کتاب سیمای محمد

علی شریعتی(۱۳۵۶-۱۳۱۲)، نو اندیش دینی است. کتاب «سیمای محمد» بنا به گفته مرحوم دکتر شریعتی، به دعوت مؤسسه تحقیقی اسلامی ارشاد و برای درج در کتاب «محمد خاتم پیغمبران» نوشته شده و اول بار در همان مجموعه به چاپ رسیده است. پس از آن در کتاب اسلام‌شناسی (درس‌های دانشکده ادبیات مشهد) به سال ۶ـ۱۳۴۵ تجدید چاپ شده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «محمد ترکیبی از موسی و عیسی است. گاه او را در صحنه‌های مرگبار جنگ می‌بینیم که از شمشیرش خون می‌چکد و پیشاپیش یارانش ـ که برای کشتن یا کشته‌شدن بی‌قراری می‌کنند و بر روی مرکب‌های بی‌تاب خویش، در برابر دعوت خون، به سختی می‌توان آرامشان ساخت ـ می‌تازد، مشتی خاک برمی‌گیرد و به خشم بر چهره خصم می‌پاشد و فریاد می‌زند «شُدّوا» و بی‌درنگ شمشیرها به رقص می‌آیند و وی که از تماشای آتش سوزان جنگی که برافروخته است گرم شده و چهره‌اش از شادی برتافته است، با لحنی گرفته از لذت توفیق و لبخندی سیراب از ستایش شمشیر، فریاد می‌کند: «هوم... اکنون، تنور جنگ برتافت» و گاه همو را می‌بینیم که هر روز در رهگذرش یهودی‌ای از بام خانه‌اش خاکستر بر سرش می‌ریزد و او نرم‌تر از مسیح، همچون بایزید، روی درهم نمی‌کشد و یک روز که از کنار خانه وی می‌گذرد و از خاکستر مرد خبری نمی‌شود، با لحن یک صوفی پرصفا می‌پرسد: رفیق ما امروز به سراغ ما نیامد؟ و چون می‌شنود که بیمار شده است به عیادتش می‌رود. در اوج قدرت، در آن لحظه که سپاهیانش مکه را ـ شهری که بیست سال او را و یاران او را شکنجه داده است و آواره کرده است ـ اشغال کرده‌اند، بر مسند قدرت سزار اما در سیمای مهربان مسیح، کنار کعبه می‌ایستد و در حالی که ده هزار شمشیر تشنه انتقام از قریش در پیرامونش برق می‌زنند می‌پرسد: «ای قریش! فکر می‌کنید با شما چه خواهم کرد؟»

درباره علی شریعتی

علی شریعتی در سال ۱۳۱۲ در نزدیکی سبزوار متولد شد. او جامعه‌شناس، نویسنده و متفکر ایرانی ا‌ست. او تحصیلات خود را در رشته‌ی ادبیات در دانشگاه مشهد به پایان رساند و برای تحصیلات بالاتر به فرانسه رفت. علی شریعتی به مدت ۵ سال بین سال‌های ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۴ در فرانسه زندگی می‌کرد. او مدرک دکترایش را از فرانسه و از دانشگاه سوربن گرفته است. در زمان حکومت پهلوی و در سال ۱۳۴۸، شریعتی مسئولیت بخش امور فرهنگی حسینیه ارشاد را به‌عهده گرفت و شروع به تدریس جامعه‌شناسی و معارف اسلامی کرد. او از افراد بانفوذ در ریشه‌کن کردن رژیم پهلوی در دوره انقلاب بود. سخنرانی‌ها و اعلامیه‌های علی شریعتی به فهم بیشتر مردم در شرایط آن دوره‌ی جامعه بسیار کمک کرد.

فعالیت‌های مذهبی و گرایش‌های دینی و سیاسی او باعث شد تا رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۲ حسینیه ارشاد را تعطیل کند و دکتر شریعتی را به زندان ببرد. او تا مدت‌ها تهدیدهای ساواک را تحمل کرد ولی در آخر به‌خاطر فشارها و محدودیت‌ها مجبور شد که وطنش را ترک کند.

علی شریعتی در خرداد ۱۳۵۶ در ساوت‌همپتون درگذشت. عده‌ای مرگ او را سکته قلبی گزارش کرده‌اند و عده‌ای به دلیل نداشتن سابقه‌ی بیماری قلبی مرگ او را مشکوک دانستند. عدم کالبدشکافی و اعلام نتیجه سریع و خبر داشتن سفارت ایران در لندن از مرگ او قبل از اعلام رسمی باعث مشکوک شناخته شدن مرگ او شد.

از کتاب‌های علی شریعتی می‌توان به فاطمه فاطمه است، حسین وارث آدم، مذهب علیه مذهب، چه باید کرد، گفت‌وگوهای تنهایی و کویر اشاره کرد.