حسن افشار
زندگینامه و معرفی کتابهای حسن افشار
حسن افشار مترجم و ویراستار ایرانی است که اهل کتاب، نامش را روی جلد بسیاری از کتابها از تاریخ ایران و جهان تا تاریخ هنر، تاریخ سینما و ادیان دیدهاند.
بیوگرافی حسن افشار
حسن افشار در ۱۳۳۲ در شهر میاندوآب آذربایجان غربی به دنیا آمد. خیلی زود پدرش را از دست داد و در خانهی پدربزرگش ساکن شد. پدربزرگش کارگر چاپخانهی مجلس شورای ملی بود. او از طریق کتابهایی که پدربزرگش از مجلس به خانه میآورد با کتابها و موضوعات زیادی آشنا شد. مادربزرگش مکتبخانه داشت و به همراه مادر افشار در آنجا درس میدادند. خود افشار در آن مکتبخانه درس خواند. در دانشگاه به سراغ رشتهی معماری در دانشگاه ملی رفت. سال سوم بود که متوجه شد نه به معماری علاقه دارد و نه استعدادی در آن؛ بنابراین رهایش کرد. مدتی بعد برای تحصیل در سینما گرایش کارگردانی به آمریکا رفت. در ۱۳۵۹ وقتی به ایران بازگشت، دو چمدان کتاب با موضوع سینما با خود آورده بود؛ اما وضعیت برای کار سینمایی مناسب نبود. بخشی از سینماها را آتش زده بودند و آنهایی که سالم ماندند بلاتکلیف بودند و در آنها فیلمهای روسی و چینی به نمایش درمیآمد. نامساعدبودن وضعیت باعث شد افشار از سینما چشم بپوشد. اولین برخوردش با ترجمه وقتی بود که یکی از دوستانش که سهامدار انتشارات نیل بود از او خواست کتابی برایشان ترجمه کند و افشار هم کتاب «تاریخ سینما» را که از آمریکا با خود آورده بود در ۱۳۶۴ ترجمه کرد، گرچه با وقفهای چند ساله در ۱۳۷۲ منتشر شد. این آغاز ترجمهی حرفهای او بود.
ترجمههای حسن افشار و موضوعات آن
افشار در حوزههای تاریخ، ادبیات، فلسفه، علوم سیاسی، هنر و ادیان کتاب ترجمه کرده است. از آنجا که مترجمی حرفهی اصلی اوست بسیاری از کتابها را بنا به سفارش ناشر و نه انتخاب شخصی، ترجمه کرده است. نخستین ترجمههای او مرتبط با رشتهی تحصیلیاش یعنی سینما بودند. با گستردهشدن موضوعات ترجمه، بهتدریج از سینما فاصله گرفت و با پذیرش توان خود برای ترجمهی کتابها در موضوعات مختلف، کارش را توسعه داد. البته ترجمههای او از حوزهی علوم انسانی خارج نشد. از زمان شروع کار ترجمه، حدود نود کتاب ترجمه کرده است. او با بسیاری از ناشرهای دولتی و خصوصی کار کرده؛ اما بیشتر ترجمههای او متعلق به نشر مرکز هستند. آخرین ترجمههای افشار مربوط به مجموعهی تاریخ فشردهی کشورها در نشر مرکز است که از آنها کشورهای انگلستان، آلمان، اتحاد جماهیر شوروی، هند و چند کشور دیگر منتشر شده و همچنان ادامه دارد.
اگر میخواهید با این مترجم بیشتر آشنا شوید، سری به قسمت ۶۵ پادکست «کتابگرد» بزنید. این پادکست با آدمهای مختلف حرف میزند، قصهی زندگیشان را میشنود و سری به کتابهایی که ترجمه کردهاند میزند. حسن افشار مهمان قسمت ۶۵ پادکست کتابگرد با عنوان «از عشق به سینما تا ترجمهی کتاب با حسن افشار» بود. آنجا از زندگی، انتخاب کتاب برای ترجمه و کتابها و فیلمهای مورد علاقهاش گفته است.
مروری بر مهمترین کتابهای ترجمهشده توسط حسن افشار
یک درخت، یک صخره، یک ابر
کتاب «یک درخت، یک صخره، یک ابر» مجموعهی داستان كوتاهی است که افشار با خود از آمریکا آورده بود و آن را در ۱۳۷۲ ترجمه کرد. بعد از چند سال وقفه و با حذفیات در ۱۳۷۶ با عنوان «همهچیز و هیچچیز» به چاپ رسید. در ۱۳۸۲ قسمتهای حذفشده به کتاب بازگشت و با عنوان جدید منتشر شد. كتاب، پیشگفتاری آموزنده برای مبتدیان در زمینهی داستان کوتاه و توضیحات مناسب دربارهی ژانرهای ادبی و انواع راویها و زاویههای دید در نگارش داستان دارد. این کتاب را میتوان تاریخ داستان کوتاه از دویست سال پیش به اینور دانست؛ مجموعهای شامل ۴۸ داستان کوتاه از نویسندگان بزرگ جهان.
ناتورالیسم
کتاب «ناتورالیسم» (۱۳۷۵) مطالعهی جامع یکی از جنبشهای برجستهی ادبی قرن نوزدهم است. در این كتاب مفهوم ناتورالیسم تعریف شده و پیشینه و تاریخچهی آن و سیر تحولش در کشورهای مختلف بررسی شده است.
سلام اول
کتاب «سلام اول» کتابی تاریخی و دربارهی حوادث انقلاب آمریکا است. این کتاب جریان انقلاب آمریکا و ورود قدرتهای بزرگ آن زمان به صحنهی نبرد بهویژه درگیری میان انگلیس و فرانسه و هلند را بررسی و تحلیل میکند.
صلحی که همه صلحها را بر باد داد
«صلحی که همه صلحها را بر باد داد» کتابی تاریخی مربوط به دورهی جنگ جهانی است. این کتاب با بررسی حوادث بین سالهای ۱۹۱۴ تا ۱۹۲۲ توضیح میدهد که چرا و چگونه متفقین تصمیم گرفتند با فروپاشی امپراتوری عثمانی جغرافیای خاورمیانه را از نو بسازند تا جایی که تأثیرات این دگرگونی به اروپا نیز رسید.
تاریخ فرهنگی زشتی
«تاریخ فرهنگی زشتی» مفهوم زشتی را از منظر تاریخ و فرهنگ بررسی کرده و چگونگی تعریف و ادراک زشتی را از دوران باستان تا عصر مدرن توضیح داده است. پرسش کتاب است که آیا زشتی میتواند ساختهی ذهن و فرهنگ باشد؟ نویسنده برای پاسخ به این پرسش، ادبیات، هنر، معماری، موسیقی، اسطوره، بسترهای فرهنگی، تاریخی و زیستشناختی را کاویده است.
ایران و جنگ جهانی اول
کتاب «ایران و جنگ جهانی اول» مجموعه مقالاتی تحلیلی از حوادث جنگ جهانی اول و چگونگی ورود ایران به این جنگ است. این مقالهها جامعهی ایران را در ابعاد مختلف حین قرار گرفتن در میانهی جنگ بررسی کردهاند.
اختناق ایران
کتاب «اختناق ایران» یکی از منابع دستاول در تاریخ معاصر ایران است و نویسندهی آن یعنی مورگان شوستر، اقتصاددان و کارشناس مالی اهل ایالات متحده آمریکا بود که در ۱۹۱۱ برای اصلاح مالیهی ایران بهعنوان خزانهدار کل به استخدام دولت درآمد. او در این کتاب خاطرات حضور هشت ماههاش در ایران را روایت کرده است.
تاریخ فشردهی اتحاد شوروی
«تاریخ فشردهی اتحاد شوروی» کتابی موجز و در عین حال پر جزئیات از تاریخ شوروی و مروری بر این حکومت از ۱۹۱۷ تا ۱۹۹۱ است. کتاب رویدادهای این مدت و شخصیتهای آن را مختصر اما جذاب و ساده توضیح داده است.
آینهای در دوردست
کتاب «آینهای در دوردست» روایتی تاریخی از قرن چهاردهم میلادی است. قرنی مصیبتبار که در آن جنگهای صد ساله، دو دستگیها و مرگ سیاه در جریان بود.