کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر

کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر نوشتهٔ ماری لاکهرست و ترجمهٔ منادا ناطقی و میلاد عابدینی است. نشر قطره این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در باب یکی از پوزیشن‌های هنر تئاتر در جهان.

درباره کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر

در مقدمهٔ کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر توضیح داده شده است که دراماتورژها و مدیران ادبی (Literary Manager) در آلمان، کشورهای اروپای شرقی و اسکاندیناوی و هلند در واقع ستون‌های اصلی تئاتر محسوب می‌شوند که در دو سدهٔ اخیر به‌صورت چشم‌گیری برای اعتلای این هنر کوشیده‌اند. کتاب حاضر، منشأ و علت‌های اصلی یک تغییرِ بنیادین در فرهنگ تئاتر انگلستان را بررسی کرده است؛ تغییری که به تخصصی‌شدن و مدیریت ادبی دراماتورژی انجامید. این کتاب را روایتی دانسته‌اند که دگرگونی برخی نظریات و تکنیک‌ها را از آلمان قرن ۱۸ میلادی تا انگلستان قرن ۲۱ میلادی بررسی و ریشه‌یابی کرده و به مقایسهٔ روند توسعهٔ دراماتورژی در انگلستان با توسعهٔ این فن در اروپا و کشورهای انگلیسی‌زبان اروپای غربی پرداخته است. در این کتاب، فصل‌های کامل و جداگانه‌ای به هر یک از افراد مربوط به این هنر (دراماتورژی) اختصاص داده شده است. دراماتورژ (Dramatourge) را می‌توان «شعبده‌باز نمایش» در نظر گرفت؛ یعنی فردی که در هنرهای پنهان و پشتِ پردهٔ تئاتر دست دارد.

خواندن کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران هنر تئاتر پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دراماتورژی؛ تحولی در تئاتر

«نام تینان در تألیفات مورخان تئاتر چندان به چشم نمی‌خورد، اما تأثیری که او بر صنعت تئاتر انگلستان گذاشت به تنهایی پدیده‌ای فوق‌العاده است. در گذشته، هیچ‌کس نمی‌توانست دامنه و عمق تغییراتی را که پس از دههٔ ۱۹۶۰ به وقوع می‌پیوست، پیش‌بینی کند. به همین ترتیب، هیچ‌کس نیز پیش‌بینی نمی‌کرد که حرفهٔ مدیریت ادبی با چنین سرعتی مورد استقبال قرار گیرد. پس از تجربیات دههٔ ۱۹۶۰، دو تئاتر نامدار دیگر نیز اقدام به استخدام مدیر ادبی کردند. این دو تئاتر عبارت بودند از رویال کورت (Royal Court) که در سال ۱۹۷۹ مدیر ادبی استخدام کرد و گروه تئاتر سلطنتی شکسپیر (Royal Shakespeare Company) که در سال ۱۹۸۱ کالین چمبرز (Colin Chambers) را به این سمت منتصب کرد. در دههٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ روند استخدام تمام‌وقت و پاره‌وقت مدیران ادبی هم‌چنان ادامه پیدا کرد. بعید به نظر می‌رسد که روند این استخدام‌ها در شرایط کنونی متوقف شود. این امر حاکی از آن است که تئاترهای مناطق مختلف انگلستان اکنون بیش از هر زمانی به دنبال پیشرفت و بهره‌گیری از تجربهٔ استفاده از دراماتورژ و مدیر ادبی هستند. در زمان نگارش این کتاب، ۹ مدیر ادبی رسمی تمام‌وقت و ۱۶ مدیر ادبی نیمه‌وقت در لندن، ۱۱ مدیر ادبی تمام‌وقت و ۴ مدیر ادبی نیمه‌وقت در سایر مناطق انگلستان مشغول به کارند. تعداد استخدام‌های رسمی مدیران ادبی در طول ۵ سال گذشته دو برابر شده است و قراردادهای اتفاقی و نامنظم دههٔ ۱۹۹۰ اکنون جای خود را به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت برای استفاده از مدیران ادبی داده است. یکی از دلایل این امر آن است که منابع مالی بیش‌تری در دسترس تئاترها قرار گرفته است. بسیاری از تئاترهای فرعی و کم‌توان لندن و سایر مناطق نیز در صورتی که نتوانند از مدیران ادبی تمام‌وقت بهره ببرند، از نمایش‌نامه‌خوان‌های دورکار (آزاد ـ م) و مشاوران ادبی استفاده می‌کنند. در سال ۱۹۹۷، مدیران ادبی، دراماتورژها و سایر افرادی که در انتخاب، خلق و اجرای نمایش نقش داشتند، همایشی با عنوان «ساخت آینده» (Commissioning the Future) تشکیل دادند و به بحث و بررسی مسائل مربوط به نمایش‌نامه‌خوانی، تصمیم‌گیری، الگوهای کنونی و آیندهٔ مدیریت ادبی و تخصیص منابع مالی به حرفهٔ خود پرداختند. انرژی و تحرک شرکت‌کنندگان در این همایش گواه خوبی بر سرعت ترویج مدیریت ادبی بود. این همایش به‌خوبی نشان داد که مسئلهٔ انتخاب نمایش‌نامه و مسائلی از این دست تا چه حد می‌تواند موضوع داغ و جذابی در تئاتر باشد.»