کتاب تکنیک بازیگری

کتاب تکنیک بازیگری نوشتهٔ استلا آدلر و ترجمهٔ احمد دامود است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. استلا آدلر یکی از بزرگ‌ترین استادان هنر بازیگری است. مارلون براندو از مشهورترین هنرآموزان او محسوب می‌شود.

درباره کتاب تکنیک بازیگری

کتاب تکنیک بازیگری راهنمای جامع و علمی «استلا آدلر» به تکنیکی است که او را یکی از برگزیده‌ترین آموزگارانِ بازیگری جهان ساخته و آکنده از تمرین‌ها و مثال‌هایی است که مستقیماً از کلاس‌های پربار او گرفته شده‌اند. تکنیک بازیگری متنی عملی برای بازیگران امروز است: کاوشی پویا در روش‌هایی است که بازیگران برجسته‌ای چون «مارلون براندو»، «رابرت دِنیرو» و «وارن بیتی» را عمیقاً تحت تأثیر قرار داده است.

مارلون براندو دربارهٔ آدلر اینگونه می‌گوید: «برای من «استلا آدلر» تنها یک استاد بازیگری نیست. او از طریق کارش اطلاعات بسیار با ارزشی در اختیار ما قرار می‌دهد ــ اینکه به چه ترتیب چگونگی فعل و انفعالات عاطفی خود و همچنین دیگران را کشف کنیم. این برای من آزاردهنده است که ارزش کمک‌های او به ارتقای سطح فرهنگ تئاتری تاکنون آن‌طور که باید شناخته نشده و مورد تقدیر قرار نگرفته است. زیرا او، به عکس بعضی از افراد معروفی که به عنوان اشاعه‌دهنده روشِ به اصطلاح بازیگری «متد» شهرت یافته‌اند، به بهره‌کشی مبتذل در این راه تن نداده است. او اگر تنها فرد نباشد، یکی از افراد نادری است که به پاریس رفت تا نزد کنستانتین استانیسلاوسکی، مشاهده‌گر ماهر رفتار انسانی و شخصیت برجسته تئاتر روسیه، به مطالعه بپردازد. حاصل این سفر او آگاهی به تکنیک استانیسلاوسکی بود که وی در بازگشت به آمریکا همراه خود به این کشور آورد و در تدریس خود آن را به کار گرفت. چه‌بسا او نمی‌دانست که از آن پس و از طریق تدریس بازیگری چه تأثیری در فرهنگ نمایشی جهان می‌گذارد. امروزه همهٔ فیلم‌سازان، تقریباً در هر نقطه از جهان، به نوعی از فیلم‌های آمریکایی تأثیر پذیرفته‌اند و این فیلم‌ها نیز به نوبه خود تحت تأثیر آموزش‌های استلا آدلر قرار داشته‌اند. گروه زیادی شیفته وی هستند و ما به او بسیار مدیونیم. من شخصاً به خاطر همه آن چیزهای گران‌بهایی که وی به زندگی من هدیه کرده است سپاسگزارش هستم و به اینکه در زندگی حرفه‌ای و شخصی‌ام با او در تماس بوده‌ام مباهات می‌کنم.

اکنون او کتابی دربارهٔ بازیگری به رشته تحریر درآورده است که به شناخت سرشت بازیگری، این هنر باستانی و فن ظاهراً غریزی عرضه خودمان به دیگران، بدانگونه که ما را آن طور منعکس کند که حقیقتاً هستیم، کمک فوق‌العاده‌ای می‌کند... بازیگری پدیده‌ای شگفت‌انگیز از نهاد انسان است و تحلیلی که خانم آدلر از فن بازیگری ارائه می‌دهد، تحلیلی بُرنده و هوشمندانه است که در ارائه آن بسیار تأخیر شده. امیدوارم که همه از خواندن این کتاب به همان اندازه که من لذت بردم، لذت ببرند.»

خواندن کتاب تکنیک بازیگری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند با تکنیک‌های بازیگری آشنا شوند پیشنهاد می‌کنیم.

درباره استلا آدلر

استلا آدلر، زاده‌شده در یک خانواده سرشناس تئاتری، شاگرد و پیرو «کنستانتین استانیسلاوسکی»، تکنیک بازیگری خود را براساس «متُد» معروف او بنا نهاده است. کار خانم آدلر در «تئاتر گروپ» در سال‌های ۱۹۳۰ برای وی، به عنوان یکی از پویاترین و تربیت‌شده‌ترین بازیگران عصر حاضر و نیز یکی از آموزگاران برجسته و نظریه‌پردازان این فن، شهرت بسیار پدید آورد. در سال ۱۹۴۹ نامبرده استودیوی بازیگری خود را که اینک «استلا آدلر کنسرواتوری آو اکتینگ» نامیده می‌شود، بنیان گذاشت. این کنسرواتور، که نامبرده در آن تدریس می‌کرد، یکی از برگزیده‌ترین برنامه‌های آموزشی بازیگران را در دنیا ارائه می‌دهد.

بخشی از کتاب تکنیک بازیگری

«گرچه بازیگری حرفه‌ای بسیار قدیمی و کاملا شناخته شده است که قدمت آن به چند هزار سال می‌رسد، تعریف موقعیت بازیگر در جامعه همواره مشکل بوده است. او نه در تعاریف مربوط به طبقه متوسط جا می‌گیرد، نه در گروه روشنفکران، زیرا نه هیچ یک از غریزه‌های اقتصادی گروه اول را دارد، نه علائق پژوهشی گروه دوم را. به تعبیری می‌توان گفت که بازیگر به گروهی مخصوص به خود تعلق دارد. او هنرمندی سوای هنرمندان دیگر است، هنرمندی است که به گونه‌ای منحصر به فرد از بدنش، روحش و صدایش به عنوان ابزار کارش استفاده می‌کند. از این جهت موقعیت بازیگر در حرفه‌اش کاملا روشن و تردیدناپذیر است، چرا که مسؤولیت سنگین تعبیر و بیان محتوای نمایشنامه به عهده اوست. اوست که به افکار نویسنده نمایشنامه هستی می‌بخشد و اوست که شخصیت‌هائی به ابعاد اُدیپوس، هملت، هدا گابلر، ژان‌دارک و ویلی لومن را بازی می‌کند.

این گزافه نخواهد بود اگر ادعا کنیم که بازیگر، به عنوان تعبیرکننده نمایشنامه، مهمترین عنصر تئاتر است. به این جهت شاید تعجب‌آور نباشد که می‌بینیم افراد کاملا متفاوتی، با شرایط بسیار مختلف، با سطح تحصیلی و گذشته‌ای بسیار متفاوت، بازیگری را به عنوان حرفه خود انتخاب می‌کنند. این افراد، که می‌توانند در تفکرات اجتماعی خود به شدت با هم متفاوت باشند، در اشتیاق به بازیگری همانند یکدیگرند. در حالیکه این اشتیاقِ فوق‌العاده ممکن است ایشان را قانع کند که قدرت اجرای نقش را دارند و سرانجام بازیگر خواهند شد، چه بسا که موانع فلج‌کننده‌ای در سر راه خود داشته باشند که بازیگری را، اگر برایشان غیرممکن نسازد، بسیار دشوار خواهد ساخت. خجول بودن، احساس عدم اطمینان، و اضطراب مشکلات مشترک بعضی از این افراد است، همانطور که نداشتن انضباط، ناآگاهی از آداب و سنت‌های این حرفه و عدم کنترل بدن مشکلات بعضی دیگر است. این افراد ممکن است مانند ارواح سرگردان، وحشت‌زده و غیرعادی به نظر برسند، با اینهمه بلندپروازی آنان همچون منجنیقی ایشان را به داخل صحنه پرتاب می‌کند.

بنابراین اجازه دهید از اول شروع کنیم. من سعی خواهم کرد همه چیز را تا آنجا که ممکن است روشن کنم. اجازه دهید با این گفته شروع کنم که سیستم استانیسلاوسکی یک نوع تکنیک بازیگری است. البته تکنیک‌های بازیگری همیشه وجود داشته‌اند، اما این سیستم، با وجود اینکه در حدود یکصد سال پیش کشف و تنظیم شده است، مدرن‌ترین تکنیک این حرفه است.

دلیل استانیسلاوسکی، بنیان گذار تئاتر هنر مسکو، برای آفرینش تکنیک جدید یک ضرورت ساده تئاتری بود: شیوه‌های اجرائی قدیمی با انواع جدید نمایشنامه‌هائی که چخوف، ایبسن، استریندبرگ و دیگران نوشته بودند، همسازی نداشت.

در ایالات متحده آمریکا، سیستم استانیسلاوسکی که با نام «متد» شهرت یافت، بنا به دلایلی به سرعت توسط بسیاری از بازیگران تحریف شد. نویسندگان ستون شایعات روزنامه‌ها و نویسندگان مجلات نیز به این درک نادرست دامن زدند، تا آنجا که تماشاگران متوسط تئاتر به این باور کشیده شدند که حرفه بازیگری از گروهی بازیگر، که از شدت هیجان کلمات را غیرواضح ادا می‌کنند و چه بسا آب دهانشان نیز به بیرون می‌پرد، تشکیل شده است که به اصطلاح «احساس واقعی» خود را به نمایش می‌گذارند، حتی اگر هیچ ربطی به نمایشنامه‌نویس یا شخصیت‌های او نداشته باشد.»