کتاب مکانیزم‌های دفاع روانی

مکانیزم‌های دفاع روانی مجموعه مقالات زیگموند فروید پایه‌گذار علم روان‌شناسی نوین، درباره  دربارهٔ مکانیزم‌های دفاعی ضمیر ناخودآگاه است که از سایت‌های اینترنتی و مقالات و کتب تألیف شدهٔ مختلف گردآوری و ترجمه شده است.

درباره کتاب مکانیزم‌های دفاع روانی

 فروید عقیده دارد که شخصیت از سه سطح تشکیل شده است. نهاد» یا «اید» که با نیازهای جسمی سر و کار دارد و مطابق اصل لذت‌طلبی عمل می‌کند؛ «فرامن» یا «سوپرایگو» که همان وجدان است و با اخلاقیات در ارتباط، و «من» یا «ایگو» که وظیفه‌اش برقراری تعادل بین خواسته‌های «نهاد» و «فرامن» است. بنابراین «من»، مهم‌ترین هستهٔ شخصیت فرد است که می‌تواند در برابر هیجانات، اضطراب‌ها، شکست‌ها، تحقیرها و... مورد تهدیدات جدی قرار بگیرد. در این میان مکانیزم‌های دفاعی دست به کار شده، با محافظت از «من» در برابر این مشکلات عاطفی، سعی می‌کند تا با ایجاد سازگاری و تسکین اضطراب، آرامش را به فرد بازگرداند. از مهم‌ترین مکانیزم‌های دفاعی که فروید در مقاله‌های خود بیان نموده است، می‌توان به سرکوبی، برتری، بازگشت، برابرسازی و... اشاره نمود که در این کتاب به صورت بسیار مختصر به آن‌ها پرداخته شده است.

خواندن کتاب مکانیزم‌های دفاع روانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

 پژوهشگران علم روان‌شناسی و روان درمانی و علاقه‌مندان به آثار فروید مخاطبان اصلی این کتاب‌اند.

 بخشی از کتاب مکانیزم‌های دفاع روانی

جبران یا تلافی، وسیله‌ای است که روان شخص برای پوشش گذاشتن بر روی کمبودها و مشکلاتش به کار می‌بندد و از این طریق در وجود فرد، تعادلی برقرار می‌سازد که پیش از جبران وجود نداشته و یا از بین رفته است. در فردی که یکی از پاهایش از پای دیگر کوتاه‌تر است و بدن او را به یک طرف خم کرده، ستون فقرات به تلافی این خمیدگی به جهت عکس آن متمایل می‌شود؛ یک قلب اگر گرفتار جراحتی گردد، از حد طبیعی خود بزرگ‌تر می‌شود تا از این طریق کمبود خود را جبران کند و به هنگام فعالیت یا ورزش که نیاز غذایی و تنفسی بیش‌تر می‌شود، با سرعت بخشیدن به ضربان قلب و تنفس، به جبران این کمبود می‌پردازد. تنگی دریچهٔ قلب به وسیلهٔ افزایش انرژی و بزرگ شدن عضلهٔ آن جبران می‌گردد. گاهی اوقات کمبود بینایی باعث تقویت حس‌های دیگر مثل حس لامسه یا شنوایی می‌شود... به همین ترتیب هرگاه در یکی از اندام‌ها یا حواس نقصان یا کمبودی به وجود آید، بدن شروع به جبران می‌کند و تا حد زیادی هم موفق هم می‌شود.

واضح است که در زمینه‌های روانی، این اقدامات جبرانی بسیار گسترده‌تر و به مراتب پیچیده‌تر است، بنابراین جبران عبارت است از مبالغه کردن در یکی از رفتارهای شخص به منظور کاهش احساس حقارت و کمبودهای او.

برخی از روانشناسان نیز این اصطلاح را برای کسانی به کار می‌برند که می‌خواهند سرپوشی بر روی ضعف‌ها و معایب خود بگذارند و یا از این طریق آن‌ها را از میان ببرند؛ به این ترتیب مکانیزم مذکور روشی است برای رویارویی با کمبودها. به بیان دیگر می‌توان گفت جبران، توسط توانایی یک فرد در امری، ناتوانی او در امری دیگر را می‌پوشاند و افراط در یک صفت پسندیده، سبب جبران یک صفت ناپسند می‌گردد. به زبان ساده‌تر، خودبزرگ‌بینی‌ها و ادعاها و لاف زدن‌ها، همه نمونه‌هایی از تلاش فرد در مخفی ساختن ضعف‌هایش به شمار می‌آیند.