کتاب جمهوری وجدان

کتاب جمهوری وجدان مجموعه اشعار شاعر ایرلندی برنده نوبل ادبی ۱۹۹۵، شیموس هینی است که در مجموعه شعر جهان انتشارات سولار به چاپ رسیده است.

در بررسی آثار ـ شعری ـ هینی آنچه در دید اول، بیش از همه نمایان است، سرسختی آثار اوست. همهٔ آنانی‌که شعرهای هینی را به زبان اصلی دیده و خوانده‌اند، حتماً به این نکته واقف‌اند که اشعار او به سختی تن به ترجمه می‌دهند. این گفتهٔ نیما یوشیج سخت در مورد شیموس هینی صدق می‌کند که: او شاعری «مشکل ـ آسان» است و یکی از دلایلی که در ایران، مترجمان کمتر به سمت آثار او تمایل نشان دادند ـ نسبت به شاعران دسته چندم جهان، چه در نشریات و چه به طور مجموعه شعر، ـ همین نکته بوده است. امّا باید توجه داشت که شعرهای وی باید به تکرار خوانده شود و خوانده شود تا به اندیشه‌های ناب‌شان دست یافت.

«مشکل ـ آسان» بودگی شعرهای هینی ابتدا در نوع «فرم» هایی است که بر می‌گزیند. فرم‌هایی که تا حّد یک «رفتار روزمره» عادی و ساده به نظر می‌آیند و در حین «عادی و ساده» بودن، دست نایافتنی‌اند. چرا که وابسته به هیچ جهانی نیستند. کشف جهان‌های ناشناخته است که در آن تمام اجزاء، رنگ و بوی تازهٔ خود را دارند. برای نزدیک شدن به این «جهان» باید با تمامی اجزاء آن رابطه برقرار کرد، بعد آن «کشف نهایی» به خودی خود صورت خواهد گرفت.

 خواندن کتاب جمهوری وجدان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 علاقه‌مندان به شعر جهان مخاطبان این کتاب‌اند.

 درباره شیموس هینی

شیموس هینی، در سال ۱۹۳۹، در «کنتی‌دری» چشم به جهان گشود و در «دوبلین» زندگی کرد. در دانشگاه «کوئین» در «بلفاست» تحصیل کرد و سال‌ها در کالج‌های گوناگون در دانشگاه‌های ایرلند و آمریکا از جمله «هاروارد» به تدریس مشغول بود. اولین اثرش «مرگ یک ناتورالیست» در سال ۱۹۶۶ منتشر شد. در این هنگام نام وی به عنوان یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین شاعران انگلیسی‌زبان بر سر زبان‌ها افتاد. کتاب‌های انتقادی هینی شامل «دولت زبان- ۱۹۸۸»، و «اصلاح وضعیت شعر- ۱۹۹۵» می‌شود. مجموعه‌ای از سخنرانی‌هایش را که به عنوان «استاد شعر» در طول تدریس در دانشگاه «آکسفورد» ارائه کرد، منتشر ساخت. «مجموعه اشعار جدیدش، ۱۹۸۷-۱۹۶۶» در برگیرندهٔ ۹ مجموعه شعر وی است و سایر آثارش عبارتند از: «یکنواختی روح» ـ که برندهٔ جایزهٔ کتاب سال «ویت‌برد» در ۱۹۹۶ شد. شیموس هینی سرانجام در سال ۱۹۹۵ جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرد.

سال ۱۹۳۹ را باید نقطهٔ عطفی در تاریخ ادبیات ایرلند به شمار آورد. چه در این سال «ویلیام باتلرییتس» ـ نابغهٔ اسطوره‌پرداز شعر جهان و برندهٔ جایزه نوبل ادبیات ۱۹۲۳، چشم از جهان فرو بست. در آن سال در اندیشهٔ هیچ‌کس خطور نکرد که در گوشه‌ای دیگر از سرزمین ایرلند، نابغه‌ای دیگر چشم به جهان گشوده است و سال‌ها بعد، تاریخ را دیگربار برای ایرلندی خیال‌انگیز تکرار خواهد کرد تا همواره کشوری زنده در خیال باشد. ـ تا بار دیگر بعد از ۶۴ سال معتبرترین جایزهٔ ادبی دنیا به ایرلند پا بگذارد، و همین کافی است ایرلند را به سرزمین شعر و شور و خیال بدل کند و گفتهٔ ابن‌خلدون نیز بیشتر صدق کند که: سرزمین‌های مرطوب و باران‌خیز، همواره مردمانی خیال‌پرور و شعردوست می‌پروراند ـ و ایرلند بدون شک سرزمین خیال‌های دور است.

شعری از کتاب جمهوری وجدان

خرابه‌های خاطره

آب‌های دریاچه

می‌تواند چوب را سنگ کند

پاروها و تیرک‌های کهنه

در تمامی سال‌ها

رگه‌هایشان را محکم می‌کنند

اشباح پرتوان و فصل را

به بند می‌کشند.

لبهٔ کم‌عمق

و می‌دهند و می‌گیرند:

آب دست‌های همیشگی را،

چنین غرق در عشق

مدهوش تیرگی

برای سنگ خرد.

گدازه‌های مرده

زغال‌سنگ و الماس

یا تولد ناگهانی

شهاب سوخته

چنین ساده‌اند،

بدون وسوسه

خرابه را انباشت ـ

تکه‌ای سنگ

بر قفسه‌ای در مدرسه

جزیره‌ای گلگون.