کتاب کتاب مرتضی کیوان

کتاب الکترونیکی «کتاب مرتضی کیوان» نوشتهٔ شاهرخ مسکوب در انتشارات فرهنگ جاوید چاپ شده است. این کتاب زندگی و آثار مرتضی کیوان، از روشن‌فکران و مبارزان سیاسی دههٔ ۱۳۳۰ را روایت می‌کند.

درباره کتاب مرتضی کیوان

این کتاب مجموعه‌ای از نوشته‌ها، شعرها و اسناد بازمانده از مرتضی کیوان است که توسط شاهرخ مسکوب با همکاری پوری سلطانی، همسر کیوان، گردآوری شده است. بخشی از این اسناد پس از دستگیری کیوان به غارت رفته بود و پوری سلطانی با نامه‌نگاری به معاون فرمانداری نظامی تهران توانست بخشی از آن‌ها را بازیابی کند. کتاب علاوه بر آثار کیوان، به روایت زندگی سیاسی و فرهنگی او می‌پردازد و تصویری از فضای روشنفکری و مبارزات سیاسی دههٔ ۱۳۳۰ ارائه می‌دهد. مسکوب در این کتاب تلاش کرده تجربه شخصی، اجتماعی و سیاسی نسل خود را که درگیر مبارزات سیاسی آن دوره بودند، مستند کند. کتاب همچنین شامل روایت‌هایی از دوستان و همراهان کیوان است که به درک بهتر شخصیت و اندیشه‌های او کمک می‌کند.

کتاب مرتضی کیوان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران، علاقه‌مندان به تاریخ روشنفکری و جریان‌های سیاسی دهه ۱۳۳۰ مناسب است.

درباره شاهرخ مسکوب

شاهرخ مسکوب، روشنفکر، نویسنده، مترجم و شاهنامه‌شناسی ایرانی است که در سال ۱۳۰۴ در بابل به دنیا آمد. او دورهٔ ابتدایی را در مدرسهٔ علمیهٔ تهران گذراند و ادامهٔ تحصیلاتش را در اصفهان پی گرفت. در سال ۱۳۲۴ به تهران بازگشت و در سال ۱۳۲۷ از دانشگاه تهران در رشتهٔ حقوق فارغ‌التحصیل شد. نخستین نوشته‌هایش را در ۱۳۲۶ با عنوان تفسیر اخبار خارجی در روزنامهٔ «قیام ایران» به چاپ رساند. از ۱۳۳۶ به مطالعه و تحقیق در حوزهٔ فرهنگ، ادبیات و ترجمه روی آورد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران به پاریس مهاجرت کرد و تا آخرین روز حیات به فعالیت فرهنگی خود ادامه داد و به نگارش، ترجمه و پژوهش پرداخت. شاهرخ مسکوب در روز سه‌شنبه بیست‌وسوم فروردین ۱۳۸۴ در بیمارستان کوشن پاریس درگذشت. شهرت او تا حد بسیاری وام‌دار پژوهش‌هایش درمورد شاهنامهٔ ابوالقاسم فردوسی است. کتاب «ارمغان مور» و «مقدمه‌ای بر رستم و اسفندیار» به قلم او از مهم‌ترین منابع شاهنامه‌پژوهی به شمار می‌رود. مسکوب برخی از آثار مهم ادبیات مدرن و کلاسیک غرب را نیز به فارسی ترجمه کرده است. از جمله آثار او می‌توان به ترجمهٔ کتاب‌های «خوشه‌های خشم» اثر جان اشتاین‌بک، مجموعهٔ «افسانه تبای» اثر سوفوکلس و تألیف کتاب‌های «سوگ سیاوش»، «داستان ادبیات و سرگذشت اجتماع»، «مقدمه‌ای بر رستم و اسفندیار»، «در کوی دوست»، «گفت‌وگو در باغ»، «چند گفتار در فرهنگ ایران»، «خواب و خاموشی»، «روزها در راه»، «ارمغان مور»، «سوگ مادر»، «شکاریم یک سر همه پیش مرگ»، «سوگ سیاوش در مرگ و رستاخیز»، «مسافرنامه»، «سفر در خواب»، «نقش دیوان، دین و عرفان در نثر فارسی»، «دربارهٔ سیاست و فرهنگ» در گفت‌وگو با «علی بنو عزیزی»، «تن پهلوان و روان خردمند»، «ملیت و زبان (هویت ایرانی و زبان فارسی) اشاره کرد.

بخشی از کتاب مرتضی کیوان

«وقتی از زندان بیرون آمدم احساس کردم که به همه‌چیز بی‌علاقه و بی‌تفاوت شده‌ام و شاید بتوانید درک کنید که این خود فاجعه است. زندگی من و همسرم طوری بود که حتّی در داستان‌های لطیف و دقیق ادبیّات خودمان هم نظیرش نیامده است. زیرا ما واقع‌بین‌تر از آن‌ها بودیم. من اطمینان دارم که هیچ‌کس هرچقدر هم من توصیف این زندگی را بکنم نمی‌تواند حقیقت آن را درک کند؛ زیرا ما اکنون در دنیایی زندگی می‌کنیم که قدرت و مسائل مادّی بر تمام امور معنوی حکمفرمایی می‌کند و به‌همین دلیل اکثر مردم به احساسات استثنایی انسان می‌خندند و آن‌ها را تمسخر می‌کنند و من همیشه این درد را متحمّل بوده‌ام.

به‌هرحال در این تاریکی و سردی بی‌انتهای زندگی بدون این‌که به‌دنبال روزنه‌ای بگردم دیدم که فقط و فقط یک چیز برایم باقی مانده است که می‌تواند مرا تا حدّی تسلیت دهد و آن یادگارها و خاطراتی بود که از همسرم داشتم ولی مردم این را هم از من دریغ کردند و شما گمان می‌کنید چه چیز می‌تواند برای من عزیزتر و لذّت‌بخش‌تر از نامه‌های من و همسرم و اصولاً دیدن خط او باشد؟ چه بسیارند کسانی که به این حرف‌های من خندیده‌اند می‌دانم که شما نیز ممکن است به این قبیل حرف‌ها با دیدهٔ تمسخر نگاه کنید.»