کتاب نادرشاه افشار جهانگشای شرق

کتاب الکترونیکی «نادرشاه افشار جهانگشای شرق» نوشتهٔ عبدالحسین ثنایی در انتشارات کویر چاپ شده است.

درباره کتاب نادرشاه افشار جهانگشای شرق

افشارها یکی از ۲۴ قبیلهٔ اوغوز و از اولاد افشار، نوهٔ اوغوزخان و پسر بیلدیزخان و یکی از ۵ قبیلهٔ ترک‌اند که حکومت و سلطنت تشکیل داده‌اند. افشارها از قرون ۱۱ و ۱۲ میلادی همراه سلاجقه و بعد از تشکیل حکومت آن‌ها از بالای سیحون و ماوراء‌النهر به ایران و آناطولی و عراق و سوریه آمدند، و در ایران و سوریه و عراق و آذربایجان و افغانستان مستقر شدند. کتاب «نادرشاه افشار، جهانگشای شرق» که حاصل تلاش چندین‌سالهٔ فعالیت‌های پژوهشی است، درخصوص زندگی نادرشاه افشار، فتوحات او و سرداران سلحشورش (بامحوریت سردارانی از شهر درگز که محل تولد او بوده است)، چگونگی به‌قدرت‌رسیدن و علل افول او در ۹ بخش به ترتیب زیر تشریح شده است:

بخش اول: پیش‌گفتار

بخش دوم: طایفه‌ٔ افشار

بخش سوم: امامقلی بیک پدر نادر و برادرانش

بخش چهارم: ظهور نادر

بخش پنجم: پادشاهی نادر

بخش ششم: شورش‌های داخلی و انحطاط سلطنت نادری

بخش هفتم: شخصیت نادر و خصوصیات اخلاقی او

بخش هشتم: خاندان نادر و سلسلهٔ افشاریه

بخش نهم: سرداران و شخصیت‌های سیاسی دورهٔ افشاریه (با محوریت شهر درگز)

کتاب نادرشاه افشار جهانگشای شرق را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

بخشی از کتاب نادرشاه افشار جهانگشای شرق

«احمد کسروی به استناد تاریخ وصاف می‌نویسدکه: طایفهٔ افشار در اوایل قرن ششم هجری در زمان سلجوقیان همراه یعقوب بن ارسلان از دشت قبچاق آمدند، و در روزگار صفویان (قرن دهم هجری) در خراسان بوده و درزمان سلاجقه آوازهٔ دلیری وسلحشوری ایل افشاری عالمگیر شد وکلمه "اوشار" یا افشاردر نظر ترکمانان وازبکان وتاتار چنان وحشت آور بود که بچه‌های خود را با بیان "اوشار گلدی (اوشارآمدند)" می‌ترسانیدند.

باتوجه به این نظریات، تاریخ افشار به قبل از مغول می‌رسد ومسکن آنها در خراسان درسمت ابیورد ودرگز بوده است. در حمله مغول به ایران پسربزرگ چنگیز بنام جوجی خان حکمران خوارزم واتک شد. وی با خراسانیان رفتار ظالمانه وبیرحمانه داشت ودر نتیجه پایداری وسرسختی ایل افشار آنان را از خراسان به غرب ایران تبعید کرد. ابوالفضل قاَسمی نوشته: وقتی با خاندان‌های (افشار) و (افشارقاسملو) وشخصیت‌های برجسته آنان تماس گرفته از سوابق تاریخی و نیای آنان پرسش کردم، گفتند: "موطن اصلی نادر خراسان (ابیورد) بوده است، سپس در ازمنه مختلف به باختر ایران کوچ داده شدیم". در ادامه می‌نویسد: گویا کوچ اصلی افشار از درگز بدست مغولان صورت گرفته است وعلت آنهم ستیزگی و مبارزه وپایداری افشار در مقابل مهاجمان وحشی بوده است.

نورالله لارودی نیز می‌نویسد: ایل افشار در زمان تاخت وتاز مغول از خراسان به آذربایجان مهاجرت نموده بودند که شاه اسماعیل (۹۰۵- ۹۳۰ ه.ق.) موسس سلسله صفوی بمناسبت شجاعت ودلیری این قوم مجدداً نگاهداری آشوب ترین مرزهای کشور را به این ایل سپرده وبین سالهای ۹۰۶ تا ۹۲۰ برای جلوگیری از حمله ازبکان ترکستان، آنها را دوباره از آذربایجان به خراسان کوچ داده، در دامنه جنوبی الله اکبر و دهستان میاب وکبکان ودر شمال گردنهٔ الله اکبرتا درگز جای داد. مینورسکی هم می‌گوید: شاه اسماعیل شعبه ای از این قوم را به خراسان کوچانده ودر سرچشمه میاب کبکان از مضافات ابیورد ساکن کرد. میرزا مهدی خان (استر آبادی منشی نادر) نیز عقیده دارد که قبیله نادر در زمان سلطنت شاه اسماعیل اول به خراسان مهاجرت نموده ومنطقهٔ کبکان را به عنوان ییلاق خود انتخاب کردند، ولی احمد آقا تبریزی می‌گوید که: شاه عباس اول قبیله افشار را به منطقه کبکان فرستادتا ازبک‌ها را از آنجا براند، وچون کبکان سردسیر ودر زمستان اقامت در آنجا با شدت سرما غیر ممکن می‌گردید، قبیله افشار درهر پاییز از کوه الله اکبر عبور می‌کرد ودر منطقه قشلاقی (در گز) اقامت می‌گزید.

محمد حسین قدوسی نوشته است که افشارهای ابیورد ونسا (درگز) که نادرشاه از آن قبیله بوده، در زمان شاه عباس از آنجا کوچ داده شده‌اند. محمد کاظم مروی می‌نویسد: در ایام جلوس شاه عباس صفوی که بلاد خراسان را از لوث وجود عبدالمومن خان ازبک سترده ممالک موروثی را که چندین سال در تصرف مخالفان بود به عنایت الهی استردادنمود، به خیال آن افتاد که جمعی از ایلات واحشامات آذربایجان را کوچانیده در نواحی بلاد خراسان سکنی دهدکه با طوایف ازبکیه نقیض بوده شاید بدین امورات ضبط ونسق وروش خراسان مضبوط گردد. تا اینکه بعد از تسلط بر ممالک آذربایجان از نواحی ارومی به تعداد چهار هزار و پانصد خانوار از جماعت افشاررا کوچانید که در نواحی ابیورد و دره جز سکنی نمودند.»