کتاب تاریخ بیهقی

کتاب تاریخ بیهقی نوشتهٔ ابوالفضل بیهقی دبیر و حاصل ویرایش جعفر مدرس صادقی است. نشر مرکز این کتاب را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب تاریخ بیهقی

کتاب تاریخ بیهقی را نتیجهٔ عالی و بی‌مانند یک دورهٔ طلایی در تاریخ ادبیات ایران دانسته‌اند. ابوالفضل بیهقی دبیر با تأکید بر مشـاهده و مقیدماندن به دیدگاه راویان و ثبت جزئیات صحنه‌ها و نقل‌نامه‌ها و گفت‌وگوهای افراد درگیر در ماجرا، روایتی مستند و داستـانی ماندگار به دسـت داده است. گفته شده است که او با افسـانه‌پردازی و خیال‌بافی میانهٔ خوبی ندارد؛ عظمت کار او قالب تنگ تاریخ را شکسته و تاریخ او را به قلمرو «ادبیات» و «رمان» وارد کرده است. موضوع اصلی تاریخ بیهقی یا «تاریخ مسعودی»، تاریخ پادشاهی «مسعود غزنوی» پسر سلطان «محمود غزنوی» است. این کتاب افزون بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی دربارهٔ تاریخ صفاریان، سامانیان و دورهٔ پیش از پادشاهی «محمود غزنوی» دارد. نسخهٔ اصلی کتاب حدود ۳۰ جلد بوده که به‌دستور سلطان «مسعود» بخش بسیاری از آن از بین رفته و از این کتاب امروزه مقدار کمی (حدود ۵ مجلد) بر جای مانده است. برخی این کتاب را «تاریخ ناصری» نامیده‌اند؛ از جمله «ابن فندق بیهقی» که در سال ۴۹۰ ه‍جری قمری در منطقهٔ «بیهق» به دنیا آمده و بسیاری دیگر پس از او.

این کتاب، یکی از جلدهای مجموعهٔ «بازخوانی متون» در نشر مرکز است. این مجموعه دربردارندهٔ ویرایش‌های جدید از برجسته‌ترین متن‌هایی است که در ادبیات فارسی اهمیت دارند. کوشش بر آن بوده است که این متون بدون آنکه در اساس آن‌ها تصرفی صورت پذیرد، عرضه شوند؛ ازاین‌رو تمامیت اثر و سبک متن دست‌نخورده باقی می‌ماند و تنها با پیراستن برخی فرعیات و فصل‌بندی و تدوین دوباره و پاراگراف‌بندی و نقطه‌گذاری و به‌کاربردن رسم‌الخطی یکدست، متن به هیئتی تازه در می‌آید؛ تا نه‌فقط برای پژوهندگان و کارشناسان، بلکه برای همهٔ ادب‌دوستان مفید و خواندنی باشد.

خواندن کتاب تاریخ بیهقی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران تاریخ و ادبیات کهن ایران پیشنهاد می‌کنیم.

درباره بیهقی

ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی در ۳۸۵ ه‍جری قمری مصادف با ۹۹۵ میلادی و ۳۷۴ هجری شمشی، در حارث‌آبادِ بیهق (سبزوار امروز) به دنیا آمد. او تاریخ‌نگار و نویسندهٔ مشهور ایران در دربار غزنوی بود. شهرت بیهقی برای نگارش کتابی معروف به «تاریخ بیهقی» است که مهم‌ترین منبع تاریخی درمورد دوران غزنوی به شمار می‌رود. جلدهای باقی‌مانده از این کتاب، دورهٔ سلطان مسعود غزنوی اول (۴۲۱ تا ۴۳۲ هجری قمری) را پوشش داده است. در گاه‌شمار رسمی ایران، روز اول آبان به یاد این نویسنده و تاریخ‌نگار ایرانی با عنوان «روز ملی نثر پارسی» ثبت شده است. ابوالفضل بیهقی در ۴۷۰ ه‍جری قمری (۱۰۷۷ میلادی) در غزنین درگذشت.

درباره جعفر مدرس صادقی

جعفر مدرس صادقی در سال ۱۳۳۳ در اصفهان به دنیا آمد. او نویسنده، مترجم و ویراستار ایرانی است که تحصیلات دبیرستانی‌اش را در اصفهان به پایان رساند و سال ۱۳۵۱ برای ادامهٔ تحصیل به تهران رفت. مدرس صادقی از ٢٣سالگی وارد مطبوعات شد و کارش را با گزارش‌نویسی در روزنامهٔ اطلاعات آغاز کرد. او سپس از سال ١٣۵٣ به «آیندگان» رفت و در سرویس فرهنگی به کار ترجمه، معرفی و نقد کتاب پرداخت. این نویسندهٔ ایرانی با انتشار رمان «گاوخونی» به شهرت رسید. این رمان سال ۱۹۹۶ به انگلیسی ترجمه و در آمریکا منتشر شد؛ همچنین به زبان‌های عربی و کردی نیز ترجمه شده است. بهروز افخمی نیز سال ١٣٨٣ فیلمی بر اساس آن ساخت که یک سال بعد در بخش «۲ هفته با کارگردانان» جشنوارهٔ فیلم کن به نمایش درآمد. از رمان‌های دیگر مدرس صادقی که به انگلیسی ترجمه شده «کلهٔ اسب» است. داستان «بالون مهتا» یکی دیگر از آثار مکتوب اوست. او رساله‌ای هم به نام «اندر آداب نوشتار» را هم نوشته است.

جعفر مدرس صادقی سال ١٣٩٣ در گفت‌وگویی از سانسور گلایه کرد و گفت که سانسور باید به‌طور کامل برداشته شود؛ چه پیش از چاپ چه پس از چاپ و نویسنده خودش باید پاسخگوی آن چیزی باشد که به چاپ می‌رساند.