کتاب پزشک و روح

کتاب پزشک و روح اثر دکتر ویکتور فرانکل و ترجمه فرخ سیف بهزاد است. او در این کتاب از لوگوتراپی یا همان معنادرمانی صحبت کرده است که اساس کار او را شرح می‌دهد: زندگی تحت هر شرایطی، معنایی دارد.

درباره کتاب پزشک و روح

دکتر ویکتور فرانکل روان‌شناس برجسته اتریشی را در جهان با کتاب معروفش، انسان در جستجوی معنا می‌شناسند. کتابی که شرح زندگی او در زمانی بود که در اردوگاه‌های کار اجباری کار و زندگی می‌کرد و عزیزانش را از دست داده بود. او حتی در این شرایط هم موفق شد معنایی برای زندگی پیدا کند. همین موضوع باعث شد تا اثری بنویسد و دیدگاهش را در آن شرح دهد. 

در زمینه کاری نیز، او به لوگوتراپی یا معنادرمانی پرداخت. معنادرمانی یا لوگوتراپی به واژه یونانی لوگوس بازمی‌گردد. لوگوس به معنای واژه یا کلمه، اراده پروردگار یا معناست. رساترین معادلی که می‌توان برای آن درنظر گرفت درمان از رهگذر معنا است. یا همان روان‌درمانی متمرکز بر معنا.

نقش روان‌درمانگری که به روش لوگوتراپی عمل می‌کند، وسعت بخشیدن به میدان دید بیمار است، او این کار را تا جایی انجام می‌دهد که معنی و ارزش‌ها در میدان دید و حیطه‌ خودآگاه بیمار قرار گیرد. چرا چنین چیزی مهم است؟ به گفته او، هرکسی که چرایی زندگی را پیدا کرده باشد، با چگونگی آن خواهد ساخت. در حقیقت با کمک لوگوتراپی، انسان به درکی از گذرا بودن هستی و وجود می‌رسد و همین باعث می‌شود تا به جای بدبینی و انزوا، تلاش، فعالیت و سازندگی را انتخاب کند. 

پزشک و روح، به مخاطبان متخصص کمک می‌کند تا از این منظر به درمان مراجعانشان اقدام کنند و برای معنادرمانی قدمی بردارند. 

کتاب پزشک و روح را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم 

کتاب پزشک و روح برای تمام علاقه‌مندان به مطالعات روان‌شناسی جذاب است. اگر دوست دارید با روش درمانی لوگوتراپی آشنا شوید و عقیده بنیان‌گذار آن را بدانید، این کتاب به شما کمک می‌کند. 

درباره ویکتور فرانکل 

ویکتور فرانکل با نام کاملِ «ویکتور ایی. فرانکل» استاد عصب‌شناسی و روان‌پزشکی دانشگاه وین بود. او به‌مدت ۲۵ سال ریاست پلی‌کلینیک عصب‌شناسی وین را بر عهده داشت. معنادرمانی و تحلیل وجودی که او بنیان‌گذارش بود نیز به‌عنوان «سومین موج روان‌درمانیِ مکتب وین» شناخته می‌شد. فرانکل در دانشگاه‌های هاروارد، استنفورد، متدیست جنوبی و دوکِین در کرسی استاد مدعو قرار داشت و در دانشگاه‌های بین‌المللی سن‌دیه‌گو و کالیفرنیا در ایالات‌متحده استاد تراز اول معنادرمانی بود. ویکتور فرانکل در سال ۱۹۰۵ در وین به دنیا آمد. او دکترای خود را در رشتهٔ پزشکی از دانشگاه وین دریافت کرد و پس‌ازآن نیز دکترای دیگری در فلسفه گرفت. در خلال جنگ جهانی دوم، ۳ سال را در اردوگاه آشویتس، داخائو و اردوگاه‌های دیگر سپری کرد. به‌مدت چهار دهه سخنرانی‌های بی‌شماری را در سراسر دنیا ارائه کرد. او ۲۹ دکترای افتخاری از دانشگاه‌های آفریقا، اروپا و آمریکای شمالی و جنوبی دریافت کرد. جوایز زیادی از جمله جایزهٔ اسکار فیستر را از سوی انجمن روان‌پزشکان آمریکا و نیز عضویت افتخاری آکادمی علوم اتریش را دریافت کرد. ۳۹ کتاب فرانکل به ۵۰ زبان منتشر شده است. از نسخهٔ انگلیسی کتاب مشهور او، «انسان در جست‌وجوی معنا»، میلیون‌ها نسخه در جهان به فروش رفته است. این کتاب مطابق با نظرسنجی کتابخانهٔ کنگره و کانون کتاب ماه، در فهرست «۱۰ کتاب تأثیرگذار آمریکا» قرار گرفت. ویکتور فرانکل در سال ۱۹۹۷ در وین درگذشت. کتاب «آری به زندگی در کشاکش ناملایمات» یکی دیگر از آثار مکتوب اوست. جملهٔ «زمان، بزرگ‌ترین نعمتی است که در بدو تولد به ما اعطا می‌شود و تنها چیزی است که به هنگام مرگ باید آن را باز پس دهیم. ما چگونه از این نعمت بهره می‌بریم؟» از اوست.

بخشی از کتاب پزشک و روح

یک کشاکش اخلاقی یا کشاکش درونی به پدیدآمدن روان‌نژندی وجودی منتهی می‌شود. تا آنجا که انسان بتواند با اخلاقیات خود که با ضرورت‌های عصر هماهنگ نیست به کشاکش برخیزد، خواهد توانست به‌طور عام از خرافه‌اندیشی و روان‌نژندی جمعی یا گروه‌گرایانه ایمن باشد؛ برعکس، انسانی که به روان‌نژندی جمعی یا گروه‌گرایانه دچار است، درصورتی بر این حالت خود چیره خواهد شد که بتواند یک بار دیگر صدای ضرورت و آزادی اندیشیدن را از درون خود بشنود و آن را پذیرا باشد. پس روان‌نژندی وجودی خواهد توانست روان‌نژندی گروه‌گرا را شفا بخشد! 

چند سال پیش در همایشی در این مورد سخن می‌گفتم. پس از پایان همایش، آن دسته از همکارانم که در کشورهای زیر سلطه‌ی حاکمیت‌های خشن زندگی می‌کردند، نزدم آمدند و گفتند: «ما با این پدیده به‌خوبی آشناییم، ما این حالت را بیماری کارگزاران (حاکمان) می‌نامیم.» شماری از کارگزاران حزب بر اثر بیداری و درک ضرورت‌های درونی یا وجدانی‌شان از نظر عصبی درهم شکسته‌اند و آن‌گاه با خرافه‌اندیشی سیاسی‌شان شفا یافتند. خرافه‌اندیشی به‌صورت نمادهایی «بلورین» (متبلور) می‌شود و به ایجاد یک واکنش زنجیره‌ای می‌انجامد. این واکنش زنجیره‌ای روان‌شناختی حتی از واکنش زنجیره‌ای مادی بر اثر انفجار بمب اتمی خطرناک‌تر است. زیرا هرگز نمی‌توان پیش از به‌کار بردن بمب اتمی از واکنش زنجیره‌ای روان‌شناختی نمادها استفاده کرد.

به‌این‌ترتیب باید از آسیب‌دیدگی روحی عصر خود به‌عنوان نوعی همه‌گیری (اپیدمی) روانی سخن به میان آوریم؛ و بر آن بیفزاییم که همه‌گیری‌های جسمی از پیامدهای مشخص جنگ محسوب می‌شوند، حال آنکه همه‌گیری‌های روانی به‌گونه‌ای نهفته از جنگ نشئت می‌گیرند. در آزمون‌هایی که همکاران من روی بیماران غیرروان‌نژند انجام داده‌اند، تنها در یک مورد هیچ‌یک از چهار نشانه‌ی روان‌نژندی جمعی دیده نشده است، درصورتی‌که در پنجاه درصد دیگر بیماران دست‌کم سه نشانه از مجموعه‌ی چهارگانه وجود داشته است.

درنهایت، این چهار نشانه را می‌توان به ترس انسان از مسئولیت و گریختن از آزادی نسبت داد. ولی مسئولیت و آزادی، قلمرو معنویت و روحانیت انسان را در بر می‌گیرد. به‌هرحال، بشر عصر ما از هرآنچه طرح‌واره و تظاهر عریان روحانیت است بیزار است و این بیزاری شاید انعکاس پوچ‌گرایی‌ای باشد که بر او تحمیل شده است و به‌ندرت هم توجیه می‌شود.