کتاب شش عدد
معرفی کتاب شش عدد
کتاب شش عدد با عنوان اصلی Just Six Numbers نوشتهٔ مارتین ریس و ترجمهٔ سعید تهرانی نسب توسط نشر نی منتشر شده است. نویسنده در این اثر از نیروهایی بنیادی که جهان را شکل می‌دهند، سخن گفته است. این کتاب با زبانی ساده و بدون نیاز به دانش تخصصی ریاضی، به شش عدد بنیادی می‌پردازد که ساختار جهان ما را تعیین می‌کنند. نسخهٔ الکترونیکی این کتاب را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.
درباره کتاب شش عدد
نجوم، به‌عنوان قدیمی‌ترین دانش عددی، از دیرباز نقشی حیاتی در جهت‌یابی و تعیین زمان داشته است. اکنون، این علم شاهد دورانی از اکتشافات شگفت‌انگیز است. توجه ویژه به مفهوم زمان، به خصوص با ورود به هزارهٔ سوم، کنجکاوی و تمرکز ما را بر محیط کیهانی اطرافمان افزایش داده است. نجوم همچنان علم اعداد است و این کتاب شش عدد داستان شش عدد حیاتی برای جهان و جایگاه ما در آن را روایت می‌کند. در نقشه‌های قدیمی، نقشه‌نگاران بر حاشیه‌های نامعلوم می‌نوشتند: «اینجا اژدها وجود دارد.» پس از آنکه نخستین جهانگردان دور زمین چرخیدند و نقشه‌های دقیقی از اقیانوس‌ها و قاره‌ها ترسیم کردند، کاوشگران بعدی توانستند جزئیات بیشتری را به آن اضافه کنند، اما دانش جغرافیا به حدی از قطعیت رسیده بود که دیگر کسی انتظار کشف قاره‌ای جدید یا تغییر اساسی در اندازه و شکل زمین را نداشت. به طور شگفت‌انگیزی، در پایان قرن بیستم، ما در ترسیم نقشه جهان به وضعیتی مشابه رسیده‌ایم. کم‌کم خطوط کلی این نقشه روشن می‌شود که این نتیجهٔ تلاش مشترک هزاران ستاره‌شناس، فیزیکدان و مهندس و استفاده از تکنیک‌ها و مهارت‌های متنوع است. تلسکوپ‌های جدید، اعماق فضا را کاوش می‌کنند و از آنجا که نور اجرام دوردست زمان زیادی طول می‌کشد تا به ما برسد، مشاهدهٔ این اجرام در واقع نگاهی به گذشته‌های دور است. اکنون دانشمندان توانسته‌اند فسیل‌هایی را که در ثانیه‌های اولیهٔ پیدایش جهان شکل گرفته‌اند، ردیابی و آشکار کنند. با استفاده از فضاپیماها، پدیده‌هایی مانند ستاره‌های نوترونی، سیاه‌چاله‌ها و دیگر پدیده‌های بسیار شدید تا حدودی برای ما آشکار شده‌اند؛ پدیده‌هایی که دانش ما را دربارهٔ قوانین طبیعت افزایش می‌دهند. به لطف این پیشرفت‌ها، دامنهٔ دید ما در کیهان به طور چشمگیری گسترش یافته است. هم‌زمان با این پیشرفت‌ها، کاوش در دنیای ریز درون اتم، بینش‌های جدیدی دربارهٔ ساختار خود فضا در مقیاس‌های بسیار کوچک فراهم کرده است. تصویری که از این همه به دست آمده،با آنچه بیشتر ما انتظار داشتیم متفاوت است. این تصویر، دیدگاهی تازه دربارهٔ چگونگی ایجاد میلیاردها کهکشان، سیاه‌چاله، ستاره و سیاره توسط یک رویداد پیدایش و چگونگی تجمع اتم‌ها روی زمین و شاید در دنیاهای دیگر برای تشکیل موجودات زنده پیچیده و هوشمندی که به منشأ خود فکر می‌کنند، ارائه می‌دهد. روابط عمیقی بین ستاره و اتم و بین کیهان و دنیای ریز وجود دارد. کتاب شش عدد تلاش می‌کند بدون پرداختن به جزئیات فنی و معادلات، نیروهایی را که ما و در واقع کل جهان طبیعی را اداره می‌کنند، توصیف کند. پیدایش و بقای ما به یک تنظیم بسیار دقیق و خاص کیهانی بستگی دارد؛ کیهانی که شاید بسیار وسیع‌تر از آن چیزی باشد که ما قادر به دیدنش هستیم.
این اثر در ۱۱ فصل با عناوین «عالم کیهانی و عالم خُرد»، «مهد کیهانی ما - قسمت اول: سیاره‌ها، ستارگان و حیات»، «عدد بزرگN : گرانش در کیهان»، «ستارگان، جدول تناوبی، و ε»، «مهد کیهانی ما - قسمت دوم: آن‌سوی کهکشان راه‌شیری»، «اتساع ظریف التنظیم: ماده تاریک وΩ»، «عددλ: اتساع کیهانی کندشونده است یا تندشونده؟»، ««چین‌وچروک» های ازلی: عدد Q»، «مهد کیهانی ما - قسمت سوم: آن‌سوی افق کیهانی چیست؟»، «سه بُعد (و بیشتر)» و «تصادف، تقدیر، یا «عالمین»؟» نگاشته شده است.
چرا باید کتاب شش عدد را بخوانیم؟
خواندن کتاب شش عدد را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟
این کتاب را به افراد کنجکاو دربارهٔ جهان هستی، علاقه‌مندان به علم نجوم و کیهان‌شناسی و کسانی که به دنبال درک مفهوم تنظیم دقیق جهان هستند، پیشنهاد می‌کنیم.
درباره مارتین ریس
مارتین ریس در کالج ترینیتی، کمبریج، تحصیل کرد و در سال ۱۹۶۷ تحت نظر دنیس و. سیاما مدرک دکترای خود را دریافت کرد. پس از اقامت‌های تحقیقاتی در بریتانیا و ایالات متحدهٔ آمریکا، او استاد دانشگاه ساسکس شد. از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۹۱، استاد پلومین در کمبریج بود، جایی که به مدت ده سال ریاست مؤسسهٔ نجوم را بر عهده داشت. مارتین ریس از سال ۱۹۹۵ منجم بوده و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲ رئیس کالج ترینیتی و استاد کیهان‌شناسی و اخترفیزیک در کمبریج بود. مارتین ریس سهم قابل توجهی در زمینهٔ منشأ تابش زمینهٔ کیهانی، خوشه‌های کهکشانی و تشکیل کهکشان‌ها داشته است. او یکی از اولین طرفداران این ایده بود که هسته‌های فعال کهکشانی، مانند کوازارها، توسط جریان مواد به داخل سیاه‌چاله‌ها تغذیه می‌شوند و جنبه‌های مهم فیزیک آن‌ها را توصیف کرد. در سال ۱۹۶۶، او توضیحی برای اجسام به ظاهر سریع‌تر از نور در اخترفیزیک ارائه داد. او در کتاب خود به نام «آخرین ساعت ما» (۲۰۰۳) (عنوان جایگزین: «قرن پایانی ما») این نظریه را مطرح می‌کند که با توجه به توسعهٔ فناوری نادرست و خطرات زیست‌محیطی، مشخص نیست که بقای بشر تا پایان قرن ۲۱ تضمین شده باشد یا خیر.
بخشی از کتاب شش عدد
«پدید آمدن این همه پیچیدگی تودرتو از یک «آذر گوی» به غایت غیرشکیل و بسیار نامنظم، ممکن است ناقض یکی از محترم‌ترین اصول فیزیک، یعنی قانون دوم ترمودینامیک، به نظر برسد. این قانون بیان‌گر تمایل بی‌وقفه به‌سوی یکنواختی و به‌دور از الگو و ساختار است: اجسام داغ تمایل به سردشدن، و اجسام سرد تمایل به گرم‌شدن دارند. آب و جوهر خیلی راحت با هم مخلوط می‌شوند، در حالی که فرآیند معکوس؛ یعنی هم زدن مایع کدر تا این که رنگ آن به صورت یک قطره سیاه در یک نقطه جمع شود، برای ما تعجب‌آور خواهد بود. حالات منظم در هم می‌ریزنند، اما معکوس آن رخ نمی‌دهد: به اصطلاح فنی، «انتروپی» هیچ‌گاه کاهش نمی‌یابد. هرگونه کاهش ظاهری موضعی، همیشه با افزایش بیشتر انتروپی در جایی دیگر همراه است. مصداق بارز این اصل، ماشین بخار است که در آن حرکت منظم پیستون همیشه با گرمای اتلافی همراه است.
اما وقتی گرانش وارد صحنه می‌شود باید شهود خود را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم. مثلاً، ستارگان به وسیله جاذبه گرانشی، که جهت آن به طرف مرکز ستاره است، شکل خود را حفظ می‌کنند. فشار ذرات داغ درون ستاره (به سمت بیرون) در برابر این گرانش، تعادل ایجاد می‌کند. شاید عجیب به نظر رسد، اما وقتی ستارگان انرژی از دست می‌دهند، گرم‌تر می‌شوند. تصور کنید منبع سوخت در مرکز خورشید خاموش شود. سطح آن همچنان فروزان باقی خواهد ماند زیرا گرما از هسته مرکزی بسیار داغ آن به سطح خورشید نفوذ می‌کند. اگر هم‌جوشی هسته‌ای، این گرما را جایگزین نکند (آن‌وقت همان‌طور که لرد کلوین در قرن نوزدهم حدس زده بود، طی تقریبا ۱۰ میلیون سال) با نشت این انرژی به بیرون، خورشید به تدریج کوچک خواهد شد. اما این کوچک‌شدن در واقع داغ‌تر شدن هسته مرکزی خورشید را به همراه خواهد داشت، زیرا در فواصل کم‌تر، جاذبه گرانشی بیشتر می‌شود و اکنون برای ایجاد تعادل، دمای مرکز باید افزایش یابد تا بتواند فشار کافی را در برابر این نیروی جاذبه‌ای قوی‌تر فراهم کند. چیزی شبیه این را هنگامی‌که یک قمر مصنوعی به واسطه کشش جوّی، به‌تدریج به‌طور مارپیچی به مداری درونی‌تر می‌آید مشاهده می‌کنیم: قمر مصنوعی گرم می‌شود، اما فقط نیمی از انرژی گرانشی آزاد شده به گرما تبدیل می‌شود؛ بقیه، صرف افزایش سرعت ماهواره می‌شود، (زیرا برای مدارهای کوچک‌تر، سرعت‌های بیشتری لازم‌اند).»
حجم
۴۵۱٫۹ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۰
تعداد صفحه‌ها
۲۴۱ صفحه
حجم
۴۵۱٫۹ کیلوبایت
سال انتشار
۱۴۰۰
تعداد صفحه‌ها
۲۴۱ صفحه