کتاب مادربزرگ وبستر

کتاب مادربزرگ وبستر با عنوان اصلی Great Granny Webster نوشتهٔ «کرولاین بلک‌وود» با ترجمهٔ «نیما حسن ویجویه» را نشر بیدگل در سال ۱۴۰۳ منتشر کرده است. این رمان کوتاه و انگلیسی با نگاهی موشکافانه به روابط خانوادگی و میراث زنانگی در خانواده‌ای اشرافی، داستانی از تنهایی، انزوا و تقابل نسل‌ها را روایت می‌کند. نویسنده با زبانی دقیق و توصیفاتی ملموس، فضای سرد و سنگین خانه‌ای قدیمی را به تصویر می‌کشد و شخصیت‌هایی را می‌آفریند که هرکدام درگیر گذشته و زخم‌های خود هستند. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب مادربزرگ وبستر اثر کرولاین بلک وود

رمان کوتاه «مادربزرگ‌وبستر» به زندگی و روابط پیچیدهٔ زنان یک خانوادهٔ اشرافی می‌پردازد. این کتاب در دهه‌های پایانی قرن بیستم نوشته شده و فضای پساجنگ و تغییرات اجتماعی انگلستان را در پس‌زمینه دارد. ساختار کتاب بر پایهٔ روایت اول‌شخص شکل گرفته و راوی جوانی را دنبال می‌کند که برای گذراندن دوران نقاهت به خانهٔ مادربزرگ پدری‌اش فرستاده می‌شود. «کرولاین بلک‌وود» با بهره‌گیری از عناصر گوتیک (Gothic) و توصیف‌های دقیق، فضای خانهٔ سرد و تاریک مادربزرگ را به صحنه‌ای برای نمایش انزوا، خاطرات تلخ و میراث روانی زنان خانواده بدل می‌کند.

کتاب «مادربزرگ‌وبستر» با حجم کم خود، تصویری پرجزئیات و تأمل‌برانگیز از فروپاشی سنت‌ها و مواجههٔ نسل جدید با گذشته‌ای سنگین ارائه داده است. شخصیت‌ها در این رمان انگلیسی هرکدام حامل بخشی از تاریخ و زخم‌های نسل‌های پیشین هستند و روایت با نگاهی بی‌پرده و گاه طنزآمیز به روابط قدرت، جنسیت و فروپاشی روانی می‌پردازد. رمان کوتاه «مادربزرگ‌وبستر» نخستین‌بار در سال ۱۹۷۷ میلادی منتشر شده است. 

خلاصه داستان مادربزرگ وبستر

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از داستان را فاش می‌کند!

داستان «مادربزرگ‌وبستر» با ورود راوی نوجوان به خانهٔ مادربزرگ پدری‌اش آغاز می‌شود؛ خانه‌ای سرد، تاریک و پر از قوانین خشک که در منطقه‌ای ساحلی و دورافتاده قرار دارد. راوی که به‌دلیل بیماری و توصیهٔ پزشکان برای استنشاق هوای دریا به این خانه فرستاده شده، به‌تدریج با شخصیت سخت‌گیر، منزوی و بی‌احساس مادربزرگ آشنا می‌شود. «مادربزرگ‌وبستر» زنی است که سال‌ها در انزوا و با وسواس نسبت به نظم و صرفه‌جویی زندگی کرده و رابطه‌اش با اطرافیان به‌ویژه دخترش قطع شده است. حضور خدمتکار سالخورده و معلول، «ریچاردز» و قوانین سفت‌وسخت خانه، فضای خفقان‌آوری ایجاد می‌کند که راوی را به تأمل دربارهٔ گذشتهٔ خانواده و سرنوشت زنان آن وا می‌دارد. در خلال اقامت، راوی با خاطرات و روایت‌هایی از مادربزرگ مادری‌اش که دچار فروپاشی روانی شده و پس از حادثه‌ای هولناک از خانواده طرد شده، مواجه می‌شود. این خاطرات و کابوس‌ها، ترس از به‌ارث‌بردن جنون و انزوای خانوادگی را در ذهن راوی تقویت می‌کند. در کنار مادربزرگ‌وبستر، «عمه‌لاوینیا» نیز با سبک زندگی متفاوت و پرهیاهویش، تضادی آشکار با فضای سرد و بی‌روح خانه ایجاد می‌کند. داستان با جزئیات دقیق از مناسبات خانوادگی، خاطرات تلخ و ترس‌های پنهان، تصویری از میراث روانی و عاطفی زنان خانواده ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب مادربزرگ وبستر را بخوانیم؟

کتاب «مادربزرگ‌وبستر» با فضاسازی منحصربه‌فرد و پرداختن به روابط پیچیدهٔ خانوادگی، تجربه‌ای متفاوت از خواندن یک رمان کوتاه را رقم می‌زند. این کتاب با نگاهی بی‌پرده به انزوا، پیری، فروپاشی سنت‌ها و تأثیرات روانی نسل‌ها، مخاطب را به تأمل دربارهٔ میراث خانوادگی و نقش زنان در ساختارهای سنتی و مدرن وامی‌دارد. توصیف‌های دقیق از فضای خانه و شخصیت‌ها همراه با طنز تلخ و نگاه انتقادی به طبقهٔ اشراف، اثری خلق کرده که هم از نظر ادبی و هم از نظر روان‌شناختی قابل توجه است. خواندن این کتاب فرصتی است برای مواجهه با لایه‌های پنهان روابط خانوادگی و تأثیرات ناگفتهٔ گذشته بر زندگی امروز.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به رمان‌های کوتاه، داستان‌های خانوادگی، ادبیات گوتیک و روایت‌های روان‌شناختی مناسب است؛ همچنین کسانی که دغدغهٔ بررسی روابط میان‌نسلی، تأثیرات گذشته بر حال و نقش زنان در خانواده را دارند، از خواندن این اثر بهره خواهند برد.

درباره کرولاین بلک وود

«کرولاین بلک‌وود» (Caroline Blackwood) در سال ‫۱۹۳۱‏ به دنیا آمد و در سال ‏۱۹۹۶ میلادی درگذشت. این نویسندهٔ انگلیسی و روزنامه‌نگار برجستهٔ بریتانیایی در لندن به دنیا آمد و با آثاری که ترکیبی از طنز سیاه، نگاهی تیزبینانه به روابط انسانی و نقدی بی‌رحمانه بر طبقهٔ اشرافی بودند، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات معاصر به دست آورد. او نویسندهٔ چندین رمان کوتاه اما عمیق بوده که از میان آن‌ها، «مادربزرگ‌وبستر» (Great Granny Webster) بیش از دیگر آثارش مورد تحسین قرار گرفت و نامزدی جایزهٔ معتبر بوکر را برایش به‌همراه داشت. نوشته‌های این نویسنده با فضایی سرد، نگاهی به فساد درونی شخصیت‌ها و پرداختن به موضوعاتی چون انزوا، روان‌پریشی و پوچی زندگی، تصویری تند و گاه تلخ از انسان و جامعه ارائه می‌دهند. او در ترسیم شخصیت‌هایی که در لبهٔ فروپاشی روانی یا بحران‌های وجودی قرار دارند، مهارتی منحصربه‌فرد داشت.

این کتاب یا نویسنده چه جوایز و افتخاراتی کسب کرده است؟

رمان کوتاه «مادربزرگ‌وبستر» (Great Granny Webster) نامزد دریافت جایزهٔ بوکر بوده؛ همچنین رمان پیشین «کرولاین بلک‌وود» به نام The Stepdaughter در سال ۱۹۷۶ موفق به کسب جایزهٔ «دیوید هایم» (David Higham Prize) برای بهترین رمان اول شد.

نظر افراد یا مجله‌های مشهور درباره این کتاب چیست؟

«جاناتان رابان»، نویسنده و منتقد برجسته، این اثر را شوک‌آور، درخشان و به‌شدت خنده‌دار توصیف کرده و آن را بهترین کتاب «کرولاین بلک‌وود» دانسته است. «فیلیپ لارکین»، شاعر و منتقد ادبی معتقد است این کتاب با وجود حجم کم توانسته روح چهار دورهٔ تاریخی (ویکتوریایی، ادواردی، پیش و پس از جنگ جهانی) را در نثری دقیق و زنده بازتاب دهد. «گری ایندیانا» در «بوک‌فوروم»، شخصیت مادربزرگ را یکی از سرسخت‌ترین هیولاهای ادبیات مدرن معرفی کرده و او را نمادی از ارزش‌های پوسیدهٔ اشرافیت سنتی دانسته است. «گابریل آنان» در «تایمز لیتریری ساپلیمنت» نوشته این کتاب در ظاهر خاطره‌نویسی است، اما جذابیت و کشش آن مانند یک داستان مرموز عمل می‌کند و شخصیت‌ها را زنده و ماندگار به تصویر می‌کشد. «لوسی اسکولز» در «لیتریری هاب» این اثر را ترکیبی از افسانه‌ای تیره و روایتی با تلخ طنز از یک خانواده دانسته که با سادگی جادویی‌اش در ذهن خواننده ماندگار می‌شود. «نگار عظیمی» در نیویورکر، این کتاب را نوعی «فانتزی ماتریدالی» توصیف کرده که به‌طور نمادین به مبارزه با میراث مادرسالارانه می‌پردازد.

بخشی از کتاب مادربزرگ وبستر

«تامی ردکلیف با حالتی حاکی از رضایت یادِ گذشته‌ها کرد و با آب‌وتاب از پدرم گفت و زیاده‌نوشی در مهمانی‌های آکسفورد، که اتفاقاً هردو حسابی اهلش بودند. همیشه از این تعجب می‌کردم که چطور بسیاری از دوستان قدیمی پدرم هیچ تغییری نکرده بودند، انگار همان‌طور در خاطرهٔ خیال‌انگیز مهمانی‌های دانشجویی پیش از جنگ مانده بودند. به نظر می‌آمد احساس می‌کردند که هیچ‌چیز بعد از فارغ‌التحصیلی‌شان هرگز به پای هیجانی نمی‌رسید که آن روزها تجربه کرده بودند. آنها هیچ‌وقت نتوانستند حال‌وهوای آکسفوردی که این‌قدر دوستش داشتند و شیفته‌اش بودند، با همان جذابیت و شکوه، احیا کنند. وقتی سعی می‌کردند هیاهوی سرخوشانهٔ شب‌هایی را توصیف کنند که در اتاق‌های دودگرفتهٔ کالج می‌گذشت، آن‌هم وقتی که دختران جوان از لندن می‌آمدند، تلاششان برای هیجان‌انگیز نشان‌دادن آن وقایع باعث می‌شد احساس کنم آن سبک زندگی خانمان‌برانداز و لاقیدانه است. جالب اینکه والدینی اشرافی داشتند و دارودستهٔ کوچکی به‌هم زده بودند که رفتار و سکناتشان حسابی باب روز بود، هرکسی را به جمعشان راه نمی‌دادند و مثل اوباش عده‌ای سرکرده بودند و بقیه نوچه و دنباله‌رو. انگار از جنب‌وجوش و قیل‌وقالی که مشخصهٔ چنین دارودسته‌هایی است احساس قدرت و برتری بهشان دست می‌داد. خودشان با خنده و حسرت از این گذشته یاد می‌کردند، از آن وقت‌ها که یکی‌شان بالا می‌آورد و از حال می‌رفت یا آن‌یکی لیچار بار غریبه‌ها می‌کرد و یکی دیگر با ماشین دوست‌دخترش می‌کوبید این‌وروآن‌ور، با وجود این من همچنان حس می‌کردم آنچه حالا برایشان حکم خاطره‌ای ارزشمند را داشت چه‌بسا از بسیاری جهات ناخوشایند بود. حال‌وهوای آکسفورد پیش از جنگ‌ـ‌ـ‌ـ‌سرزندگی، امید و بی‌پروایی، نافرمانی و شوخی‌ها و لطیفه‌های مشترکی که رفاقت‌ها را عمیق‌تر می‌کردـ‌ـ‌ـ‌برایم قابل درک نبود. حس‌وحال آن دوران کم‌رنگ‌تر و بی‌رمق‌تر از آن بود که بشود بعد از گذشت این‌همه سال احیایش کرد، مدت‌ها قبل دود شده و به هوا رفته و دیگر اثری از آن نمانده بود.»