زانیار ابراهیمی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های زانیار ابراهیمی
زانیار ابراهیمی نویسنده، اندیشمند سیاسی و مترجم شناخته‌شده‌ی ایرانی است که بیش از همه در زمینه‌ی علوم سیاسی فعالیت دارد. این پژوهشگر جوان تاکنون آثار ارزشمندی را به دنیای کتاب عرضه کرده است که از میان آن‌ها می‌توان «تاریخ و آخرت شناسی»، «خدای مردهزاد»، «ابداع فرد» و «برهوت معنوی جهان» را نام برد. ابراهیمی نقش غیرقابل‌انکاری در آشناسازی مخاطبان فارسی‌زبان با مسائل سیاسی و نحوه‌ی تحلیل نقادانه‌ی آن‌ها داشته است.
بیوگرافی زانیار ابراهیمی
زانیار ابراهیمی در سال ۱۳۶۷، در شهر سنندج به دنیا آمد. او یکی از چهره‌های نوین و از صاحب‌نظران جوان حوزه‌ی اندیشه‌ی سیاسی است. علاقه‌ی ابراهیمی به حوزه‌ی علوم انسانی او را به سمت تحصیلات عالی در رشته‌ی علوم سیاسی سوق داد، تاجایی‌که مدرک دکترای علوم سیاسی خود را از دانشگاه تهران کسب نمود.
ابراهیمی از پیوند میان آثار علوم انسانی و علوم سیاسی به خوبی سود جسته و ترکیبی از آراء فلسفه‌ی سیاسی، الهیات و اندیشه‌های مدرن را به وضوح در مطالعات خود نشان داده است. زانیار ابراهیمی در زمینه‌ی ترجمه، تألیف، سخنرانی و برگزاری دوره‌های آنلاین در دانشگاه‌ها و محیط‌های آموزشی و فرهنگی فعالیت دارد.
زمینه‌های فعالیت و جریان اندیشه
زانیار ابراهیمی در زمینه‌ی مفاهیم بنیادی و چالش‌برانگیز حوزه‌ی فلسفه‌ی سیاسی، مانند سکولاریسم، فردگرایی و الهیات سیاسی پژوهش می‌کند. ترجمه‌های ابراهیمی در حوزه‌ی آثار متفکران غربی از جمله هانس بلومنبرگ، در آشنایی ایرانیان با آثار و اندیشه‌های این نویسندگان بسیار مؤثر بوده است. وی با ترجمه‌ی کتاب‌ها به زبانی ساده به خوانش آسان‌تر آثار حوزه‌ی علوم سیاسی کمک می‌کند. این موضوع منجر به این می‌شود که گروه قابل‌توجهی از افراد، چه عوام و چه متخصصان، آثار او را مطالعه نمایند.
ابراهیمی به پیوند میان علوم سیاسی، الهیات و فلسفه توجه داشته است. به عنوان مثال، او در آثار خود به تحلیل مفهوم مدرنیته با استفاده از مفاهیم علوم فلسفه، تاریخ و جامعه‌شناسی می‌پردازد یا با رویکردی فلسفی، سیاسی و تاریخی به رابطه‌ی میان دین و سیاست اشاره می‌کند.
مضامین آثار زانیار ابراهیمی
مضامین و درون‌مایه‌ی اصلی کتاب‌های ابراهیمی عبارتند از:
نقد مدرنیته: ابراهیمی با رویکردی تحلیلی و انتقادی به بررسی مدرنیته در جوامع مختلف می‌پردازد.
فلسفه‌ی سیاسی: او بخش عمده‌ای از آثارش را به بررسی و تحلیل علوم سیاسی در اجتماع اختصاص داده است.
آثار ابراهیمی در بوته‌ی نقد
یکی از ترجمه‌های ارزشمند ابراهیمی، برگردان کتاب «معنا در تاریخ» است. شروین طاهری و دکتر نوذری هر دو ترجمه‌ی این کتاب را کاری سترگ و چشمگیر دانسته‌اند.
مصطفی ملکیان درباره‌ی آثار زانیار ابراهیمی گفته است که این نویسنده مقدمه‌های مفصل و سودمندی را به کتابش اضافه می‌کند. خواندن این مقدمه‌ها برای خود او نیز مفید بوده‌اند.
از سوی دیگر، آقای یدالله موقن نقدی بر ترجمه‌ی کتاب «مردهزاد» ارائه کرده است و اعتقاد دارد که زانیار ابراهیمی بخشی‌هایی از کتاب را به‌جای این‌که دقیق ترجمه کند، بهصورت سلیقه‌ای ترجمه کرده است.
چرا باید آثار زانیار ابراهیمی را بخوانیم؟
در ادامه به علل اهمیت کتاب‌های ابراهیمی اشاره کرده‌ایم:
انتخاب دقیق آثار: ابراهیمی به ترجمه‌ی آثاری می‌پردازد که تأثیر مهمی بر فلسفه، تاریخ اندیشه و علوم انسانی داشته‌اند.
رویکرد علمی و دقیق: ترجمه‌های او از دقت بالایی برخوردارند.
تمرکز بر موضوعات مدرنیته: ابراهیمی به موضوعاتی مانند سکولاریسم، فردگرایی، رابطه‌ی دین و سیاست و تحولات فکری مدرن در جوامع غربی می‌پردازد.
نگاهی به کتاب‌های زانیار ابراهیمی
در ادامه، شاخص‌ترین کتاب‌های ابراهیمی را در زمینه‌ی ترجمه بررسی می‌کنیم.
کتاب مشروعیت عصر مدرن
در این کتاب (۱۹۸۳) که نوشته‌ی فیلسوف معاصر آلمانی، هانس بلومنبرگ، است و ترجمه‌ی آن نیز توسط زانیار ابراهیمی انجام شده است، نویسنده به بررسی مشروعیت مدرنیته و مفهوم سکولار می‌پردازد. بلومنبرگ در این اثر استدلال می‌کند که مدرنیته نباید به‌عنوان تفسیری مجدد از باورهای دینی قرائت شود، بلکه در واقع، یک بدعت‌گذاری مستقل و پاسخی به بحران‌های خاص تاریخی است.
برخلاف دیدگاه الهیاتی که مدرنیته را زوال نظام‌های دینی می‌داند، بلومنبرگ نشان می‌دهد که ارزش‌ها و ساختارهای مدرن در پاسخ به چالش‌های جدید و به شیوه‌ای مستقل شکل گرفته‌اند. این کتاب کوششی در جهت بازیابی مشروعیت مدرنیته در مقابل نقدهایی است که آن را تنها به دین پیوند می‌دهند.
کتاب تاخیر بنیادین روشنگری
این کتاب (۲۰۲۲) در حقیقت تدوین، ترجمه و تألیفی از زانیار ابراهیمی است. در این اثر، چکیده‌ای از رساله‌ی دکتری و ترجمه‌ی سخنرانی هانس بلومنبرگ در کنگره‌ی مونستر، همین‌طور ده مقاله‌ی تفسیری منتخب او را می‌خوانیم.
در اثر حاضر به این نکته اشاره شده است که اگرچه عقلانیت مدرن بهصورت رسمی از قرن ۱۸ میلادی به وقوع پیوست اما در بسیاری از کشورها بهصورت کامل محقق نشد. نویسنده در این کتاب نشان می‌دهد که روشنگری با مشکلات و چالش‌هایی همراه بوده که باعث تأخیر در تحقق کامل آن شده است.
کتاب برهوت معنوی جهان
این کتاب (۲۰۱۹) اثر ویلم استایفهالس و ترجمه‌ی زانیار ابراهیمی است که در آن به تحلیل بحران معنویت در دنیای مدرن پرداخته شده است. نویسنده در این کتاب بر بحران معنویت و فقدان آن تأکید دارد و دلایل گسترش این برهوت معنوی را شرح می‌دهد. در این کتاب با مفهوم «گنوسیسم» آشنا می‌شویم. این واژه به معنای شناخت ویژه و رهایی معنوی از دنیای مادی است.
کتاب تاریخ و آخرت شناسی
نویسنده‌ی این کتاب (۱۹۴۱) رودلف بولتمان است و ترجمه‌ی آن را زانیار ابراهیمی به عهده داشته است. کتاب از دو قسمت تشکیل شده که بخش اول آن شامل ده فصل و بخش دوم نیز شامل یک ضمیمه است. بخش اول که درس‌گفتارهای بولتمان در سال ۱۹۵۵ را دربر می‌گیرد به بررسی رابطه‌ی میان تاریخ و آخرت‌شناسی در تفکر مسیحیت پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه آخرت‌شناسی می‌تواند درک ما را در مورد تاریخ عمق ببخشد.
کتاب ریشه‌های الهیاتی مدرنیته
مایکل آلن گیلسپی این کتاب (۲۰۰۸) را نوشته و زانیار ابراهیمی نیز ترجمه‌ی آن را به عهده گرفته است. نویسنده در این کتاب دیدگاه رایج مبنی‌بر سکولاریسم و غیرمذهبی بودن مدرنیته را به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد بسیاری از ایده‌های مدرن، ریشه در تفکرات مذهبی دارند.
کتاب ابداع فرد: ریشه‌های لیبرالیسم غربی
این کتاب (۲۰۱۴) نوشته‌ی لری سیدنتاپ است که زانیار ابراهیمی آن را به فارسی ترجمه کرده است. نویسنده‌ی این اثر می‌کوشد توضیح دهد که چگونه مفهوم «فردیت» در غرب ایجاد و منجر به جامعه‌ای عرفی شد. چنین جامعه‌ای بر تمایز میان عرصه‌های عمومی و خصوصی، همچنین اهمیت وجدان و انتخاب فردی تأکید دارد. نویسنده نشان می‌دهد که این تغییرات به مرور زمان، باعث ایجاد حقوق فردی، برابری در مقابل قانون و عاملیت اخلاقی خواهد شد.
کتاب روزی روزگاری در آمریکا
این اثر (۱۹۹۸) نوشته‌ی آدرین مارتین است و زانیار ابراهیمی نیز آن را به فارسی برگردانده است. نویسنده در این کتاب به تحلیل فیلم مشهوری با همین نام، ساخته‌ی سرجیو لئونه می‌پردازد. ساخت فیلم ۱۶ سال از زندگی لئونه را به خود اختصای داده بود. آدرین مارتین مضامین مرگ، جزئیات فنی فیلم‌سازی، بازیگری و روند تولید فیلم را بررسی کرده و تلاش کرده است رازهای این اثر ماندگار را در کتاب خود آشکار کند.
کتاب خدای مردهزاد
این کتاب (۲۰۰۷) را مارک لیلا نوشته و زانیار ابراهیمی نیز آن را ترجمه کرده است. نویسنده‌ی این اثر به بررسی تاریخی رابطه‌ی دین و سیاست در غرب می‌پردازد. این کتاب نشان می‌دهد که جدایی دین از سیاست در دنیای مدرن غربی، نتیجه‌ی مستقیم مدرنیته یا افزایش عقلانیت نبوده، بلکه محصول تحولات خاص تاریخی در سنت مسیحی است.
کتاب شهریار منجی
مائوریتسیو ویرولی نگارش این کتاب (۲۰۱۳) را به عهده داشته و زانیار ابراهیمی نیز آن را به فارسی برگردانده است. نویسنده در این کتاب سوء‌برداشت‌هایی که در سنت‌های سیاسی غرب ایجاد شده است را مورد کاوش و بازخوانی قرار می‌دهد. این اثر در واقع به بررسی اندیشه‌های ماکیاولی پرداخته است و تفسیر جدیدی از آن‌ها را به مخاطب ارائه می‌کند.
کتاب کسب و کار اعجاز
هیوبرت دریفوس در این کتاب به بررسی و تحلیل آراء فلسفی نیچه پرداخته است. این اثر را می‌توانید با برگردان روان ابراهیمی بخوانید. نویسنده در این کتاب کوشیده تا آثار نیچه را به زیر ذره‌بین تحلیل‌های فلسفی‌اش ببرد و مخاطبان کتابش را با لایه‌های پنهان آثار نیچه آشنا کند.
کتاب خرد رنج آموخته
هیوبرت دریفوس در این اثر خود به سراغ «اورسیا» رفته و ابهامات و گره‌های کور اندیشه‌های فلسفی او را برای مخاطبان روشن می‌کند. زانیار ابراهیمی این کتاب را به فارسی برگردانده است. در این اثر فلسفی با اندیشه‌های یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان جهان و زوایای پنهان آن آشنا می‌شویم.
کتاب پایان الهی یا بشری تاریخ
این کتاب را جو پل کرول نوشته است و زانیار ابراهیمی نیز به فارسی ترجمه کرده است. این کتاب در دسته‌ی آثار فلسفی و سیاسی قرار می‌گیرد. مدرنیته و سیر تحولات آن موضوع اصلی این کتاب است. نویسنده سعی دارد جایگاه مدرنیته را در دنیای امروز نشان بدهد و نسبت آن را با پست‌مدرنیته مشخص کند.
کتاب سال گذشته در مارین باد
ژان لوئی لوترات این کتاب (۲۰۰۱) را به نگارش درآورده و زانیار ابراهیمی نیز آن را ترجمه کرده است. در این کتاب، تحلیلی فلسفی از فیلمی به همین نام را می‌خوانیم و با نگاه تازه‌ی نویسنده در مورد جنبه‌های مختلف این فیلم آشنا می‌شویم. خواندن این کتاب برای دوستداران سینما و فلسفه بی‌نهایت جذاب خواهد بود.
کتاب دلداده زمین
کتاب «برادران کارامازوف» را همگی ما می‌شناسیم. هیوبرت دریفوس در کتاب «دلداده زمین» (۲۰۰۷) به سراغ همین رمان رفته و جنبه‌های فلسفی آن را برایمان روشن می‌کند. خواندن این کتاب فرصت خوبی خواهد بود تا با لایه‌های فلسفی این رمان و اندیشه‌های داستایوفسکی نیز آشنا شوید. زانیار ابراهیمی این اثر را ترجمه کرده است.
کتاب معنا در تاریخ
کارل لوویت در کتاب «معنا در تاریخ» (۱۹۵۳)، تفسیر تازه‌ای را از مفهوم تاریخ و تحولات آن در قرون متمادی ارائه می‌کند. این کتاب که با قلم زانیار ابراهیمی به فارسی ترجمه شده است، ذهنیت مدرن و نسبت آن را با تاریخ روشن می‌کند، همین‌طور موضع‌گیری‌های متفاوت در مقابل تاریخ را تشریح می‌کند.
کتاب اندرونی علیا
هیوبرت دریفوس در این اثر (۱۹۹۹)، کتاب «ترس و لرز» هایدگر را با دیدگاه فلسفی خود تشریح می‌کند. زانیار ابراهیمی این کتاب را به فارسی ترجمه کرده است. برای آشنایی با دیدگاه‌های هایدگر و شناخت جنبه‌های پنهان آن می‌توانید از این کتاب خواندنی کمک بگیرید.
