کتاب یک پرتقال کوکی

«پرتقال کوکی» فیلمنامه‌ای نوشته استنلی کوبریک(۱۹۹۹-۱۹۲۸)، کارگردان و فیلمنامه‌نویس مشهور آمریکایی است. این فیلمنامه بر اساس رمانی به همین نام از آنتونی برجس نوشته شده است.

محور این فیلمنامه این است که تا چه اندازه دولت می‌تواند بر جامعه کنترل داشته باشد؟ حد آزادی کجاست؟ و آیا می‌شود حق انتخاب اخلاقی را از «فردیت‌» ها سلب کرد؟ حتا اگر این فردیت از آنِ بچه‌ی شرّی مثل «الکس» باشد؟ قضیه‌ی اخلاقی فیلم خیلی ساده است: اخلاق را نمی‌شود به‌زور در مغز کسی جا داد و حتا اگر در دنیای فانتزی و کارتون‌وارِ فیلم، این هم ممکن بشود، باز هم عملی غیراخلاقی است چون انسان باید بتواند بین درست و نادرست، خود دست به انتخاب بزند و صد البته که مسئولیت انتخابِ خود را هم به عهده بگیرد، شاید این سخن، بوی حرف‌های اگزیستانسیالیست‌ها را داشته باشد. به‌هرحال، این فیلم از حال‌وهوای دهه‌ی شصت چندان هم دور نیست. در این زمینه‌ها شاید صحبت‌های خود کوبریک رساتر باشد.