کتاب فلسفه چامسکی

کتاب الکترونیکی فلسفه چامسکی نوشته مورتون وینستون با ترجمه احمدرضا تقاء در نشر نو چاپ شده است. این کتاب که از مجموعهٔ بزرگان اندیشه است، با نگاه «تحلیلی» نوشته شده و حتی آثار فیلسوفان غیرتحلیلی یا آثار کسانی که به فیلسوف بودن شهره نیستند را با نگاه تحلیلی مورد بررسی قرار داده است. نویسندگان کتاب‌ها البته نظر خاص خودشان و تفسیر خاص خودشان را ارائه کرده‌اند که طبیعتاً کلام آخر و یگانه تفسیر ممکن نیست.

درباره کتاب فلسفه چامسکی

نویسنده دربارهٔ اثر خود می‌گوید:

رویکرد من در کتاب حاضر بیشتر ارائه تاریخچه‌ای از حیات فکری چامسکی است تا شرح تحلیلی مفصل و نظام‌مند آرای او. چامسکی فیلسوفی است که هنوز در قید حیات است و اندیشه‌اش همچنان در حال تحول و پیشرفت. درنتیجه مایل بوده‌ام بیشتر به ترسیم رشد فلسفه چامسکی و توضیح پاره‌ای از پیوندهای موجود میان دغدغه‌ها و افکار گوناگون برانگیزنده این فلسفه بپردازم تا اینکه آن را به‌صورت کلیتی تمام‌شده ارائه دهم. من هرچند کوشیده‌ام در ارائه آرای چامسکی درباره موضوعات مهم جانب امانت را نگاه دارم، به‌ناچار از پرداختن به ظرایف صرف‌نظر کرده‌ام. امّا به‌منظور اجتناب از رویکرد بیش‌ازحد ساده‌انگارانه «چامسکی در ۹۰ دقیقه» تلاش کرده‌ام سیر تحول اندیشه او را در افقی انتقادی قرار دهم و خوانندگان علاقه‌مند را به منابع دیگر ارجاع دهم. این کتاب صرفاً حکم مدخلی به دنیای وسیع چامسکی را دارد و دعوتی است به ژرف‌کاوی در خود مجموعه آثار پرشمار چامسکی و آثار ثانویه به‌مراتب پرشمارتری که دربارۀ آن‌ها نوشته شده است.

کتاب فلسفه چامسکی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به علاقه‌مندان به فلسفه، زبان‌شناسی و علوم سیاسی پیشنهاد می‌کنیم. همچنین کسانی که مایل هستند با اندیشه‌های نوآم چامسکی به شکلی کلی آشنا شوند، می‌توانند این کتاب کم‌حجم را مطالعه کنند.

بخشی از فلسفه چامسکی

شرایط عضویت در انجمن فرهیختگان دانشگاه هاروارد برای چامسکی، پس از اتمام تز فوق‌لیسانسش در دانشگاه پنسیلوانیا، مهیا شد و در سال ۱۹۵۱ به کیمبریجِ مسه‌چوستس نقل‌مکان کرد و همچنان در آنجا به فعالیت‌هایش ادامه می‌دهد. آنجا محیطی ایده‌آل برای چامسکی بود چون میدانی برایش فراهم می‌آورد تا بتواند آزادانه به تفکرات خلاقانه‌اش ادامه دهد. چامسکی در هاروارد و ام‌آی‌تی به اشخاصی چند برخورد که چنان‌که پیداست کارشان تأثیری تعیین‌کننده بر رشد تفکر او گذاشته است. او با موریس هال، زبان‌شناس و شاگرد رومان یاکوبسون آشنا شد و رابطه کاری نزدیک و پایداری با او برقرار کرد (آن دو مؤسسان گروه زبان‌شناسی و فلسفه دانشگاه ام‌آی‌تی بودند و هنوز در آنجا هم‌اتاق‌اند). همچنین با یهوشوا بارهیلل منطق‌دان آشنا شد، که از شاگردان رودولف کارناپ بود، و نیز پیتر الیاس نظریه‌پرداز اطلاعات که مانند خود چامسکی عضو جونیور انجمن فرهیختگان هاروارد بود. او همچنین به کندوکاو عمیق‌تر در فلسفه و منطق پرداخت، به‌خصوص در آثار فیلسوفانی چون نلسون گودمن، که زمانی که در دانشگاه پنسیلوانیا بود چامسکی را نامزد عضویت در انجمن فرهیختگان کرده بود و بعد تقریبآ هم‌زمان با انتشار اثر تاریخ‌سازش ساختار پدیداری در سال ۱۹۵۱ به بوستن نقل‌مکان کرد، و نیز ویلارد فان اورمن کواین که آن‌موقع در هاروارد بود و سخنرانی‌هایی ایراد می‌کرد که حاصلشان انتشار آثار تاریخ‌سازی همچون «دو اصل جزمی تجربه‌گرایی» بود. این فیلسوفان تحلیلی متنفذ درحال پروردن نقدهای خود بر تجربه‌گرایی منطقی بودند و آثارشان در زمینه منطق و معرفت‌شناسی بر تردیدهای روزافزون چامسکی درخصوص کارایی روش‌های زبان‌شناسی توصیفی مهر تأیید نهاد.