کتاب پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی

کتاب الکترونیکی «پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی» به کوشش مارک دردن با ترجمهٔ نسرین طالبی و محمدحسین خسروی در نشر بیدگل منتشر شده است. اثر حاضر با تجمیع نوشته‌ها و آرای بخشی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین نویسندگان و اندیشمندانی که پیرامون هنر عکاسی نوشته‌اند، هم چون راهنمایی جامع و موجز، مخاطبان، دانشجویان و علاقه‌مندان عکاسی را با ژرفای اندیشه‌ورزی آنها آشنا می‌کند. فقط کافی است به این نام‌ها دقت کنیم تا به اهمیت کتاب «پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی» با ویراستاری «مارک دردن» بیشتر پی ببریم. نام‌هایی هم چون بودلر، بارت، پروست، سانتاگ، بنیامین، بازن، دریدا و ...

درباره کتاب پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی

هرچند عکاسی در مقایسه با سایر هنرها، چندان کهن‌سال به نظر نمی‌رسد، اما باتوجه‌به عمر ۱۷۰ ساله‌اش دیگر می‌توان با اطمینان گفت که به بلوغ رسیده است و چه‌بسا اکنون در اوج طراوت و سرزندگی باشد. عکاسی که در قرن نوزده متولد شد، با سرعتی باورنکردنی پیش رفت؛ در تمام قرن بیستم، باآن‌همه مصائب عجیب، لحظه‌های عجیب زیست انسانی را ثبت و ضبط کرد و با ورود به قرن بیست و یکم و عصر دیجیتال، دچار دگرگونی عظیمی شد که کل تاریخ عکاسی و نگاه‌کردن به عکس‌ها را به بازخوانی مجدد واداشت. در این میان نکتهٔ جالب و تأمل‌برانگیز، متفکرانی هستند که از آغاز با عکاس‌ها و عکس‌ها همراه بودند و به نظرورزی و دقیق شدن در عکس‌ها پرداختند و با قلمی کردن ایده‌هایشان بر دانش و بینش بینندگان و مخاطبان و عکاسان تأثیر شگرفی گذاشتند.

کتاب حاضر مروری است موجز و روشن بر آرا و افکار طیف متنوعی از برجسته‌ترین نویسندگان و نظریه‌پردازان عکاسی. از پروست و بودلر تا باتای و بارت و از بازن و بنیامین تا سانتاگ و دریدا.

درباره مارک دردن

مارک دردن استاد عکاسی دانشگاه ولز در نیوپورت انگلستان است. او بیش از صد و پنجاه ریویو و جستار دربارۀ هنر معاصر و عکاسی منتشر کرده است. او در سال ۲۰۰۰ با همراهی کریگ ریچاردسن کتاب رودررو: عکاسی به‌مثابهٔ دادوستد اجتماعی را چاپ و نمایشگاه آن را بر پا کرده است. کتاب دیگر او با عنوان دوروتیا لنگ در سال ۲۰۰۱ منتشر شد. دردن در کتاب پنجاه متن کلیدی مهم تاریخ هنر انتشارات راتلج جستارهایی دربارۀ جان سارکوفسکی، ویکتور برگین و بریان اودوهرتی نوشته. (همراه با دیوید کمپل) کتاب سرمایۀ ناپایدار: هنر و فرهنگ مصرفی را در سال ۲۰۰۷ تألیف کرده است.

کتاب پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب هم مرجعی مفید برای دانشجویان و دست‌اندرکاران عکاسی است و هم راهنمایی جامع برای همۀ کسانی که به مطالعهٔ دقیق‌تر و عمیق‌تر دربارۀ عکاسی علاقه‌مند هستند.

بخشی از کتاب پنجاه نویسنده کلیدی عکاسی

الیزابت ادواردز (-۱۹۵۲)

راسل رابرتز

در سال‌های اخیر، متون مهمی نوشته شده که به وسعت فهم ما از تاریخ‌های بدیل عکاسی افزوده است. بیشتر این نوشته‌ها واکنشی بودند به شکل‌های پست‌مدرنیسم که در دههٔ ۱۹۸۰ پا گرفت و در نوشته‌های جان تگ، الن سکولا، ویکتور برگین و ابیگیل سالمن‌گودو تجسم یافت. نوشته‌های الیزابت ادواردز در خط مقدم این تغییر مسیر قرار داشت، تغییر مسیری که مقصود از آن به دست‌دادن طرحی متفاوت از نقشهٔ بدنهٔ اجتماعی، تاریخی و سیاسی عکاسی در و از طریق حوزهٔ انسان‌شناسی بود.

مسئلهٔ اصلی او، در کارش با بایگانی‌ها و مجموعه‌های عکس، همواره پرسش‌هایی دراین‌خصوص بوده است که عکس (هم به‌مثابهٔ تصویر و هم ابژه) چگونه آگاهی تاریخی را شکل می‌دهد.

تاریخ‌نگاری، مادیت و سیاست هویت، این مناطق مواجهه‌های میان‌فرهنگی، ارکان ثابت نوشته‌های ادواردز است. سرآغاز نوشتار او که بناست کلاف تاریخ‌های اغلب درهم‌پیچیده را باز کند، طرح این مسئله است که عکس‌ها و آن لحظاتی که گرفته و توزیع می‌شوند ماتریس ۸۴ پیچیده‌ای از قدرت، اقتدار، عاملیت و میل تولید می‌کنند. ادواردز در کتاب تاریخ‌های خام می‌نویسد: «قصد ما در اینجا تولید نوعی نظریهٔ جامع عکاسی، انسان‌شناسی و تاریخ همچون چند فعالیت انتزاعی نیست. بلکه، تأمل بر عکس‌های خاص و کنش‌های خاص مشارکت، گردآوری، نمایش و مداخلهٔ عکاسانه است» (ادواردز، ۳:۲۰۰۱ و ۴).

ازآنجایی‌که ادواردز در دانشگاه ریدینگ و بعدتر، در دانشگاه لستر در رشتهٔ تاریخ درس خوانده بود و در آنجا، در مناظره‌های جلسات درسی رافائل سمیوئل ۸۵ در کارگاه تاریخ ۸۶ کالج راسکین مهارت پیدا کرده بود پس از شروع به کار در موزهٔ پیت ریورز در دانشگاه آکسفورد علاقه‌اش به عکس، به‌مثابهٔ ابژه‌ای تاریخی و شیوه‌ای برای «دیدن» تاریخ، بیشتر و بیشتر شد. نوشتن دربارهٔ عکاسی از دل فعالیت او در مدیریت بایگانی‌ها و کار با آنها زاده شد. این کار موجب تشدید علاقهٔ او به مادیت عکاسی به‌مثابهٔ نوعی مواجهه با تاریخ شد، مواجهه‌ای که پیوندی حیرت‌انگیز میان نیروی لمسی و حسانی چاپ با مناسک عکس‌گرفتن و نمایش و گردآوری آن ایجاد می‌کند. مسیر او از همین‌جا به‌سوی پدیدارشناسی عکاسی تغییر کرد، حیطه‌ای که از پیچیدگی‌های ارتباط تجربی با عکس‌ها که موردتوجه نشانه‌شناسی نبود، گره می‌گشود. او در گزیده‌نامهٔ عکس‌ها ابژه‌ها تاریخ‌ها: در باب مادیت تصاویر (۲۰۰۴) که آن را همراه با جنیس هارت ۸۷ ویرایش کرد، همین رویکرد را پیش گرفت.

نوشته‌های ادواردز از دل یک نیاز شکل می‌گیرد، نیاز به فهم اینکه چگونه عکس‌ها با گذر از طیف متنوعی از فضاها و سناریوهای تفسیری ساخته و بازساخته می‌شوند.

تأکید او بر اندیشیدن از طریق تصاویر و تفسیر تصاویر هم موافق جریان رایج و هم مخالف آن است. بحث او در جستار «دنبال‌کردن عکاسی» (ادواردز، ۲۰۱۱) این است که «می‌توان جایگاه عکاسی را، نه فقط در انسان‌شناسی دیداری که در کل رشتهٔ انسان‌شناسی مشخص کرد و عکاسی چیزهایی به رشته‌های مختلف ارائه می‌کند که انتظارش را ندارند» (ادواردز، ۱۶۱:۲۰۱۱). این رویکرد دست ادواردز را باز می‌گذارد تا در تحقیقاتش عکس‌ها و نحوهٔ عملکرد آنها را، در مراحل گوناگون «حیات» شان، تصاویر و ابژه‌هایی بداند که هرگز معنایی کامل و تمام‌شده ندارند و معنای آنها مشروط و متغیر است.