کتاب شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان

شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان کتابی نوشته دیوید بال درباره شیوه‌های نمایشنامه‌ه‌خوانی است که در مجموعه مطالعات اجرا به چاپ رسیده است.

مجموعهٔ مطالعات اجرا، عنوان مجموعهٔ تازه‌ای است که برای معرفی کتاب‌هایی در زمینهٔ عملِ اجرا، و مهارت‌های عملی تئاتر طراحی‌شده است. برعکسِ مجموعه‌های بیشتر‌تئوریک تئاتر، مطالعات اجرای بیدگل رویکردی عملی‌تر را در زمینهٔ تئاتر و اعمال تئاتری در پیش خواهد گرفت. این مجموعه مختص عرضهٔ کتاب در زمینهٔ بازیگری و کارگردانی نیست، بلکه به معرفی و عرضهٔ کتاب‌هایی که به تخصص‌هایی نظیر طراحی صحنه، نور، گریم و نمایش عروسکی مربوط‌اند نیز خواهد پرداخت.

مجموعهٔ مطالعات اجرای نشر بیدگل، منبعی مفید برای آموزش عملی هنرجویان، مربیان و به‌خصوص دانشجویان تئاتر است.

 درباره کتاب شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان

شیوه فنی نمایشنامه‌خوانی یک راهنمای دقیق و چکیده برای دانشجویان و دست‌اندرکاران تئاتر است، که آنها را در خواندن و درک کردن بهتر جزئیات پنهان در یک نمایشنامه راهنمایی می‌کند. این کتاب به ظاهر کوچک ابزاری معرفی می‌کند که بازیگران، کارگردانان و طراحان با کمک آن می‌توانند ساختار یک نمایش را قدم به قدم از نوشته تا اجرا، به دور از لغزش‌های ناشی از بی‌دانشی و ناآگاهی بپیمایند و در پیچ و خم این مسیر از کشف زیبایی‌های آشکار و پنهان آن لذت ببرند. این کتاب جایگزین تحقیقات و مطالعات شناخت ساختمان یک اثر نمایشی نیست، بلکه شبیه کلیدهایی  است که در به صحنه آوردن یک نمایش به گشودن درهای بسته در طول این مسیر کمکی مهم و کم‌نظیر می‌کند.

دیوید بال در این کتاب نه تنها هنرمندان تئاتر را در گسترش و ارائه کامل خلاقیتشان یاری می‌کند ، بلکه به تماشاچی تئاتر هم کمک می‌کند که زیر و بم این هنر را بهتر بشناسد، درک خود را از یک تماشاچی صرف تا منتقدی آگاه بالا ببرد و از لحظه لحظۀ دیدن نمایش لذت ببرد.

کتاب حاضر بیش از سی سال است که در دانشگاه‌ها و مدارس تئاتر تدریس می‌شود و از جمله کتاب‌های پُرفروش تاریخ تئاتر امریکا به حساب می‌آید.

 خواندن کتاب شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان برای دانشجویان و دوست‌داران تئاتر نوشته شده‌است.

 درباره دیوید بال

دیوید بال، استاد سابق نمایشنامه‌نویسی، بازیگری و تاریخ تئاتر دانشگاه کارنگی‌ملون، برندهٔ چندین جایزهٔ هنری و ادبی است. او تحصیلات دانشگاهی خود را از انستیتو پلی‌تکنیک رنسلیر در رشتهٔ مهندسی علوم آغاز کرد و در دانشگاه‌های آلفرد، مریلند و کاتولیک ادامه داد و بالاخره به دریافت درجهٔ دکتری تئاتر و ارتباطات از دانشگاه مینِسوتا نائل شد.

در سال‌های ۱۹۶۲-۱۹۶۰ دیوید بال در ایالت کانکتیکِت رانندهٔ تاکسی بود و هنوز هم معتقد است این دلخواه‌ترین شغل او بوده است. در اواسط دههٔ شصت دیوید بال به‌عنوان عضوی از گروه صلح امریکا مدتی را در افغانستان گذراند. 

دکتر بال بیش از یک‌صد نمایشنامه در تئاترهای حرفه‌ای، ناحیه‌ای و دانشگاهی به روی صحنه برده است که از آن میان می‌توان به برداشت تازه‌ای از وُیتسک، شاهکار گئورگ بوخنِر، و نمایش تروریست، به نویسندگی خود او، اشاره کرد. از آثار مهم دیگر آقای بال می‌توان خلاف‌کار مرداب را نام برد. 

 بخشی از کتاب شیوه‌ی فنی نمایشنامه‌خوانی؛ از پایان تا آغاز و از آغاز تا پایان

 مقدمه

این کتاب برای کسانی تنظیم شده است که نمایشنامه‌ای را برای اجرا روی صحنه آماده می‌کنند؛ یعنی بازیگران، کارگردانان، طراحان و نمایشنامه‌نویسان. همچنین این کتاب برای کسانی نوشته شده است که نمایشنامه می‌خوانند فقط به‌دلیل اینکه نمایشنامه‌خواندن را دوست دارند. هر نمایشنامه‌ای برای به‌صحنه‌بردن و تبدیل‌شدن از متن مکتوب به نمایش زنده نوشته می‌شود، اما درنهایت سروکار این کتاب با همهٔ کسانی است که می‌خواهند نمایشنامه‌ای روی صحنه بیاورند. بقیهٔ شما می‌توانید استراق‌سمع کنید. یک نمایشنامه فقط یک نثر محاوره‌ای نیست که به‌صورت گفت‌وگو نوشته شده باشد، بلکه نوشته‌ای کاملاً متکی به روش‌ها و تکنیک‌هایی مربوط به صحنه است.

تکنیک‌های پیشنهادشده در این کتاب به شما کمک خواهد کرد که نمایشنامه را از دیدگاه تحلیل‌گرایانهٔ ویژه‌ای بررسی کنید و اجزای به‌کاررفته در آن را دقیقاً مشخص کنید. مفاهیمی که از یک نمایشنامه برداشت می‌کنید نباید اولین اصل قابل‌توجه برای شما محسوب شوند؛ زیرا برای یک هنرمند و تکنیسین تئاتری دانستن اینکه چه چیزی باعث تیک‌تاک ساعت می‌شود مهم‌تر از این است که بداند ساعت چند است. تا زمانی که چگونگی کارکرد یک نمایشنامه را کاملاً درک نکنید، نمی‌توانید معنای آن را بفهمید.

اگر بخواهید سهم خود را در به‌صحنه‌آوردن یک نمایشنامه به نحو احسن انجام دهید، اولین قدم شما درک ارزش‌ها، قابلیت‌ها و مکانیسم عملی آن نمایشنامه است. اگر این ویژگی‌ها برای شما مشخص نباشد، مسلم است که هرگز نخواهید توانست آنها را برای تماشاچی‌تان مشخص کنید و درنتیجه تمام زحماتی که متحمل شده‌اید به هدر خواهد رفت. تئاتر مجموعه‌ای از هنرمندان، تکنیسین‌ها و نمایشنامه است. شما هرگز نخواهید

توانست به کمک چیزی یا کسی که درکش نمی‌کنید مجموعه‌ای مؤثر تشکیل بدهید.

امروز دانشجویان تئاتر دیگر نمایشنامه نمی‌خوانند، بلکه فقط نمایشنامه می‌بینند. بعضی، حتی بر صفحات کاغذ، نمایشنامه را نگاه می‌کنند! فقط عدهٔ بسیار کمی از بازیگران، به‌رغم استعداد شخصی، اندک درکی از دلیل این قضیه دارند و حتی در دوره‌های طولانی آموزش بازیگری نیز نمی‌توانند نقش خود را درک کنند و به‌درستی آن را ارائه دهند. طراحان از نمایشنامه فقط ایده می‌گیرند، اما مفهوم آن را درک نمی‌کنند. نمایشنامه‌نویسان بدون داشتن کمترین درکی از اینکه چرا روح پدر هملت تا صحنهٔ پنجم حرف نمی‌زند یا وقتی صحبت می‌کند راجع به چه حرف می‌زند، پشت‌سرهم طومارهای مبتذل و بی‌ارزشی به دستگاه تهی‌دست چاپ می‌سپارند و کارگردانان نیز جز حرکت‌بندی۲۴ به کار دیگری نمی‌پردازند.

هنرمند تئاتری‌ای که درک کمی از متن نمایشنامه داشته باشد، کار کم‌محتوایی را به روی صحنه خواهد آورد. بنابراین هنرمندنماهای زیادی وارد کار خواهند شد که کارشان هرگز نام عمل به خود نخواهد گرفت: از «هیچ» فقط «هیچ» زاییده خواهد شد.