کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک

کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک نوشتۀ استیون مورتون و ترجمۀ نجمه قابلی است. نشر بیدگل این کتاب را منتشر کرده است. این کتاب به شرح و نقد آثار یکی از متفکران مهم هندوستان می‌پردازد.

درباره کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک

کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک دربارۀ فردی به همین نام است؛ یک نظریه‌پرداز ادبی و فیلسوف هندی. کسی که از نخستین ترجمه‌هایی که از آثار دریدا انجام داده تا درگیری‌های بعدی‌اش با مارکسیسم، فمینیسم و ​​مطالعات پسااستعماری و کار اخیرش در مورد حقوق بشر، جنگ علیه تروریسم و ​​جهانی‌سازی، ثابت کرده که یکی از مهم‌ترین متفکران معاصر است.

استیون مورتون در این کتاب به شرح و نقد آثار گایاتری چاکراورتی اسپیواک می‌پردازد.

در سال ۱۹۴۲ یعنی سال قحطی بزرگ و پنج سال پیش از استقلال هندوستان از سلطۀ استعماری انگلیس بود که اسپیواک در کلکته به دنیا آمد. وی در سال ۱۹۵۹ از کالج دانشگاه کلکته با رتبۀ ممتاز و درجۀ اول برای درس‌‌های ادبیات بنگالی و انگلیسی فارغ التحصیل شد. تفکرات اسپیواک بر اساس تجربۀ مهاجرتِ پسااستعماری وی از هندوستان به ایالات متحد آمریکا، جایی که هم‌اکنون به تدریس در آن مشغول است، شکل گرفته‌است. او در کتاب «منتقدِ پسااستعماری»، خود را روشنفکری پسااستعماری می‌خواند که میان آرمان‌های سوسیالیستی جنبش استقلال ملی هندوستان و مرده‌ـریگِ سیستم آموزشی استعمارگرای این کشور گرفتار شده است.

از آنجا که کمتر روشنفکر معاصری را می‌توان یافت که توانسته باشد متفکرانه با نظریۀ انتقادی و فرهنگی معاصر سر و کار داشته باشد، مطالعۀ آثار اسپیواک مهم است. از این رو است که استفان مورتون به نگارش این کتاب دست زده است.

خواندن کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستدارن فلسفۀ مدرن پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب گایاتری چاکراورتی اسپیواک

«بازگویی تاریخ زنان فرودست توسط اسپیواک در مقاله‌های «آیا فرودست می‌تواند سخن بگوید؟»، «رانی سیرمور» و نقدهایی که بر داستان‌های مهسوتا دوی نگاشته است چهارچوب، معیارها و نقطهٔ تمرکز اندیشهٔ فمینیستی غرب را نیز از پایه متحوّل ساخته است. در حقیقت یکی از مهم‌ترین ره آوردهایی که اسپیواک برای اندیشهٔ فمینیستی معاصر به ارمغان آورده، مطالبهٔ دائمی او از فمینیسم جهت در نظر گرفتن جدّی تاریخ‌ها و زندگی‌های زنان در جهان سوم در بررسی مبارزات زنان علیه سرکوب بوده است.

سهم اسپیواک در اندیشهٔ فمینیستی هم‌چنین شامل چندین مقاله دربارهٔ نظریهٔ فمینیسم فرانسوی، نوشته‌های زنان انگلیسی در قرن نوزده، فمینیسم مارکسیستی و نقد فمینیستی‌اقتصاد سیاسی است. مقاله‌های نخستین اسپیواک دربارهٔ فمینیسم در دهه ۱۹۸۰ منتشر شد و این زمانی است که عقاید اندیشمندان فمینیست فرانسوی مانند جولیا کریستوا، لوس ایریگری و اِلن سیزو برای نخستین بار در دسترس خوانندگان انگلیسی زبان قرار می‌گرفت. در مقالاتی مانند «فمینیسم فرانسوی در چهارچوب بین‌المللی» (۱۹۸۱) و «فمینیسم و نظریهٔ انتقادی» (۱۹۸۶)، اسپیواک تفسیرهای نوآورانه و بحث‌برانگیزی راجع به این سه اندیشمند ارائه می‌کند. با این همه، اسپیواک انتقادات مهم و چالش برانگیزی نیز نسبت به نظریهٔ فمینیسم فرانسوی دارد.

اسپیواک به طور ویژه مدعیات فمینیسم مبنی بر جهان‌شمول بودن و سخن گفتن از جانب همه زنان را مورد پرسش قرار می‌دهد. اسپیواک موهانتی، رابسواری ساندر راجان، نوال السعداوی، کوماری جایاواردنا آغازگر بازاندیشی مهمی در اندیشهٔ فمینیسم بوده است.

این بازاندیشی این پیش فرض را به چالش می‌کشد که همهٔ زنان یکسان‌اند و بر اهمیت توجّه به تفاوت‌های نژادی، طبقاتی، مذهبی، شهروندی و فرهنگی زنان تأکید دارد. اما چنین کاری به این معنی نیست که موضع اسپیواک علیه فمینیسم یا اسپیواک ضدّفمینیسم است. برعکس، هدف اسپیواک از نقد مستمر اندیشهٔ فمینیسم قدرت بخشیدن به استدلالات و مدعیات فمینیستی است.»