کتاب زیر نگاه پدر

کتاب زیر نگاه پدر نوشته مهرماه فرمانفرماییان است. کتاب زیر نگاه پدر را انتشارات کویر منتشر کرده است و خاطرات یکی از فرزندان عبدالحسین میرزا مشهور به فرمانفرماییان است.

درباره کتاب زیر نگاه پدر

این کتاب جذاب خاطرات، مهرماه فرمانفرماییان، فرزند دهم عبدالحسین میرزا، معروف به فرمانفرما است. او در این کتاب به بخشی از تاریخ خانواده در اواخر دوران قاجار می‌پردازد. این کتاب برخلاف آثار دیگری که از فرزندان فرمانفرماییان منتشر شده است به سیاست نمی‌پردازد بلکه به زنان و اوضاع آن‌ها در اندرونی‌های خانه‌های قاجاری،‌روش‌های تربیتی پدرش و اواضاع داخلی خانه می‌پردازد. 

در زندگی فرمانفرما فراز و نشیب‌های بسیاری روی داده است. مقام و مرتبه و القاب بسیاری به‌دست آورده اما در دوره‌ای مورد سوء ظن و غضب مظفرالدین شاه، پدر همسرش قرار می‌گیرد و سرانجام او را تبعید می‌کنند. تقریباً ده سال عمر او خارج از میهن و دور از مرکز و سیاست مملکت می‌گذرد. پس از مشروطیت که به تهران باز می‌گردد و به باغ سالاریه که جزو محله حسن‌آباد بود نقل مکان می‌کند و تا هنگامی که رضاشاه خانه‌های اورا خریداری می‌کند در آن محله می‌ماند. فرمانفرما در دوران احمدشاه نخست وزیر ایران بود اما مورد غضب خانواده پهلوی بود و جایگاه و ثروتش را کم‌کم از دست داد. این کتاب شرحی از اوضاع زنان در این خانواده بزرگ است. 

خواندن کتاب زیر نگاه پدر را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران و شرح حال زنان در خاندان قاجار پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب زیر نگاه پدر

در اوان مشروطیت، دولت ایران، اضافه بر مشکلات خارجی، گرفتار اغتشاشات داخلی نیز گردید: از آن جمله طغیان ابوالفتح سالارالدوله عموی شاه که ادعای سلطنت داشت، و با قوایی از غرب به قصد تسخیر پایتخت تا نزدیکی تهران تاخت که پس از شکست از قشون ملی به صفحات غرب عقب‌نشینی کردو آن قسمت را علیه حکومت مرکزی برانگیخت. در فروردین سال ۱۲۹۱ شمسی دولت فرمانفرما را برای مقابله و سرکوبی نوه‌عمش به ریاست قشون و حکومت کرمانشاهان غرب مأمور ساخت.۹ بالاخره پس از این که غائله خاتمه یافت و در اوضاع غرب آرامش پدید آمد، شاهزاده در قلمرو حکومتش استقلال یافت و به فکر توسعه خانواده افتاد و با بتول خانم مادر من ازدواج کرد.

این بار دومی بود که فرمانفرما به حکومت کرمانشاهان منصوب می‌شد. مرتبه اول نه سال قبل یعنی در زمان حیات مظفرالدین شاه بود که در آن هنگام پس از چندین سال تبعید در فارس و بین‌النهرین مورد عفو و عنایت شاه قرار گرفت و به میهنش مراجعت کرد و مأمور حکومت کرمانشاهان شد. او که مردی خانواده‌دوست و فرزندپرور بود، با خوشوقتی تمام خانواده خود را به کرمانشاه فراخواند، دستور داد وسایل حرکت همسر عزیزش خانم عزت‌الدوله و فرزندان خردسالش محمدحسین میرزا، نظام‌الدین میرزا و محمدجعفر میرزا را به کرمانشاهان فراهم سازند. حتی فیروز میرزا نصرت‌الدوله فرزند ارشد خود را که تحصیلات متوسطه‌اش را در بیروت به پایان رسانیده بود، به نزد خود خواند تا شخصاً به کارآموزی او بپردازد و فنون سیاست و مردم‌داری را به وی تعلیم دهد.

همچنین فرمانفرما به فکر افتاد تا جشن عروسی پسرش فیروز میرزا را در کرمانشاه برپا کند. عروس از سال‌ها قبل مشخص شده بود، خواهرزاده فرمانفرما، دخترخانم نجم‌السلطنه از وزیر دفتر، خواهر دکتر مصدق به نام دفترالملوک که فرمانفرما به او دفتری می‌گفت. سال‌ها پیش هنگامی که عروس و داماد هردو کودک بودند آنها را در تبریز برای یکدیگر نامزد کرده بودند. اینک دفترالملوک در سن هجده سالگی دوشیزه‌ای با شخصیت بود که سخت مورد پسند شاهزاده شده بود. ضمناً زیباروی و بلندقامت بود و چشمان درشت آبی و گیسوان طلایی داشت.

عروس به‌همراه مادرش و عده زیادی از تهران به کرمانشاهان آمدند، صورت مهریه و شیربهایی که برای عروسی طبق قراری که در زمان نامزدی در تبریز گذاشته بودند و در قباله آمده که به شرح ذیل است.