... اولش به خودم گفتم الاغ، ولی بعد دیگر اسمش روی تو ماند. توی تلویزیون نشانت دادند. هفت ماه گذشته، ولی هنوز یک چیزی توی مایه‌های هیچ‌چی هستی. فقط دوتا دست و دوتا پا و چشم‌هایت مثل آدم فضایی‌ها. گفتند تو الان می‌شنوی. ولی بعد که فکرش را می‌کنم، می‌بینم تو صدای توی دلم را بهتر می‌شنوی. این شد که یک‌مدتی برایت هی توی دلم حرف زدم. بعد فکر کردم دارند بی‌سروته می‌شوند و تو خنگ می‌شوی. این بود که تصمیم گرفتم این دفتر را بردارم و بنویسم که خودم هم بفهمم توی دلم برایت چی‌ها گفته‌ام، که تو هم بفهمی چی دارم می‌گویم. به‌هر حال از قرار معلوم، من و تو باهم خیلی کار داریم و بهتر است از همین اول باهات مثل آدم حرف بزنم. هر وقت بشود، این یکی دو ماه آخر را باهات حرف می‌زنم.