کتاب نافرمانی مدنی

کتاب نافرمانی مدنی نوشتهٔ هنری دیوید ثورو و ترجمهٔ غلامعلی کشانی است. نشر قطره این کتاب را منتشر کرده است؛ کتابی در باب نافرمانی مدنی و از مجموعهٔ «علوم اجتماعی».

درباره کتاب نافرمانی مدنی

تعبیر نافرمانی مدنی اولین بار از سوی هنری دیوید ثورو در مقاله‌ای به همین نام به کار گرفته شد. این مقاله در آمریکای قرن ۱۹ نگاشته شد. برای درک این مفهوم ابتدا باید شرایط و بستر پیدایش آن مورد بررسی قرار گیرد. نافرمانی مدنی یکی از عناصر مؤثر بر تاریخ معاصر فرهنگ آمریکا و جنبش حقوق مدنی در آن کشور است. نافرمانی مدنی وسیله‌ای برای انقلاب، به‌ معنای براندازی نیست، بلکه ابزاری اصلاح‌طلبانه و محدودکنندهٔ قدرت بی‌حدوحصر ماشین حکومتی به‌منظور عادلانه‌تر کردن آن است. هنری دیوید ثورو نافرمانی مدنی را انقلابی واقعی می‌داند. به عقیدهٔ نویسنده نافرمانی در پی کسب قدرت نیست و با اخلاق، وجدان فردی و آزادی فرد مستقل فردیت یافته سروکار دارد. با مطالعهٔ کتاب نافرمانی مدنی درمی‌یابید که برخلاف انقلاب که متعلق به ناامیدشدگان از ایجاد تغییر تحمیلی یا خودخواسته در خصلت‌های حریف و «آن دیگری» است، نافرمانی مدنی فراخوانی است خطاب به امیدوارترین جان‌ها و روح‌های یک ملت، تا با پاسخ به ندای وجدان و عمل مستقیم، دست به اصلاح فعالانهٔ شرایط و اوضاع بزنند. درنهایت می‌توان گفت نافرمانی مدنی از جنس گفت‌وگو و آشتی است. با مطالعهٔ کتاب حاضر با چیستی نارفرمالنی مدنی، مصداق‌ آن و همچنین آرای هنری دیوید ثورو دربارهٔ نافرمانی مدنی آشنا می‌شوید. در بخش‌های پایانی کتابی جُستاری دربارهٔ نافرمانی مدنی قرار دارد که نوشتهٔ بهرام یحیی است. او در این جستار تلاش کرده تا از مفهوم نافرمانی مدنی رفع ابهام کند.

خواندن کتاب نافرمانی مدنی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران حوزه‌های جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و کسانی که می‌خواهند با چیستی نافرمانی مدنی آشنا شوند، پیشنهاد می‌کنیم.

درباره هنری دیوید ثورو

هنری دیوید ثورو نویسنده، فیلسوف و دانشمند آمریکایی است. ثورو یکی از باورمندان به مکتب تعالی‌گرایی بود که در آمریکا توسط رالف والدو امرسون پایه گذاشته شد. او جستارها و مقالات فلسفی بسیاری نوشت و برخی نظریاتش همچون نافرمانی مدنی، مرجع فعالان سیاسی و نقشه‌‌ی راهی برای مبارزات مسالمت‌‌آمیز سیاسی شد. از او علاوه‌بر آثار فلسفی، کتاب‌های علمی و سفرنامه‌های بسیاری به انتشار رسید؛ کتاب‌هایی که با توجه به عمر کوتاه او تعدادی قابل‌اعتنا داشت.

هنری دیوید ثورو در طول عمر کوتاه خود کتاب‌های متعددی نوشت که بخش قابل‌توجهی از آن‌ها پس از مرگش منتشر شد. او در حوزه‌های فلسفی، فلسفه‌ی سیاسی و علم، مقاله‌ و کتاب نوشت و تجربه‌های ماجراجویانه‌اش را در سفرهایی که به مناطق مختلف آمریکا داشت، در قالب سفرنامه به نگارش درآورد. برخی از کتاب‌های فلسفی او به منابع مهمی تبدیل شدند که مهم‌ترین آن‌ها کتاب «مقاومت مدنی» بود؛ دیگر کتاب مهم ثورو «والدن» است. بیوگرافی هنری دیوید ثورو را می‌توانید در صفحه نویسنده در طاقچه بخوانید.

بخشی از کتاب نافرمانی مدنی

«اصول نجات قربانیان بی‌عدالتی برای ثورو، مسئله‌ای آن‌چنان وجدانی بود که نه‌فقط توجیهی بر ردّ عدم مقاومت از سوی او بود، بلکه اظهارات متعدد «خشن» وی در مکتوباتِ پس از ۱۸۵۰ را نیز توضیح می‌دهد. در خاطرات روزانهٔ خود در آوریل ۱۸۵۱ باخشم، از برگشت توماس سیمز به بردگی چنین نتیجه می‌گیرد که: «باور ندارم شمال به این زودی‌ها با جنوب به‌خاطر این مسئله درگیر شود. درحال‌حاضر، هنوز هنگام آن فرانرسیده است که تاریخ سیاه‌کاریِ نژادی بر روی صفحهٔ پاک و درخشان کاغذ نقش بربندد.» در ۱۸۵۴ به حمایت از محاصرهٔ شکست‌خوردهٔ دادگاه بوستون از طرف شهروندان، به‌خاطر جلوگیری از بازگشت آنتونی برنز به بردگی سخن گفت. در ۱۸۵۹ در «دفاعیه‌ای برای فرمانده جان براون»، مقالهٔ طولانی‌اش را با این جمله آغاز می‌کند: «این نظریهٔ خاص جان براون بود که انسان حق آشکاری دارد که به خاطر نجات برده، با توسل به زور، مانع برده‌دار شود. من نیز با او در این مورد موافقم.» و با این جمله مقاله را پایان می‌دهد که: «فکر می‌کنم در این صورت، برای یک‌بار هم که شده، تفنگ‌ها و هفت‌تیرهای «شارپز» در راه آرمانی شرافتمندانه به‌کار رفته‌اند.»»