کتاب دانته آلیگیری

کتاب دانته آلیگیری نوشتهٔ مارک موسا و ترجمهٔ مهدی سحابی است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است. این کتابْ زندگی‌نامهٔ دانته و دربارهٔ آرا و آثار اوست.

درباره کتاب دانته آلیگیری

دانته آلیگیری در ماه مه ۱۲۶۵ م. در فلورانس به دنیا آمد. خانواده‌ٔ آلیگیری را به خاطر عنوان‌ها و امتیازهایی که اعضایش داشته‌اند می‌توان از اشراف دانست. دانته چهره‌ٔ سرشناسی در فلورانس بود. سال‌های آخر زندگی او در راونا گذشت، به نظر می‌رسد این سال‌ها برای دانته سال‌های آسوده‌ای بوده است و تا روز مرگش (۱۳یا ۱۴ سپتامبر) در آنجا ماند.

شاهکار دانته البته کمدی الاهی است (که عنوانش کمدی بود و الاهی بعد از دانته به آن افزوده شد). این اثر تا اندازه‌ای حاصل عزم دانته به تحقق عهدی است که در پایان زندگی نو می‌کند: «اگر مشیت آنی که شکوفایی همه‌چیز از اوست بر این باشد که زندگی‌ام چند سالی دیگر بپاید، امید دارم درباره‌ٔ دلدارم چنان بنویسم که تاکنون برای هیچ دلداری نوشته نشده است.»

این منظومه به سه بخش دوزخ، برزخ و بهشت تقسیم می‌شود. همه‌ٔ آثار دانته بیانگر توجه خاص او به واژه‌ها و ساختار زبان است.

خواندن کتاب دانته آلیگیری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند دربارهٔ دانته پژوهش کنند پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب دانته آلیگیری

«شاهکار دانته البته کمدی الاهی است (که عنوانش کمدی بود و الاهی بعد از دانته به آن افزوده شد). این اثر تا اندازه‌ای حاصل عزم دانته به تحقق عهدی است که در پایان زندگی نو می‌کند: «اگر مشیت آنی که شکوفایی همه‌چیز از اوست بر این باشد که زندگی‌ام چند سالی دیگر بپاید، امید دارم دربارهٔ دلدارم چنان بنویسم که تاکنون برای هیچ دلداری نوشته نشده است.»

کسی نمی‌داند دانته سرودن منظومهٔ عظیمش را کی شروع کرد؛ برخی معتقدند این کار خیلی زود، از ۱۳۰۷، آغاز شد. درهرحال، دوزخ در ۱۳۱۴ به پایان رسید و این احتمال هست که آخرین دستکاری‌ها در بهشت، آن‌چنان‌که بوکاتچو می‌گوید در ۱۳۱۲، یعنی سال مرگ دانته، انجام شده باشد. هدف این منظومه، که قرن‌هاست خوانندگان را به هیجان می‌آورد و متأثر می‌کند، آن‌چنان‌که دانته در نامه‌اش به کان‌گرانده می‌گوید این است که: «همهٔ کسانی را که در این جهان زندگی می‌کنند از سیه‌روزی نجات دهد و به شادکامی رهنمون شود.»

منظومه به سه بخش عمده، دوزخ، برزخ، و بهشت تقسیم می‌شود. هر بخش شامل سی‌وسه چکامه است، به‌استثنای دوزخ که سی‌وچهار چکامه دارد و چکامهٔ آغازینش پیش‌درآمدی بر کل اثر است. دانته برای کمدی قافیه‌پردازی‌ای ابداع کرد که به «قافیهٔ سوم» (terza rima) معروف است (aba bcb cdc) و هم‌چنان شیفتگی دانته را به عدد سه نشان می‌دهد که چندین سالی پیش‌تر، هنگام نگارش زندگی نو هم در ذهنش بود. هر چکامه به بندهای سه‌سطری (موسوم به terzina) تقسیم می‌شود که سطر اول و سوم آن هم‌قافیه است و سطر دوم یا وسطی‌اش با سطر اول و سوم بند بعدی قافیه دارد. مبنای وزن هر سطر وزن یازده‌هجایی است که در شعر ایتالیایی بسیار رایج است: مصرعی با یازده هجا که بر هجای دهمش تأکید می‌شود.

درام یا محور اصلی داستان منظومه سیروسلوک مردی به‌سوی خداست، شرحِ این است که چه‌گونه خداوند به یاری بئاتریچه شاعر را به رستگاری می‌رساند. و نتیجه‌ای که دانته مایل است خواننده به‌خاطر بسپارد این است که خداوند آن‌چه را که با یک نفر کرده با هرکسی می‌تواند بکند، به شرطی که هرکسی اشتیاق چنین سیروسلوکی را داشته باشد. ضرورت دارد که خواننده از همان آغاز کمدی تمایزی میان دو ضمیر اول شخص مفرد قائل شود: یکی از این‌ها دانتهٔ سالِک و دیگری دانتهٔ شاعر است. اولی شخصیتی است در قصه‌ای که دوّمی سراییده است. رویدادها به‌صورتی بیان می‌شود که گویی در گذشته اتفاق افتاده‌اند؛ امّا نگارش منظومه و یادآوری این رویدادها در زمان حال است. مثلاً، در سطر دهم چکامهٔ پیش‌درآمد دوزخ اشاره‌هایی هم به گذشته و حال، و هم به سالک و شاعر می‌بینیم، با این مضمون که: «چه‌گونه به آن‌جا پا نهادم، به‌راستی نمی‌توانم گفت.»»