کتاب اندرونی علیا

کتاب اندرونی علیا نوشته زانیار ابراهیمی و اثری است که انتشارات شرکت کتاب هرمس آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی و شرح روایت هیوبرت دریفوس از ترس‌ولرز به قلم کی‌یرکگور پرداخته و در ضمیمه‌ای کوتاه به بیماری منتهی به مرگ نیز اشاره کرده است. نویسنده باتکیه‌بر درس‌گفتارهای دریفوس تلاش کرده است تا مفاهیم کلیدی فلسفه‌ی وجود و نسبت آن با سنت غربی را به زبان امروزی و با ارجاع به نمونه‌های ادبی و سینمایی توضیح دهد. در این کتاب علاوه‌بر تحلیل فلسفه‌ی کی‌یرکگور و نیچه، به نقش هایدگر در بارورکردن ایده‌های وجودگرایی پرداخته شده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اندرونی علیا اثر زانیار ابراهیمی

کتاب اندرونی علیا (ترس‌ولرز به روایت هیوبرت دریفوس) با محوریت شرح هیوبرت دریفوس بر کتاب ترس‌ولرز به قلم کی‌یرکگور، به بررسی بنیادهای فلسفه‌ی وجودگرایی در سنت غربی پرداخته است. زانیار ابراهیمی در این کتاب، روایت دریفوس را از تجربه‌های وجودی، تعهدات فردی و نسبت عقل و ایمان در فلسفه‌ی غرب دنبال کرده است. ساختار کتاب بر پایه‌ی درس‌گفتارهای دریفوس شکل گرفته و با ارجاع به آثار ادبی، فلسفی و سینمایی، مفاهیم انتزاعی را به نمونه‌های ملموس پیوند می‌زند. در بخش‌هایی از کتاب به تفاوت‌های معرفت‌شناسی، اخلاق و متافیزیک یونانی و یهودی - مسیحی پرداخته شده و تلاش فیلسوفان برای امتزاج این دو سنت واکاوی شده است. نویسنده با بهره‌گیری از ترجمه‌های معتبر پارسی، نقل‌قول‌ها و تحلیل‌های دریفوس را به‌دقت بازتاب داده و در بخش‌هایی به نقد ترجمه‌ها و تفاوت‌های معنایی نیز اشاره کرده است. این کتاب نه‌تنها به شرح فلسفه‌ی کی‌یرکگور و نیچه می‌پردازد، بلکه جایگاه هایدگر و نقد او بر سارتر و کامو را نیز بررسی می‌کند. در مجموع کتاب اندرونی علیا تصویری چندلایه از دغدغه‌های وجودگرایان و نسبت آن‌ها با سنت‌های فکری غرب ارائه داده است.

اما هیوبرت دریفوس کیست؟

هیوبرت دریفوس (Hubert Dreyfus) فیلسوف برجسته‌ی آمریکایی است که در ۱۵ اکتبر ۱۹۲۹ در ایندیانا به دنیا آمد و در ۲۲ آوریل ۲۰۱۷ در کالیفرنیا بر اثر سرطان درگذشت. او استاد فلسفه در دانشگاه کالیفرنیا و دارای مدرک دکتری از دانشگاه هاروارد بود. زمینه‌های اصلی مطالعاتی او شامل پدیدارشناسی، اگزیستانسیالیسم، فلسفه‌ی روان‌شناسی و ادبیات بود و در سال‌های اخیر عمرش به بررسی مفاهیم فلسفی هوش مصنوعی نیز پرداخت. هیوبرت دریفوس به‌ویژه برای تفسیرهای دقیقش از آثار فیلسوف آلمانی، مارتین هایدگر شهرت داشت؛ تفاسیری که برخی ناقدان از آن با عنوان «دریدگر» یاد می‌کنند. کتاب‌های او در این زمینه از معتبرترین متون درسی به شمار می‌آید. همچنین بسیاری از دانشجویانِ هیوبرت دریفوس بعدها در دانشگاه‌های پیشرو، صاحب موقعیت‌های استادی در زمینه‌ی فلسفه شدند.

خلاصه کتاب اندرونی علیا

کتاب با تمرکز بر روایت دریفوس از کتاب ترس‌ولرز اثر کی‌یرکگور به واکاوی تجربه‌های وجودی و تعهدات فردی می‌پردازد. دغدغه‌ی اصلی کتاب تمایز میان عقل و ایمان و چگونگی مواجهه‌ی فیلسوفان غربی با این دوگانگی است. دریفوس در شرح خود، سنت یونانی را با تأکید بر نظریه، کلیت و انتزاع در مقابل سنت یهودی - مسیحی با محوریت تعهد، فردگرایی و انضمامیت قرار می‌دهد. او نشان می‌دهد که فیلسوفان وجودگرا برخلاف نظام‌سازان منطقی از تجربه‌های زیروزبرکننده آغاز می‌کنند و هدفشان نه ساختن نظام‌های انتزاعی، بلکه پرداختن به تجربه‌های زیسته است. در بخش‌های مختلف کتاب مفاهیمی مانند تعهد تعین‌بخش، دغدغه‌ی نهایی، ابدیت در زمان و مخاطره‌جویی فردی شرح داده شده‌اند. کی‌یرکگور به‌عنوان پدر وجودگرایی بر اهمیت امر فردی و تعهد نامشروط به یک آرمان یا شخص متناهی تأکید می‌کند و این تعهد را نقطه‌ی عطفی در زندگی فرد می‌داند که گذشته و آینده‌ی او را بازتعریف می‌کند. دریفوس با مثال‌هایی از ادبیات، فلسفه و سینما این مفاهیم را ملموس‌تر می‌سازد و نشان می‌دهد که چگونه تعهدات فردی می‌تواند هویت و معنای زندگی را شکل دهد. کتاب به نقد رویکردهای جایگزین مانند عقل‌گرایی یونانی، افلاطونی‌گری مسیحی و بودیسم می‌پردازد و آن‌ها را در برابر تجربه‌ی وجودی و تعهد فردی قرار می‌دهد. اثر با تحلیل روایت دریفوس، خواننده را به تأمل درباره‌ی معنای فرد، تعهد و امکان در زندگی انسانی دعوت می‌کند.

چرا باید کتاب اندرونی علیا را بخوانیم؟

ویژگی شاخص کتاب اندرونی علیا پیوندزدن مفاهیم پیچیده‌ی فلسفی با نمونه‌های عینی و ملموس از ادبیات و سینماست. این کتاب با زبانی روشن و تحلیلی به خواننده امکان می‌دهد تا با بنیادهای فلسفه‌ی وجودگرایی و دغدغه‌های فیلسوفانی چون کی‌یرکگور، نیچه و هایدگر آشنا شود. همچنین با بررسی نسبت عقل و ایمان و نقش تعهدات فردی در شکل‌گیری هویت، فرصتی برای بازاندیشی در معنای زندگی و انتخاب‌های شخصی فراهم می‌آورد. کتاب برای کسانی که به‌دنبال فهم عمیق‌تر تجربه‌های انسانی و جایگاه فرد در جهان معاصر هستند، دریچه‌ای تازه می‌گشاید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان فلسفه‌ی وجودگرایی، دانشجویان و پژوهشگران حوزه‌ی فلسفه، کسانی که دغدغه‌ی فردگرایی، تعهد و معنای زندگی را دارند و همچنین افرادی که به تحلیل‌های میان‌رشته‌ای میان فلسفه، ادبیات و سینما علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌شود.

درباره زانیار ابراهیمی

زانیار ابراهیمی متولد ۱۳۶۷ در سنندج، مترجم و پژوهشگر در قلمرو اندیشه‌ی سیاسی است. مدرک دکتری علوم سیاسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد. تمرکز اصلی فعالیت‌های او بر ترجمه و تحلیل آثار کلیدی مرتبط با مباحث و مناقشات سیاسی از جمله قدیم و جدید است. او به‌عنوان یکی از چهره‌های شاخص نسل جدیدِ مترجمان حوزه‌ی اندیشه و الهیات سیاسی شناخته می‌شود که با ترجمه و تألیف بیش از ۲۰ اثر، سهم چشمگیری در گسترش این جریان نوگرا داشته و در غنی‌سازی منابع فکری این حوزه نقشی فعال ایفا کرده است. ازجمله آثار شاخص او می‌توان به کتاب «زئوس غریبه‌نواز (اودیسه به روایت هیوبرت دریفوس)» و کتاب «اندرونی علیا؛ ترس‌ولرز به روایت هیوبرت دریفوس» اشاره کرد.

بخشی از کتاب اندرونی علیا

«فصل پنجم: یوحنای خاموش

کی‌یرکگور پس از دو بخش «سرآغاز» و «مدیحه‌ای برای ابراهیم»، در سه بخش دیگر به سه مسئله می‌پردازد که دو مسئلهٔ آن را در این فصل بررسی می‌کنیم. او در بخش سرآغاز، چهار روایت را از داستان ابراهیم پیش می‌نهد که دریفوس به اذعان خود چیزی از آن درنمی‌یابد. به‌علاوه، دریفوس به مسئلهٔ سوم نیز نمی‌پردازد و البته مشکلی در فهم آن ندارد، بلکه ربط و مناسبت آن با اهداف خود را با توجه به زمان محدود این درس‌گفتار چندان نمی‌یابد که بخواهد جلسه‌ای مجزا را بدان اختصاص دهد. مسئلهٔ اول و دوم به ترتیب بدین‌قرارند: «آیا تعلیق غایت‌شناختی امر اخلاقی ممکن است؟» (ص. ۸۱) و «آیا تکلیفی مطلق در برابر خدا وجود دارد؟». (ص. ۹۵)

راه یا نتیجه؟

معمولاً وقتی داستان ابراهیم و اسحاق را بازمی‌گویند، تمرکز را یکسره بر نتیجه می‌گذارند، زمانی که ابراهیم از آزمون الهی سربلند بیرون آمد و خداوند گوسفندی را به‌جای اسحاق برای قربانی فرستاد. در اینجا «کل ماجرا به همان سرعتی که نقل می‌شود، سپری می‌شود: [ابراهیم و اسحاق] بر اسبی راهور می‌نشینند و در چشم‌به‌هم‌زدنی به [کوه] موریه [موریا] می‌رسند و بی‌درنگ گوسفند را می‌بینند.» (ص. ۷۹) به‌احتمال فراوان همهٔ واعظان و شنوندگان با خود می‌گویند معلوم است که خداوند به قربانی شدنِ اسحاق رضا نمی‌داد؛ او فقط می‌خواست ابراهیم را امتحان کند و چنین نیز کرد. برخی حتی می‌گویند که ابراهیم ممکن است در فهم پیام وحی اشتباه کرده باشد، چون مگر نه این است که خداوند خودْ اسحاق را به ابراهیم بخشیده بود تا نسل او را ادامه دهد و او پدر پیامبرانِ ادیان بزرگ توحیدی شود؟ پس چرا باید به قربانی شدنِ اسحاق رضایت می‌داد؟ لابد امر بر ابراهیم مشتبه شده بود.»