کتاب تئاتر زنده، تاریخ تئاتر مدرن

کتاب تئاتر زنده، تاریخ تئاتر مدرن از قرن نوزدهم تا قرن بیست و یکم نوشتهٔ ادوین ویلسون و الوین گلدفارب و ترجمهٔ محمدباقر قهرمانی است و نشر قطره آن را منتشر کرده است. کتاب تاریخ تئاتر مدرن به تحولات حدوداً صدواندی‌سالهٔ اخیر تئاتر می‌پردازد و طی این زمان، به مهم‌ترین اشخاص و رویدادهای حوزهٔ تئاتر جهان اشاره دارد.

درباره کتاب تئاتر زنده، تاریخ تئاتر مدرن

ادوین ویلسون و الوین گلدفارب، مؤلفان این کتاب دو چهرهٔ دانشگاهی تئاتر آمریکا هستند که به همین سبب در فصول مختلف کتاب تأملی ویژه بر رویدادهای تئاتر آمریکا و تحولات و جنبش‌های مهم آن داشته‌اند. از این منظر می‌توان، افزون بر مرور تئاتر مدرن جهان به‌طور عام، از ویژگی‌های تئاتر مدرن آمریکا اطلاعاتی دست‌اول کسب کرد.

در اثر حاضر، مؤلفان تلاش کرده‌اند تا در هریک از فصول کتاب نگاهی همه‌جانبه به بزنگاه‌های مهم تئاتر مدرن بیندازند و به همین سبب تلاش کرده‌اند تا نام یا جریان و رویداد تأثیرگذاری را از قلم نینداخته باشند.

از مزیت‌های اثر حاضر، در مقایسه با ترجمه‌های مشابه، فراهم کردن امکان مقایسهٔ تحولات تئاتر مدرن در سراسر جهان است، به نحوی که تئاتر آسیا که شرق دور و خاورمیانه را شامل می‌شود برای مؤلفان به اندازهٔ تئاتر آفریقا حائز اهمیت بوده است.

این کتاب، با نگاه به گذشتهٔ تاریخی و دسته‌بندی کردن جغرافیایی و فرهنگی هنر نمایش، دیدگان ما را برای بهتر دیدن و خلق آثار نمایشی روشن‌تر و مجهزتر می‌کند.

درک تئاتر و فعالیت در این عرصه بدون اطلاع از تاریخ تئاتر جهانْ کامل نیست. ممکن است افرادی در شاخه‌ای از حرفه‌های گوناگون هنر نمایش به‌صورت ذوقی در مواقعی ظهور کنند و فعالیت داشته باشند، اما هم آنان نیز با مطالعهٔ تاریخ تئاتر، نظریات فلسفی - هنری، روند تحولات نمایش و نمایشنامه‌های مطرح به‌مراتب شناخت والاتری از تئاتر خواهند داشت و بیشتر خواهند درخشید.

ادوین ویلسون در دانشگاه‌های ادینبرو و ییل تحصیل کرده است و اولین دریافت‌کنندهٔ دکترای هنری از دانشگاه ییل است. علاوه بر تدریس در دانشگاه‌های متعدد، او ۲۲ سال منتقد تئاتری نشریهٔ وال‌استریت‌ژورنال و چندین مرتبه عضو کمیتهٔ اولیهٔ انتخاب جایزهٔ تونی و هیئت داوران جایزهٔ پولیتزر برای درام بوده است. الوین گلدفارب در دانشگاه سیتی نیویورک تحصیل و دکترای خود را دریافت کرده است. او استاد ممتاز تئاتر در دانشگاه ایلینوی و همچنین به مدت ۲۵ سال مدیر اجرایی فستیوال شکسپیر در آن دانشگاه بوده است. این دو به تئاتر و تاریخ آن به چشم موجودی ارگانیک نگاه کرده‌اند که زنده است و بخش‌های گوناگون تئاتر را به‌مثابه اجزای مرتبط‌باهمِ هنری کهنسال دیده‌اند.

خواندن کتاب تئاتر زنده، تاریخ تئاتر مدرن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دانشجویان رشتهٔ تئاتر و دوستداران آن پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب تئاتر زنده، تاریخ تئاتر مدرن

«دوره‌ای را که از سال ۱۸۷۵ شروع شد و تاکنون ادامه دارد دورهٔ مدرن می‌نامند، نه‌فقط به این دلیل که به زمان ما نزدیک‌تر است، بلکه به دلیل ویژگی‌های مخصوص به خود آن. نیروهایی که در قرن نوزدهم میلادی در حال پدیدار شدن بودند در انتهای آن به‌صورت قاطع خودنمایی می‌کردند. نظریهٔ تکامل چارلز داروین مفهوم‌هایی به قدمت قرن‌ها و متکی به کتاب مقدس را درمورد اینکه تمام موجودات زنده و همچنین انسان به‌صورت مستقیم مخلوق خدایند صریحاً به چالش کشید؛ و فیلسوف آلمانی فردریش نیچه (۱۸۴۴ ـ ۱۹۰۰) تا آنجا پیش رفت که حیات وجودی و منشأ هستی را نفی کرد. همان‌گونه که نظریه‌های داروین باورهای سنتی مذهبی را به چالش کشید، کارل مارکس (۱۸۱۸ ـ ۱۸۸۳) نیز با باورهای سنتی و اقتصادی، به‌ویژه با نظریه‌های کاپیتالیسم، مبارزه کرد. زیگموند فروید (۱۸۵۶ ـ ۱۹۳۹) اعلام کرد که انسان، به همان اندازهٔ افکار خودآگاه، تحت تأثیر افکار و آرزوهای ناخودآگاه است. در ابتدای قرن بیستم، آلبرت اینشتین (۱۸۷۹ ـ ۱۹۵۵) نظریهٔ نسبیت خود را ارائه کرد و درنتیجه بخش‌هایی از کهکشان که پیش‌ازاین ثابت تلقی می‌شدند اکنون قابل تغییر به نظر می‌رسند.

این وضعیت باعث تغییری شدید در نگاه انسان به خود و دنیای اطرافش شد. آشفتگی باورهای قدیمی و پیشرفت‌های فنی و ارتباطی از نشانه‌های دوران مدرن است. صدوپنجاه سال گذشته شاهد اختراع رادیو، فیلم، تلویزیون، رسانه‌های دیجیتال، هواپیما و فضاپیما، کامپیوتر و دیگر وسایل الکترونیکی بوده‌ایم که باعث امکان‌پذیری و ظهور رسانه‌های جمعی تعاملی شده‌اند. این اختراعات مردم دنیا را به هم نزدیک‌تر کرده است؛ اکنون اخبار در یک لحظه دنیا را می‌پیماید و مردم در چند ساعت می‌توانند از قاره‌ای به قاره‌ای دیگر سفر کنند. این پیوستگی برای مردم در سراسر جهان مزایایی را به ارمغان آورده، اما احتمال وحشت غیرقابل‌تصور را نیز افزایش داده است.

جنگ‌های قرن بیستم معمولاً جنگ‌های جهانی بوده‌اند، قتل‌عام ارمنی‌ها در ترکیه، یهودیان به دست نازی‌ها، زندانیان سیاسی اتحاد جماهیر شوروی، مسلمانان در بوسنی و کوزوو، قبیله‌ای علیه قبیلهٔ دیگر در آفریقا، و گستردگی کشتار شهروندان در سوریه در مقیاسی که پیش‌تر شناخته‌شده نبود روی داد. بحران و خون‌ریزی قرن بیستم نه‌فقط مشمول دو جنگ جهانی بلکه مشمول انقلاب روسیه، رکود اقتصادی بزرگ، جنگ ویتنام، تروریسم، سقوط کمونیسم در اتحاد جماهیر شوروی و اروپای شرقی پیشین، و جنگ‌هایی در آفریقا و خاورمیانه نیز می‌شود، ازجمله جنگ بین عراق و کویت که در آن سازمان ملل متحد و آمریکا شرکت کردند. در ابتدای قرن بیست‌ویکم، بحران‌های بین‌المللی مشمول تهاجم آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و جنگ طولانی در افغانستان می‌شد. به‌علاوه، شاهد تنش و تخاصم دائمی بین [رژیم اشغالگر] اسرائیل و همسایگان بودیم. کمی بعد از شروع قرن بیست‌ویکم، درگیری بین تروریست‌ها و جهادی‌ها در خاورمیانه آغاز شد و به بخش‌های دیگر جهان، ازجمله اروپا و آمریکا، گسترش یافت.»