کتاب دوران همدلی

کتاب دوران همدلی نوشتهٔ فرانس د وال با ترجمهٔ حسن افشار در نشر مرکز چاپ شده است. در این کتاب درس‌هایی از طبیعت برای تبدیل‌شدن به جامعه‌ای مهربان‌تر می‌آموزیم. آزمندی چو بیرون رود، همدلی درآید.

درباره کتاب دوران همدلی

د وال که نخستی‌شناس است، با کشف آشتی‌پذیری نخستی‌ها حوزهٔ مطالعات حل اختلاف در حیوانات را پدید آورد و سال ۱۹۸۹ برای کتاب صلح نخستی‌ها برندهٔ جایزهٔ کتاب لس‌آنجلس تایمز شد. مقالات علمی او در نشریاتی مانند ساینس، نیچر، ساینتیفیک امریکن، و مجلات تخصصی رفتارشناسی حیوانات به چاپ رسیده‌اند. سال ۲۰۰۷ مجلهٔ تایم او را یکی از ۱۰۰ چهرهٔ تأثیرگذار جهان نامید. اولین کتاب د وال سیاست شامپانزه‌ها مقایسه‌ای بین این حیوان و سیاست‌مداران از نظر جنگ قدرت است.

د وال در دوران همدلی قصد دارد این پیام را برساند که طبیعت انسان دست یاریگر غول‌آسایی در این کارستان است. البته از زیست‌شناسی معمولاً برای توجیه جامعه‌ای مبتنی بر خودخواهی کمک می‌گیرند، ولی باید بدانیم که چسب همبستگی اجتماعات را نیز زیست‌شناسی فراهم آورده است. این چسب در میان ما و بسیاری از حیوانات یکسان است. همراهی با دیگران، هماهنگ‌کردن فعالیت‌ها، و رسیدگی به نیازمندان در انحصار بشر نیست. همدلی انسانی از پشتوانه‌ٔ تاریخ تکامل درازی برخوردار است که معنی دوم «دوران» در اسم کتاب حاضر است.

کتاب دوران همدلی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب به علاقه‌مندان به جامعه‌شناسی و زیست‌شناسی پیشنهاد می‌شود.

بخشی از کتاب دوران همدلی

«کسانی‌که بیشترین اهمیت را به آزادی فردی می‌دهند غالباً منافع جمعی را مفهومی رمانتیک می‌شمارند، چیزی که سوسول‌ها و کمونیست‌ها از آن دم می‌زنند. منطق آنها «هرکسی کار خودش، بار خودش» است. مثلاً به جای این که پول بی‌زبان را خرج ساختن آب‌بند برای کل منطقه‌ای بکنیم، چرا نگذاریم هرکس برای خودش فکری بکند؟ از قضا شرکت تازه‌تأسیسی در فلوریدا دقیقاً دارد همین کار را می‌کند: در هواپیماهایی که به محض پیش‌بینی توفان از منطقه خارج می‌شوند جا کرایه می‌دهد. به این ترتیب، کسانی که پولش را دارند دیگر با بقیه در راه‌بندان جاده‌ها گیر نمی‌کنند.

هر جامعه‌ای ناچار است فکری برای این گرایش «اول، من» بکند. من هرروزه شاهد چاره‌جویی برای آن هستم، ولی نه بین آدم‌ها؛ بین شامپانزه‌های مرکز تحقیقات ملی نخستیان یِرکیز، که محل کار من است. در پایگاه میدانی‌مان در شمال شرق آتلانتا، شامپانزه‌ها را در محوطه‌های بزرگی رها می‌کنیم و گاهی به آنها یک خوراکی تنهای قابل تقسیم می‌دهیم، مثل هندوانه. بیشتر کپی‌ها می‌خواهند نفر اولی باشند که آن را می‌گیرند، چون موقعی که آن را گرفتند کم پیش می‌آید که کپی دیگری بخواهد آن را از دست‌شان دربیاورد. احترام به مالکیت وجود دارد و حتی مسلط‌ترین نر اجازه می‌دهد دون‌پایه‌ترین ماده خوراکی‌اش را برای خودش نگه دارد. دیگران اغلب برای درخواست سهمی از خوراکی دست‌شان را به طرف دارندهٔ آن دراز می‌کنند (همان کاری که ما آدم‌ها در همه جای دنیا می‌کنیم). کپی‌ها التماس و آه و ناله هم می‌کنند؛ حتی برای طرف ضجه هم می‌زنند. اگر دارنده محل نگذارد، گدا ممکن است برایش غش و ضعف کند، جیغ بکشد و غلت و واغلت بزند، انگار که دنیا به آخر رسیده است.»