کتاب راه های ابریشم

کتاب راه های ابریشم نوشتهٔ پیتر فرانکوپن و ترجمهٔ سیما مولایی است. گروه انتشاراتی ققنوس این کتاب تاریخ را منتشر کرده است؛ اثری که نامزد جایزهٔ «یان میچالسکی» در سال ۲۰۱۷ میلادی بوده است.

درباره کتاب راه های ابریشم

کتاب راه های ابریشم (نگاهی نو به تاریخ) که در ۲۵ فصل نوشته شده، با هدف ترغیب مخاطبان به مطالعه دربارهٔ مردم و مکان‌هایی که دانشورانِ نسل‌های پی‌درپی نادیده گرفته بودند، نوشته شده است. پیتر فرانکوپن در کتاب حاضر، با نگاهی نو به تاریخ جهان پرداخته و راه را برای پرسش‌های نو و زمینه‌های جدید پژوهش باز کرده است. او امیدوار است باعث شود شواهد کهنۀ تاریخی که نادرست‌بودن آن آشکار است، به چالش کشیده و درست‌تر بررسی شود. می‌دانیم که پیشینهٔ چندهزارسالهٔ جادهٔ ابریشم و استفادهٔ پیوسته از ظرفیت حمل کالا از استان «توان هانگ» در چین تا قلب اروپا در بازهٔ زمانی نزدیک به ۲۰۰۰ سال، ثابت کرده است که انسان‌ها از شرق تا غرب به همدیگر نیاز داشته‌اند و همواره در پی رسیدن به تازه‌ها و رفع نیازهایشان (حتی به‌قیمت پیمودن راه‌های بسیار طولانی) بوده‌اند. شگفت‌انگیزی راه ابریشم که اولین‌بار «ریختوفن»ِ آلمانی از نیمهٔ دوم قرن نوزدهم از این نام در نوشته‌هایش استفاده کرد، فقط به‌خاطر گسترش بازرگانی و جهانگردی از خاور دور تا قارهٔ سبز نبود؛ نکته در تبادل فرهنگی عظیمی بود که بی‌شک بدون این راه به این سادگی‌ها ممکن نمی‌شد؛ تبادلی فرهنگی که گسترش نژادی و ژنتیکی تا زبان و موسیقی و ادبیات و ... را در بر می‌گرفت و موجب پیوندهایی میان مردمان ده‌ها اقلیم و جغرافیای گوناگون می‌شد. کتاب «راه‌های ابریشم: تاریخ جدید جهان» بازنگری و هم‌گرایی پیتر فرنکوپن در همهٔ روایت‌ها و تاریخ‌نگاری‌های پیشین دربارهٔ تاریخ راه ابریشم و کلیت سرگذشت آن از منظر تاریخی مختص به همهٔ جهان است. این کتاب دوستی‌ها و روابط تجاری، ارتباطات مذهبی و نژادی، ارتباطات سیاسی و اجتماعی و جنگ‌ها و صلح‌های شکل‌گرفته در مسیر و متأثر از راه‌های ابریشم را موشکافانه بررسی کرده و به دانش‌نامهٔ جامعی تبدیل شده که شاید پیش از این نظیرش را ندیده باشید.

خواندن کتاب راه های ابریشم را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به دوستداران مطالعه درمورد تاریخ جهان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره پیتر فرانکوپن

پیتر فرانکوپن مورخ مستقر در دانشگاه آکسفورد است. او کتاب «جنگ صلیبی اول: فراخوان از شرق» را نوشته که تک‌نگاری وزینی دربارهٔ بیزانس و اسلام و غرب در قرن‌های یازدهم و دوازدهم است. او پژوهشگر ارشد در کالج ووسترِ دانشگاه آکسفورد و مدیر مرکز مطالعات بیزانس در این دانشگاه است. کتاب «راه های ابریشم» نیز یکی دیگر از آثار او است.

بخشی از کتاب راه های ابریشم

«حمله به کویت در سال ۱۹۹۰م یک رشته رویدادهای شگفت‌آور به دنبال داشت که هر آنچه را در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست‌ویکم گذشت تشریح می‌کند. زمانی بریتانیایی‌ها صدام را «جوانی خوش‌معاشرت با لبخندی جذاب» توصیف می‌کردند که «خوشرویی ساختگی» بیشتر همتایانش را ندارد و «بی‌حاشیه‌پردازی» حرف می‌زند. سفیر بریتانیا در بغداد در اواخر دههٔ ۱۹۶۰م گفته بود که صدام ــ اگر می‌شد دیدارهای بیشتری با او داشت ــ مردی است که می‌توان با او معامله کرد. فرانسوی‌ها صدام‌حسین را «دوگل عرب‌ها» می‌خواندند و ژاک شیراک به‌گرمی از «سوسیالیسم و ناسیونالیسم» او ستایش می‌کرد، آمریکا نیز در اوایل دههٔ ۱۹۸۰م آماده بود برای استحکام بیشتر آنچه دونالد رامسفلد «جایگاه آمریکا در منطقه» می‌خواند ریسک نزدیکی به صدام‌حسین را بپذیرد.

در دسامبر ۱۹۹۰ صدام‌حسین به مشاوران نزدیکش گفت که حمله به کویت گونه‌ای دفاع از خود در پی رسوایی ایران‌گیت و آشکار شدن دورویی‌های آمریکاست. اما جهان حمله و اشغال کویت را به چشم دیگری می‌نگریست. به دنبال درخواست سازمان ملل از عراق برای عقب‌نشینی فوری از کویت، آن کشور بی‌درنگ تحریم اقتصادی شد و پس از آن‌که فشارهای دیپلماتیک فزاینده را نادیده گرفت برای حل قطعی مسئله برنامه‌ریزی شد. روز ۱۵ ژانویهٔ ۱۹۹۱ جورج اچ. دبلیو. بوش رئیس‌جمهور آمریکا «برابر مسئولیت‌ها و اختیاری که قانون اساسی به رئیس‌جمهور و فرمانده کل قوا واگذار کرده است و مطابق قوانین و پیمان‌های سازمان ملل» فرمان اجرای عملیات نظامی علیه عراق را امضا کرد. در بخشنامهٔ ملی ۵۴ مبنی بر اجازهٔ «به‌کارگیری نیروهای زمینی، هوایی و دریایی آمریکا و همکاری با نیروهای نظامی ائتلاف» اشاره‌ای به تجاوز عراق به کشور مستقل کویت و نقض قوانین بین‌المللی نشد. به جای آن، در بیانیه‌ای که بعداً دستمایهٔ سیاست خارجی آمریکا در سی سال آینده شد، رئیس‌جمهور گفت: «دسترسی به نفت خلیج‌فارس و امنیت کشورهای دوست در منطقه برای امنیت ملی ایالات متحده حیاتی است.» حملهٔ صدام‌حسین به کویت به چالش کشیدن مستقیم قدرت و منافع آمریکا تلقی شد.

عملیات نظامی فراگیری با شرکت نیروهای ائتلاف به فرماندهی ژنرال نورمن شوارتسکوف آغاز شد. پدر نورمن شوارتسکوف از فرماندهان نظامی بود که به اشغال ایران در زمان جنگ جهانی دوم کمک کرد و پس از آن نه‌تنها در عملیات آژاکس در سرنگونی دولت دکتر مصدق دست داشت بلکه سرانجام در تشکیل ساواک که از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۹ م باعث وحشت شدید ایرانیان شده بود نقش داشت. در عملیاتی که «طوفان صحرا» نامیده شد نیروی هوایی ائتلاف به هدف‌های اصلی دفاعی، ارتباطی و پایگاه‌های تسلیحاتی عراق حمله کرد و در همان حال نیروی زمینی به سوی جنوب عراق و کویت پیش رفت. عملیات نظامی خارق‌العاده و بسیار سریع انجام شد و تنها شش هفته پس از آغاز آن در ژانویهٔ ۱۹۹۱، رئیس‌جمهور بوش آتش‌بس اعلام کرد و روز ۲۸ فوریه در پیامی تلویزیونی گفت: «کویت آزاد شده است. ارتش عراق شکست خورده است و ما به هدف‌های نظامی‌مان دست یافته‌ایم. کویت بار دیگر متعلق به کویتی‌هاست، و آینده‌شان در دست خودشان است.» بوش در ادامه گفت: «اما اکنون زمان شادمانی زیاد یا به رخ کشیدن پیروزی نیست، باید به فراتر از جنگ و پیروزی نگریست.»»