کتاب پزشک و روح

کتاب پزشک و روح اثر دکتر ویکتور فرانکل و ترجمه فرخ سیف بهزاد است. او در این کتاب از لوگوتراپی یا همان معنادرمانی صحبت کرده است که اساس کار او را شرح می‌دهد: زندگی تحت هر شرایطی، معنایی دارد.

درباره کتاب پزشک و روح

دکتر ویکتور فرانکل روان‌شناس برجسته اتریشی را در جهان با کتاب معروفش، انسان در جستجوی معنا می‌شناسند. کتابی که شرح زندگی او در زمانی بود که در اردوگاه‌های کار اجباری کار و زندگی می‌کرد و عزیزانش را از دست داده بود. او حتی در این شرایط هم موفق شد معنایی برای زندگی پیدا کند. همین موضوع باعث شد تا اثری بنویسد و دیدگاهش را در آن شرح دهد. 

در زمینه کاری نیز، او به لوگوتراپی یا معنادرمانی پرداخت. معنادرمانی یا لوگوتراپی به واژه یونانی لوگوس بازمی‌گردد. لوگوس به معنای واژه یا کلمه، اراده پروردگار یا معناست. رساترین معادلی که می‌توان برای آن درنظر گرفت درمان از رهگذر معنا است. یا همان روان‌درمانی متمرکز بر معنا.

نقش روان‌درمانگری که به روش لوگوتراپی عمل می‌کند، وسعت بخشیدن به میدان دید بیمار است، او این کار را تا جایی انجام می‌دهد که معنی و ارزش‌ها در میدان دید و حیطه‌ خودآگاه بیمار قرار گیرد. چرا چنین چیزی مهم است؟ به گفته او، هرکسی که چرایی زندگی را پیدا کرده باشد، با چگونگی آن خواهد ساخت. در حقیقت با کمک لوگوتراپی، انسان به درکی از گذرا بودن هستی و وجود می‌رسد و همین باعث می‌شود تا به جای بدبینی و انزوا، تلاش، فعالیت و سازندگی را انتخاب کند. 

پزشک و روح، به مخاطبان متخصص کمک می‌کند تا از این منظر به درمان مراجعانشان اقدام کنند و برای معنادرمانی قدمی بردارند. 

کتاب پزشک و روح را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

کتاب پزشک و روح برای تمام علاقه‌مندان به مطالعات روان‌شناسی جذاب است. اگر دوست دارید با روش درمانی لوگوتراپی آشنا شوید و عقیده بنیان‌گذار آن را بدانید، این کتاب به شما کمک می‌کند. 

درباره ویکتور فرانکل 

ویکتور فرانکل با نام کامل ویکتور امیل فرانکل در ۲۶ مارس ۱۹۰۵ در وین به دنیا آمد. فرانکل یکی از بازماندگان اردوگاه‌های کار اجباری آشویتس و داخاو است.

او روان‌پزشک و عصب‌شناس اتریشی بود که به دلیل یهودی بودن، سال‌ها در اردوگاه‌های کار اجباری، زندانی بود. فرانکل پدر و مادر، نامزد و برادرش را در اردوگاه‌های کار اجباری از دست داد و همین به او انگیزه‌ای داد تا معنایی برای زندگی کردن پیدا کند. بعدها، با آزمایش این طرح بر روی مراجعانش، معنادرمانی را طراحی کرد. 

ویکتور فرانکل مدتی بعد از جنگ جهانی دوم سخنرانی در شهر وین داشت. بعد از مدتی این سخنرانی به یکی دیگر از کتاب‌های او یعنی «انسان در جستجوی معنای غایی»، تبدیل شده است. 

بخشی از کتاب پزشک و روح

یک کشاکش اخلاقی یا کشاکش درونی به پدیدآمدن روان‌نژندی وجودی منتهی می‌شود. تا آنجا که انسان بتواند با اخلاقیات خود که با ضرورت‌های عصر هماهنگ نیست به کشاکش برخیزد، خواهد توانست به‌طور عام از خرافه‌اندیشی و روان‌نژندی جمعی یا گروه‌گرایانه ایمن باشد؛ برعکس، انسانی که به روان‌نژندی جمعی یا گروه‌گرایانه دچار است، درصورتی بر این حالت خود چیره خواهد شد که بتواند یک بار دیگر صدای ضرورت و آزادی اندیشیدن را از درون خود بشنود و آن را پذیرا باشد. پس روان‌نژندی وجودی خواهد توانست روان‌نژندی گروه‌گرا را شفا بخشد! 

چند سال پیش در همایشی در این مورد سخن می‌گفتم. پس از پایان همایش، آن دسته از همکارانم که در کشورهای زیر سلطه‌ی حاکمیت‌های خشن زندگی می‌کردند، نزدم آمدند و گفتند: «ما با این پدیده به‌خوبی آشناییم، ما این حالت را بیماری کارگزاران (حاکمان) می‌نامیم.» شماری از کارگزاران حزب بر اثر بیداری و درک ضرورت‌های درونی یا وجدانی‌شان از نظر عصبی درهم شکسته‌اند و آن‌گاه با خرافه‌اندیشی سیاسی‌شان شفا یافتند. خرافه‌اندیشی به‌صورت نمادهایی «بلورین» (متبلور) می‌شود و به ایجاد یک واکنش زنجیره‌ای می‌انجامد. این واکنش زنجیره‌ای روان‌شناختی حتی از واکنش زنجیره‌ای مادی بر اثر انفجار بمب اتمی خطرناک‌تر است. زیرا هرگز نمی‌توان پیش از به‌کار بردن بمب اتمی از واکنش زنجیره‌ای روان‌شناختی نمادها استفاده کرد.

به‌این‌ترتیب باید از آسیب‌دیدگی روحی عصر خود به‌عنوان نوعی همه‌گیری (اپیدمی) روانی سخن به میان آوریم؛ و بر آن بیفزاییم که همه‌گیری‌های جسمی از پیامدهای مشخص جنگ محسوب می‌شوند، حال آنکه همه‌گیری‌های روانی به‌گونه‌ای نهفته از جنگ نشئت می‌گیرند. در آزمون‌هایی که همکاران من روی بیماران غیرروان‌نژند انجام داده‌اند، تنها در یک مورد هیچ‌یک از چهار نشانه‌ی روان‌نژندی جمعی دیده نشده است، درصورتی‌که در پنجاه درصد دیگر بیماران دست‌کم سه نشانه از مجموعه‌ی چهارگانه وجود داشته است.

درنهایت، این چهار نشانه را می‌توان به ترس انسان از مسئولیت و گریختن از آزادی نسبت داد. ولی مسئولیت و آزادی، قلمرو معنویت و روحانیت انسان را در بر می‌گیرد. به‌هرحال، بشر عصر ما از هرآنچه طرح‌واره و تظاهر عریان روحانیت است بیزار است و این بیزاری شاید انعکاس پوچ‌گرایی‌ای باشد که بر او تحمیل شده است و به‌ندرت هم توجیه می‌شود.