کتاب اتلو

کتاب اتلو با عنوان اصلی Othello، نوشته ویلیام شکسپیر و با ترجمه علیرضا مهدی‌ پور، در سال ۱۴۰۴ توسط نشر چشمه منتشر شده است. این نمایش‌نامه یکی از تراژدی‌های مشهور شکسپیر به‌ شمار می‌رود و در کنار آثاری چون هملت، مکبث و شاه لیر جایگاهی ویژه دارد. داستان اتلو حول محور عشق، حسادت، خیانت و فریب می‌چرخد و شخصیت‌هایی چون اتلو، دزدمونا، ایاگو و کاسیو را درگیر ماجرایی پرتنش و سرنوشت‌ساز می‌کند. مترجم این اثر با توجه به زبان و ساختار نمایشی آن، تلاش کرده است تا فضای تراژیک و پیچیدگی‌های روانی شخصیت‌ها را به‌خوبی منتقل کند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اتلو اثر ویلیام شکسپیر

کتاب اتلو اثری از ویلیام شکسپیر است که در قالب نمایش‌نامه‌ای تراژیک، به بررسی عمیق احساسات انسانی و پیامدهای ویرانگر حسادت و فریب می‌پردازد. داستان در ونیز و قبرس می‌گذرد و با محوریت شخصیت اتلو، سردار مغربی دولت ونیز، و همسرش، دزدمونا، شکل می‌گیرد. ایاگو، علم‌دار اتلو، با انگیزه‌های شخصی و حسادت، نقشه‌ای پیچیده برای نابودی اتلو و اطرافیانش می‌کشد.

نمایش‌نامه‌ی اتلو شامل پرده‌ها و صحنه‌های متعدد است که هرکدام بخشی از روند سقوط تدریجی شخصیت‌ها را به تصویر می‌کشند. ویلیام شکسپیر در این اثر، با بهره‌گیری از دیالوگ‌های پرکشش و شخصیت‌پردازی دقیق، روابط قدرت، عشق، وفاداری و خیانت را به تصویر می‌کشد. مترجم، علیرضا مهدی‌پور، نیز تلاش کرده است تا لحن و فضای اصلی نمایش‌نامه را حفظ کند و متن را برای مخاطب فارسی‌زبان قابل‌درک و ملموس سازد. نمایش‌نامه‌ی اتلو داستانی پرکشش دارد و لایه‌های عمیق روان‌شناختی و اجتماعی شخصیت‌ها را واکاوی می‌کند.

خلاصه کتاب اتلو

هشدار: این پاراگراف بخش‌هایی از نمایش‌نامه‌ را فاش می‌کند!

اتلو، سرداری مغربی و شریف در خدمت دولت ونیز، عاشق دزدمونا، دختر سناتور برابانتیو، می‌شود و با او ازدواج می‌کند. این پیوند با مخالفت پدر دزدمونا و نگاه‌های تبعیض‌آمیز جامعه‌ی ونیزی مواجه می‌شود. ایاگو، علم‌دار اتلو، به‌دلیل حسادت و ناکامی در رسیدن به مقام نایبی، نقشه‌ای برای انتقام می‌کشد. او با فریب و دسیسه، اتلو را به وفاداری دزدمونا بدگمان می‌کند و از کاسیو، نایب جدید اتلو، به‌عنوان مهره‌ای در نقشه‌ی خود بهره می‌برد.

ایاگو با استفاده از شایعه‌پراکنی و صحنه‌سازی، به‌تدریج ذهن اتلو را مسموم می‌کند و او را به مرز جنون و خشونت می‌کشاند. در این میان، دزدمونا قربانی بی‌گناه این بازی می‌شود و تراژدی با پیامدهای تلخ برای همه‌ی شخصیت‌ها به پایان می‌رسد. کتاب اتلو با تمرکز بر قدرت ویرانگر حسادت، آسیب‌پذیری اعتماد و شکنندگی عشق، تصویری ماندگار از سقوط انسان در برابر وسوسه و فریب ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب اتلو را بخوانیم؟

اتلو یکی از برجسته‌ترین نمایش‌نامه‌های شکسپیر است که با پرداختن به موضوعاتی چون حسادت، فریب، عشق و تبعیض، همچنان تازگی و اهمیت خود را حفظ کرده است. این کتاب با شخصیت‌پردازی‌های پیچیده و دیالوگ‌های تأثیرگذار، امکان درک عمیق‌تر از روان انسان و روابط اجتماعی را فراهم می‌کند. سقوط تدریجی یک قهرمان و نمایش قدرت مخرب شایعه و سوءظن فراتر از یک داستان عاشقانه یا تراژدی صرف است. مطالعه‌ی این اثر فرصتی برای مواجهه با پرسش‌های اخلاقی و روان‌شناختی فراهم می‌کند که در زندگی روزمره نیز بازتاب دارند.

خواندن کتاب اتلو را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن اتلو به علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک، نمایش‌نامه و تراژدی پیشنهاد می‌شود. همچنین به کسانی که دغدغه‌ی شناخت روان انسان، روابط پیچیده‌ی عاطفی و اجتماعی یا موضوعاتی چون حسادت و اعتماد را دارند، توصیه می‌شود.

درباره ویلیام شکسپیر

ویلیام شکسپیر (۱۵۶۴ـ۱۶۱۶) شاعر و نمایش‌نامه‌نویس انگلیسی است که بسیاری او را بزرگ‌ترین نمایش‌نامه‌نویس تاریخ و برخی نیز بزرگ‌ترین نویسنده‌ی انگلیسی‌زبان تاریخ می‌دانند. آثار به‌جامانده از او شامل حدود ۳۹ نمایش‌نامه، ۱۵۴ سونات، سه شعر بلند داستانی و چند شعر کوتاه دیگر است که در تألیف برخی از آن‌ها تردید وجود دارد. نمایش‌نامه‌های شکسپیر به تمام زبان‌های مهم زنده ترجمه شده‌اند و بیش از آثار هر نمایش‌نامه‌نویس دیگری اجرا می‌شوند. او بی‌شک یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان زبان انگلیسی است و آثارش همچنان مورد مطالعه و بازخوانی قرار می‌گیرند.

ویلیام فرزند جان شکسپیر و ماری اردن بود. پدرش از مرفهان شهر و مادرش دختر یک زارع دولتمرد بود. بااین‌حال، روزگار به کام ویلیام خوش نماند و در سال ۱۵۸۷ پدرش ورشکسته شد. ویلیام تحصیلات ابتدایی و مقدماتی در زبان لاتین را در دبیرستانی در استرانفورد گذراند، اما در ۱۳سالگی به‌دلیل تنگدستی پدر مدرسه را رها کرد. او پنج سال بعد با آن هاتاوی ازدواج کرد که هشت سال بزرگ‌تر از خودش بود و حاصل این ازدواج یک دختر و دو پسر بود. در سال ۱۵۸۵ ویلیامْ استرانفورد را ترک کرد و به لندن رفت، جایی که در تماشاخانه‌ای مشغول به کار شد، به بازیگری پرداخت و سرانجام همان‌جا شروع به نمایش‌نامه‌نویسی کرد. آثار او به‌دلیل هوش و قریحه‌ی فطری‌اش مورد استقبال فراوان قرار گرفت و این فعالیت‌ها برای او ثروت و شهرت به ارمغان آورد.

آثار مکتوب شکسپیر به سه دسته‌ی تراژدی، کمدی و تاریخی تقسیم می‌شوند. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به هملت، اتلو، مکبث، شاه لیر، رومئو و ژولیت، رؤیای شب نیمه‌ی تابستان، شب دوازدهم و ژولیوس سزار اشاره کرد.

شکسپیر در واریک‌شر متولد و بزرگ شد. او سومین فرزند از هشت فرزند خانواده و بزرگ‌ترین پسر بازمانده بود. تاریخ دقیق تولد او مشخص نیست، اما جشن تولدش در روز ۲۳ آوریل، مصادف با روز سنت جورج، برگزار می‌شود؛ تاریخی که برای بیوگرافی‌نویسان جذاب است، زیرا او در همان روز در سال ۱۶۱۶ درگذشت. منابع کمی از زندگی خصوصی او باقی مانده است و این امر موجب گمانه‌زنی‌های فراوان درباره‌ی ظاهر فیزیکی، گرایش جنسی، باورهای مذهبی و نظریه‌های جانبی درباره‌ی تألیف آثارش شده است.

شکسپیر بیشتر آثار خود را بین سال‌های ۱۵۸۹ تا ۱۶۱۳ نوشت. آثار ابتدایی او عمدتاً کمدی و نمایش‌نامه‌های تاریخی بودند که از بهترین نمونه‌ها در این ژانرها به شمار می‌روند. او سپس به تراژدی روی آورد و آثاری همچون هملت، اتلو، شاه لیر و مکبث را نوشت که همگی جزو برجسته‌ترین آثار انگلیسی محسوب می‌شوند. او در آخرین دوره‌ی زندگی، تراژیک‌کمدی‌ و رمانس‌هایی مانند حکایت زمستان و طوفان را خلق کرد و با دیگر نمایش‌نامه‌نویسان همکاری کرد.

در سال ۱۶۲۳، دو تن از دوستان و همکاران او، جان همینگز و هنری کندل، مجموعه‌ای به نام First Folio منتشر کردند که شامل ۳۶ نمایش‌نامه‌ی او بود.

آثار شکسپیر تأثیر عمیق و ماندگاری بر تئاتر و ادبیات پس از خود گذاشته‌ است. او دامنه‌ی امکانات نمایشی را در زمینه‌ی شخصیت‌پردازی، طرح داستانی، زبان و ژانر گسترش داد. پیش از رومئو و ژولیت، موضوع عشق رمانتیک در آثار تراژیک چندان جدی گرفته نمی‌شد. همچنین تک‌گویی‌های صحنه‌ای که پیش‌تر معمولاً برای اطلاع‌رسانی درباره‌ی رویدادها یا شخصیت‌ها استفاده می‌شد، در آثار شکسپیر به ابزاری برای کاوش در ذهن و روان انسان تبدیل شدند.

اشعار و نمایش‌نامه‌های او الهام‌بخش شاعران پس از خود بودند. شاعران مکتب رمانتیسم کوشیدند نمایش‌نامه‌نویسی منظوم به سبک شکسپیر را زنده کنند، هرچند چندان موفق نبودند. منتقد ادبی، جورج اشتاینر، تمام نمایش‌های منظوم انگلیسی از آثار ساموئل تیلور کالریج تا آلفرد تنیسون را بازتاب‌هایی کم‌جان از درون‌مایه‌های شکسپیری توصیف کرد. شکسپیر بر نویسندگان بزرگی همچون توماس هاردی، ویلیام فاکنر و چارلز دیکنز نیز تأثیر گذاشت. مونولوگ‌های هرمان ملویل، نویسنده‌ی آمریکایی، به‌ویژه در رمان موبی‌دیک، شدیداً از سبک شکسپیر الهام گرفته‌اند و شخصیت کاپیتان آهب نمونه‌ای از قهرمان تراژیک در سبک شاه لیر است.

در روان‌شناسی، زیگموند فروید از شخصیت‌های شکسپیر، به‌ویژه هملت، برای تبیین نظریات خود درباره‌ی ماهیت انسان بهره برد. در سینما نیز آثار او الهام‌بخش فیلم‌سازان بسیاری بود؛ آکیرا کوروساوا نمایش‌های مکبث و شاه لیر را در قالب فیلم‌های سریر خون و آشوب بازآفرینی کرد، مکس راینهارت رؤیای شب نیمه‌ی تابستان را اقتباس کرد، لارنس الیویه در هملت و آل پاچینو در مستند در جست‌وجوی ریچارد بازی کردند و اورسن ولز که شیفته‌ی شکسپیر بود، خود کارگردانی و بازی در مکبث، اتلو و ناقوس‌های نیمه‌شب را بر عهده گرفت.

بر اساس کتاب رکوردهای گینس، شکسپیر همچنان پرفروش‌ترین نمایش‌نامه‌نویس تاریخ است و تخمین زده می‌شود در طول حدود چهار قرن پس از مرگش، بیش از چهار میلیارد نسخه از آثار او به فروش رسیده باشد. او سومین نویسنده‌ی پرترجمه‌ی تاریخ است و آثارش به بیش از ۸۰ زبان، از جمله آلمانی، هندی، ژاپنی و حتی زبان‌های ساختگی مانند اسپرانتو و کلینگون ترجمه شده‌اند.

شکسپیر از زمان مرگش تاکنون با یادبودها و مجسمه‌های فراوان در سراسر جهان، از جمله در کلیسای جامع سات‌ارک و Poets' Corner در وست‌مینستر، گرامی داشته شده است. او در سال‌های پایانی عمرش در استرانفورد سکونت داشت و به‌ندرت به لندن می‌رفت تا اینکه در سال ۱۶۱۶ درگذشت. او در کلیسای Holy Trinity دفن شده است.

چه نسخه‌های دیگری از این کتاب در ایران منتشر شده است؟

انتشارات نگاه با ترجمه‌ی ابوالحسن تهامی، نشر سروش با ترجمه‌ی علاءالدین پازارگادی، نشر قطره و ثالث و ارس با ترجمه‌ی عبدالحسین نوشین، انتشارات نیلوفر و دانیار با ترجمه‌ی ابوالقاسم خان ناصرالملک، انتشارات گوتنبرگ با ترجمه‌ی رضا اسکندری‌آذر، انتشارات بدرقه جاویدان با ترجمه‌ی داریوش شاهین، انتشارات گویش نو با ترجمه‌ی فهیمه رحمتی و... در سال‌های مختلف این کتاب را منتشر کرده‌اند.

بخشی از کتاب اتلو

«نوکرانی هم هستند که ظاهر خدمت را آراسته و نقاب چاکری بر چهره زده‌اند، اما دل در گرو خدمت خود دارند و اربابان خود را به خدمت‌نمایی خشنود می‌کنند و از قِبل آنان می‌بالند و چون بارشان را بستند، به بندگی خود روی می‌آورند. چه جوهر و جانی دارند این‌ها! و من خود را از شمار اینان می‌دانم. چون آقا، همان‌گونه که شما رودریگو هستید، من هم اگر به جای آن مغربی بودم هرگز نمی‌خواستم ایاگو باشم.

اگر در خدمت اویم، برای این است که به خود خدمت کنم. خدا گواه است که این کار از سر مهر و وظیفه‌شناسی نیست، بلکه چنین وانمود می‌کنم تا به هدف خود برسم، زیرا اگر اعمالم نیات درونم را آشکار سازند و ذات و سیرتم را نشان دهند، طولی نمی‌کشد که باید قلبم را کف دستم بگیرم و بگذارم هر کفتری بر آن نوک بزند. من آن نیستم که می‌نمایم.»