کتاب ذهن آزادشده

کتاب ذهن آزادشده با عنوان اصلی A Liberated Mind: How to Pivot Toward What Matters نوشتهٔ «استیون سی. هِیز» و ترجمهٔ «فاطمه رضایی»، اثری از نشر میلکان است که به موضوع روان‌شناسی و رشد فردی پرداخته و در سال ۱۴۰۲ منتشر شده است. نویسنده که از چهره‌های برجستهٔ روان‌شناسی معاصر و بنیان‌گذار رویکرد «درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد» (ACT) است، به بررسی راهکارهایی برای مواجهه با رنج‌های روانی و حرکت به‌سوی زندگی معنادار می‌پردازد. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ذهن آزادشده اثر استیون سی. هیز

کتاب «ذهن آزادشده» (چگونه به‌سمت آنچه مهم است حرکت کنیم) با تمرکز بر مفاهیم انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و پذیرش، به بررسی چالش‌های ذهنی انسان معاصر پرداخته است. «استیون سی. هِیز»، نویسندهٔ این کتاب با تکیه بر تجربیات شخصی و پژوهش‌های علمی، روایتی از شکل‌گیری و توسعهٔ «درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد» (ACT) ارائه داده است. ساختار کتاب حاضر به‌گونه‌ای است که ابتدا به ریشه‌های مشکلات روانی و ذهنی در دنیای مدرن می‌پردازد و سپس با معرفی شش مهارت کلیدی، راهکارهایی برای پرورش ذهنی انعطاف‌پذیر و حرکت به‌سوی ارزش‌های فردی پیشنهاد می‌دهد. کتاب با مثال‌ها و روایت‌های واقعی، مفاهیم نظری را به زندگی روزمره پیوند می‌زند و تلاش می‌کند خواننده را با فرایندهای ذهنی خود آشنا کند تا بتواند با چالش‌های روانی و هیجانی به‌شکل مؤثرتری روبه‌رو شود. این اثر نه‌تنها برای متخصصان حوزهٔ روان‌شناسی، بلکه برای عموم علاقه‌مندان به رشد فردی و بهبود کیفیت زندگی نیز قابل استفاده است.

خلاصه کتاب ذهن آزادشده

کتاب با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چرا با وجود پیشرفت‌های علمی و فناوری، بسیاری از افراد همچنان با رنج‌های روانی، اضطراب و احساس بی‌معنایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. نویسنده با اشاره به افزایش مشکلات روان در جهان معاصر، ریشهٔ این مسائل را در سرسختی روان‌شناختی و تلاش برای اجتناب از افکار و احساسات منفی می‌داند. «استیون سی. هِیز» توضیح می‌دهد که ذهن انسان به‌ویژه در مواجهه با رنج تمایل دارد به‌جای پذیرش، به فرار و سرکوب احساسات روی بیاورد، اما این راهبردها در بلندمدت به تشدید مشکلات منجر می‌شود. این کتاب به معرفی مفهوم «انعطاف‌پذیری روان‌شناختی» می‌پردازد؛ یعنی توانایی حضور در لحظه، پذیرش تجربه‌های ناخوشایند و حرکت به‌سوی ارزش‌های شخصی. نویسنده شش مهارت کلیدی را به‌عنوان پایه‌های این انعطاف‌پذیری معرفی می‌کند؛ گسلش (فاصله‌گرفتن از افکار)، خود نظاره‌گر، پذیرش، حضور در لحظه، شناسایی ارزش‌ها و اقدام متعهدانه. هر یک از این مهارت‌ها با مثال‌های عینی و تمرین‌های عملی توضیح داده شده تا خواننده بتواند آن‌ها را در زندگی روزمره به کار گیرد؛ همچنین به نقد رویکردهای سنتی روان‌درمانی و فرهنگ رایج خودیاری پرداخته شده که بر حذف یا تغییر افکار منفی تأکید دارد. «هِیز» با استناد به پژوهش‌های علمی و تجربه‌های بالینی نشان می‌دهد که پذیرش افکار و احساسات، به‌جای مبارزه با آن‌ها، راهی مؤثرتر برای رسیدن به آرامش و معنا است. او تأکید می‌کند که تغییر اساسی در زندگی، با یادگیری و تمرین این مهارت‌ها ممکن است و حتی گام‌های کوچک می‌تواند به تحولات بزرگ منجر شود.

چرا باید کتاب ذهن آزادشده را بخوانیم؟

این کتاب با ارائهٔ چارچوبی علمی و عملی برای مواجهه با رنج‌های روانی، به خواننده کمک می‌کند تا به‌جای فرار از احساسات و افکار ناخوشایند، آن‌ها را بپذیرد و از این طریق به زندگی معنادار و هدفمند نزدیک‌تر شود. «ذهن آزادشده» با معرفی شش مهارت کلیدی، ابزارهایی برای افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کاهش اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات هیجانی فراهم می‌کند؛ همچنین روایت‌های شخصی نویسنده و مثال‌های واقعی، مفاهیم نظری را ملموس‌تر می‌سازد و امکان به‌کارگیری آن‌ها را در زندگی روزمره افزایش می‌دهد. این کتاب می‌تواند نقطهٔ شروعی برای تغییر نگرش نسبت به رنج و رشد فردی باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ کتاب حاضر برای افرادی که با اضطراب، افسردگی، استرس یا احساس بی‌معنایی در زندگی مواجه هستند، مفید است؛ همچنین، روان‌شناسان، مشاوران، درمانگران و علاقه‌مندان به حوزهٔ رشد فردی و خودشناسی می‌توانند از آموزه‌های این اثر بهره‌مند شوند. «ذهن آزادشده» به‌ویژه برای کسانی مناسب است که به‌دنبال راهی برای پذیرش خود و حرکت به‌سوی ارزش‌های شخصی هستند.

درباره استیون سی. هیز

«استیون سی. هیز» (Steven C. Hayes) زادهٔ سال ۱۹۴۸ میلادی، روان‌شناس بالینی آمریکایی و استاد بنیاد نوادا در دپارتمان روان‌شناسی دانشگاه نوادا بوده است. او نقش برجسته‌ای در توسعهٔ علم روان‌شناسی داشته و عضو هیئت‌علمی دورهٔ دکتری در زمینهٔ تجزیه‌وتحلیل رفتار و تحلیل رفتار بالینی بوده و به‌دلیل توسعهٔ تئوری «قاب رابطه» (یک تحلیل رفتاری از زبان و شناخت انسان) شناخته می‌شود. تحقیقات این نویسنده نشان داده است که چگونه زبان و تفکر می‌توانند منجر به رنج انسان شوند. تمرکز او بر کاربرد تحلیل رفتاری زبان و شناخت در فهم و کاهش اختلالات اضطرابی و سایر مشکلات روانی است؛ همچنین او بنیان‌گذار مدل روان‌شناسی «درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد» (ACT) است؛ روشی گسترده و مبتنی بر شواهد که در مشاوره و درمان‌روانی به کار می‌رود و با تکنیک‌هایی مانند ذهن‌آگاهی و تقویت رفتارهای سازگار، به مقابله با رفتارهای انعطاف‌ناپذیر و بهبود سلامت روان کمک می‌کند. کتاب «ذهن آزادشده» نوشتهٔ «استیون سی. هیز» است.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

«استیون سی. هیز» پیش از انتشار کتاب حاضر، جوایز متعددی دریافت کرد:

- Lifetime Achievement Award از Association for Behavioral and Cognitive Therapies: این جایزه به‌خاطر دستاوردهای برجسته در حوزهٔ روان‌شناسی رفتاری و شناختی به او اهدا شد،

- Impact of Science on Application Award از Society for the Advancement of Behavior Analysis: این جایزه به‌خاطر تأثیرگذاری علمی در کاربردهای عملی روان‌شناسی به او اعطا شد،

- Nevada Regents’ Researcher Award (۲۰۲۲): این جایزه به‌خاطر دستاوردهای پژوهشی برجسته در دانشگاه نوادا به او اهدا شد،

- او در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان Fellow از American Association for the Advancement of Science انتخاب شد که نشان‌دهندهٔ تأثیر علمی گستردهٔ او در حوزهٔ روان‌شناسی است.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

«مارک منسون» (نویسنده) در نقد صوتی کتاب در Audible اظهار داشته است که «درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد» (ابداع نویسندهٔ کتاب حاضر) یکی از مفیدترین ابزارهایی است که با آن مواجه شده و در این کتاب، «هیز» آن را با عمق و وضوحی بیشتر از همیشه ارائه کرده است. «مارتا بک» (روان‌شناس و نویسنده) این کتاب را پر از بینش و اطلاعات دانسته و آن را اثری جذاب و افشاگرانه توصیف کرده است؛ همچنین «استفان جی. هافمن» (استاد روان‌شناسی در دانشگاه بوستون) کتاب  «ذهن آزادشده» را صادقانه، دلسوزانه و عمیقاً بینش‌مند معرفی کرده و بر تأثیر این کتاب بر تحول زندگی و آزادسازی ذهن تأکید کرده است.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

این کتاب به‌وسیلهٔ نشر کتاب ارجمند، انتشارات امین‌نگار و نشر بینش نو‏‫ منتشر شده؛ همچنین با عنوان «‏‫ذهن آزاداندیش: چرخش به سوی جنبه‌های مهم و معنی‌دار زندگی» با ترجمهٔ «اکرم خمسه»‬؛ نیز با عنوان «ذهنی به رهایی رسیده: راهنمای اساسی برای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد اندیشیدن خود را متحول کنید و از استرس، اضطراب، افسردگی و اعتیاد رها شوید» با ترجمهٔ «علی فیضی»، «فاطمه فروزش‌یکتا» و «الهام آقایی» توسط نشر ابن‌سینا منتشر شده است.

بخشی از کتاب ذهن آزادشده

«5. هیچ‌کس جدا از دیگران نیست

تعهدات به اشتراک گذاشته شده یا علنی، به احتمال زیاد، پایدارتر خواهد بود؛ البته تا زمانی که مسئولیت رفتارمان را به گردن دیگران نیندازیم. احتمالاً به همین دلیل است که بعضی تعهدات مهم زندگی، مثل ازدواج، تشریفاتی دارد که از گروهی می‌خواهند شاهد تعهد باشند و از آن حمایت کنند. این، البته، کمی گمراه‌کننده است: ممکن است ذهن ادعا کند که حالا بار مسئولیت بر دوش دیگران است؛ اما مهارت‌های انعطاف‌پذیری به مهار این فرایند کمک می‌کنند.

دلیل دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد فکرکردن به دیگران، هنگام ایجاد تعهدات مفید است: الگوهای رفتاری‌مان فقط بر ما، به‌عنوان یک شخص، تأثیر نمی‌گذارد، بلکه روی اطرافیانمان نیز اثر می‌گذارد. همهٔ والدین این چالش را تجربه می‌کنند؛ چون می‌بینند که فرزندانشان به مطلوب‌ترین و ناپسندترین ویژگی‌های رفتاری آن‌ها واکنش نشان می‌دهند و حتی تکرارشان می‌کنند. جوامع و گروه‌ها نیز به‌نوعی به رفتارهای ما واکنش نشان می‌دهند. اگر رفتاری را تغییر دهید، احتمال تغییر رفتار مشابه در دوستانتان، دوستانِ دوستان و دوستانِ دوستانِ دوستانتان نیز بیشتر خواهد شد. این یعنی ممکن است هزاران نفر در موفقیت شما سهیم باشند. احتمالاً همین‌حالا هم که مشغول خواندن این کتاب هستید، هزاران نفر پشت‌سرتان دارند زیرچشمی نگاه می‌کنند!

وقتی تعهدی را به اشتراک می‌گذارید، دوستانتان باید بدانند که این بخشی از مأموریت بزرگ‌تر شماست و مسئله دفاع در برابر انتقادها یا نیاز به کنترل بیرونی نیست؛ بلکه هدف فقط به‌اشتراک‌گذاشتن و جلب توجه آن‌ها به این تعهد است. اگر دوستانتان دربارهٔ چرخش‌های انعطاف‌پذیری بیشتر بدانند و بتوانند ببینند چه زمانی درجا می‌زنید یا اجتناب می‌کنید یا داستان خودتان را می‌بافید، احتمالاً تأثیر بیشتری خواهد داشت و با اشاره‌ای مختصر کمک می‌کنند در مسیر خود بمانید. این‌ها دقیقاً همان مزایایی است که شما به آن‌ها نیاز دارید.»