کتاب هنر پیر شدن

کتاب هنر پیر شدن نوشتهٔ آرتور شوپنهاور و گردآوری‌شده توسط فرانکو وولپی و ارنست سیگلر و ترجمهٔ علی عبداللهی است و نشر مرکز آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب هنر پیر شدن

هنر پیر شدن از مجموعه هنرهای شوپنهاور، فیلسوف شهیر آلمانی، دربردارنده‌ٔ واپسین نوشته‌های هشت سال آخر زندگی فکری‌‌ و فلسفی اوست در موضوعات مختلف. او در این کتاب، در خلال پاره‌نوشته‌ها‌ی گاه بلند و اغلب کوتاه، به مرور در سال‌ها اندیشه‌ورزی خود می‌پردازد و بر خلاف معمول بسیاری از دیگر متفکران، در ایستگاه آخر زندگی، باز هم می‌کوشد باریک‌بینی‌های پیشین در آثار دیگرش را تبیین و تشریح کند، بسی ناگفته‌ها را بازگوید و از این رهگذر خود را از سکون پیری برهاند.

شوپنهاور در اینجا هم مثل سایر نوشته‌های خود، همچنان عریان و مغرور و ساده و پرمغز می‌نویسد و به‌هیچ‌وجه، در تسلیم و وانهادن به اقتضائات سنی، نه بوتیمار غمخواری نشسته بر ساحل اندوه است و نه مردم‌گریز تائبِ عصبی و چشم‌به‌راهِ سرودن غزل خداحافظی، بلکه فرزانه‌ای است پیر و خشنود و چابک‌اندیشه که می‌کوشد با رویکرد عملی و متفکرانه به مفهوم کهن پیرسالی یا سالخوردگی، تا حد ممکن از آن به عنوان دورانی شیرین و پرثمر یاد کند.

خواندن کتاب هنر پیر شدن را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به کسانی که می‌خواهند آرا و نظریات شوپنهاور را در باب پیرشدن بدانند پیشنهاد می‌کنیم.

درباره آرتور شوپنهاور

آرتور شوپنهاور متولد سال ۱۷۸۸ و درگذشته به سال ۱۸۶۰ میلادی است. او یکی از مطرح‌ترین و بزرگ‌ترین فیلسوفان آلمانی است و نظریاتش در حوزهٔ اخلاق، هنر، ادبیات معاصر و روان‌شناسی تاریخ‌ساز است.

کتاب‌های او از این قرار هستند:

۱. در باب حکمت زندگی

۲. جهان و تأملات فیلسوف

۳. متعلقات و ملحقات

مقاله‌ای بیست صفحه‌ای از این اثر پیش‌تر نیز به دست خشایار دیهیمی در کتاب زیر ترجمه شده بود:

مرگ (مجموعه مقالات از متفکران معروف)

۴. جهان همچون اراده و تصور

جهان به مثابه اراده و برابرنهاد

هنر و زیبایی‌شناسی؛ شاهکار فلسفی

۵. دو مسئله بنیادین اخلاق

۶. در باب اراده در طبیعت

۷. هنر همیشه بر حق بودن؛ ۳۸ راه برای پیروزی در هنگامی که شکست خورده‌اید

۸. در باب بینایی و رنگ‌ها

۹. ریشه چهارگان اصل دلیل کافی (رسالهٔ دکتری شوپنهاور در دانشگاه ینا)

۱۰. در باب طبیعت انسان

۱۱. اخلاق، قانون، سیاست

۱۲. زندگی این‌جوری‌ است

۱۳. هنر زنده ماندن

۱۴. هنر حفظ آبرو

۱۵. هنر رفتار با زنان

۱۶. هنر خودشناسی

۱۷. هنر خوشبختی

۱۸. هنر رنجاندن

۱۹. هنر پیر شدن

هفت کتاب اصلی شوپنهاور (شماره ۳ تا ۹) در زمان حیات وی با همین عناوین چاپ شده‌اند و سایر موارد، گردآوری‌های پس از مرگ اوست.

بخشی از کتاب هنر پیر شدن

«۱

جهان ساخته نشده است: زیرا، به گفتهٔ اوکه‌لوس لوکانوس، از ازل بوده است؛ پس از آنجا که زمان در گرو موجود شناساست و بر این اساس جهان است، از طریق زمان نیز هستی می‌یابد. جهان بدون زمان ممکن نیست؛ و زمان هم بدون جهان. پس این دو از هم جدایی‌ناپذیرند، و به همان احتمال کمی که زمان را نمی‌توان بدون جهانی که در آن هست متصور شد، پس اساساً تصور جهان بدون زمان هم امکان ندارد.

۲

تا وقتی قائل به این هستید که شرط ضروری هر فلسفه‌ای برش خوردن آن از تنهٔ یزدان‌شناسی یهودی است، هیچ‌گونه درکی از طبیعت، و هیچ حقیقت‌پژوهی جدی متصور نیست.

۳

آیا هرگز انسان بزرگ صاحب‌فکری دوبین بوده است؟ گمان نمی‌کنم؛ با آن‌که دو علت فیزیکی برای دوبینی می‌شناسم، ضعف یک چشم، یا کوتاهی غیرطبیعی ماهیچهٔ چشم‌ها. آیا حیوانات هم دوبین می‌شوند؟

۴

در مورد حیوانات این نکته را به‌وضوح می‌شود دید که در هر کنشی فاهمه‌شان صرفاً در خدمت اراده‌شان است: قاعدتاً در آدمیان نیز قضیه چندان توفیری ندارد. در آنان هم عموماً چنین چیزی می‌بینیم؛ حتی در بعضی نیز می‌بینیم که هرگز فعالیت دیگری ندارند، بلکه همه وقت صرفاً به اهداف حقیرمایهٔ زندگی و اغلب به وسایل پلشت و بی‌مقدار رسیدن به همان‌ها معطوف‌اند. هرکس واجد میزان بالا و تعیین‌کننده‌ای از شعور باشد فراتر از میزان لازمی که در خدمت اراده قرار می‌گیرد همان مازاد شعورش خودبه‌خود صرف فعالیت کاملاً آزاد مرتبط با چیزی می‌شود که نه به اراده مربوط است نه به غایات اراده، و نتیجه‌اش دریافت ناب عینی از جهان و امور خواهد شد چنین کسی نابغه است، و این نبوغ در رخسارش نیز نقش می‌بندد: حتی اگر مازاد شعوری اندکی نیرومند و فراتر از حد مجاز یادشده داشته باشد.

۵

زمان و فانی بودنِ جمیع امور در آن و به‌واسطهٔ آن صرفاً صورتی است که ارادهٔ معطوف به زندگی، در حکم امر فی‌نفسهٔ غیرفانی، پوچی تلاش‌های خودش را در آن متجلی می‌سازد.»